مطالعۀ عوامل مؤثربر رواداری اجتماعی با رویکرد فراترکیب
محورهای موضوعی : در این فصلنامه موضوعات جامعه شناختی در اولویت چاپ هستند و موضوعات نزدیک به جامعه شناسی در اولویتهای بعد قرار می گیرند
1 - دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه کاشان
2 - گروه علوم اجتماعی دانشگاه کاشان
کلید واژه: تساهل, رواداری, فرا ترکیب, مدارا, مدارای اجتماعی,
چکیده مقاله :
در گفتمان‌های صلح‌محور، رواداری اجتماعی و نقش آن در توسعۀانسانی، از اهمیت ویژهای برخوردار است. مدارا و پذیرش تفاوتها، یکی از معیارهای سلامت اجتماعی است و عملکرد انسانها در روابط اجتماعی را بهبود می‌بخشد. میزان و سطح رواداری اجتماعی شیوۀ تفکر اعضای هر جامعه نسبت به «دیگری» را باز می‌نمایاند؛ بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر مدارای اجتماعی می‌تواند گامی در جهت شناسایی و رفع موانع مدارا وتوسعه انسانی باشد. این پژوهش بر مبنای پارادایم تفسیری، رویکرد استقرایی، روش فرا‌مطالعه و استراتژی فراترکیب به مطالعه پژوهش‌های انجام شده در زمینه عوامل مؤثر برمدارای اجتماعی پرداخته است. فراترکیب یکی از شیوه‌های دقیق برای مطالعۀ نتایج پژوهش‌ها است که این امکان را برای محقق فراهم می‌سازد تا به شیوه ساختارمندی از یافته‌های استخراج شده از مطالعات مرتبط با موضوع تحقیق استفاده کند. فراترکیب با فراهم کردن نگرش سیستماتیک برای محققان، از طریق ترکیب پژوهش‌های مختلف، به کشف موضوعات و استعاره‌های جدید و اساسی می‌پردازد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و برحسب نحوة گردآوری داده‌ها، از نوع اسنادی- فراترکیب است. جامعة آماری شامل مقالات پیشین در زمینة «مدارای اجتماعی» است که در بانک اطلاعات نشریات کشور «مگیران» نمایه شده‌اند و در محدوده زمانی 1390 تا 1400 انجام شده‌اند. در زمینة نمونه گیری، مرتبط‌ترین مطالعات با استفاده از رویکردی هدفمند انتخاب شده‌اند و پس بررسی‌های انجام گرفته، 19 پژوهش انتخاب شده است. تحلیل داده‌ها با رویکردی کیفی صورت گرفته است یافته‌ها و نتایج این پژوهش دستاورد پژوهش‌های پیشین در این حوزه مفهومی است و بر این اساس عوامل مؤثر بر ابعاد مختلف مدارا اعم از مدارای هویتی، مدارای سیاسی و مدارای رفتاری، در 6 مقولۀ کلی سرمایۀ انسانی، سرمایۀ اقتصادی، سرمایۀ فرهنگی، سرمایۀ اجتماعی، سرمایۀ نمادین و متغیرهای جمعیتی دسته‌بندی و ابعاد هر کدام از این مفاهیم استخراج و مقوله بندی شده‌اند.
In peace-oriented discourses, social tolerance and its role in human development are of significant importance. Tolerance and the acceptance of differences are key indicators of social well-being and enhance individuals' performance in social interactions. The extent and level of social tolerance reflect how members of a society perceive the "other." Therefore, identifying the factors that influence social tolerance can be a step toward recognizing and overcoming barriers to tolerance and promoting human development. This study, based on an interpretive paradigm, inductive approach, meta-study method, and meta-synthesis strategy, examines previous research on factors influencing social tolerance. Meta-synthesis is a rigorous method that allows researchers to systematically utilize findings from related studies on the research topic. By offering a systematic perspective, meta-synthesis enables the discovery of new and essential themes and metaphors through the integration of various studies. This research is applied in nature and uses a documentary-meta-synthesis approach for data collection. The statistical population includes previous articles on "social tolerance" indexed in the "Magiran" database, conducted between 2011 and 2021. The most relevant studies were purposefully selected, and after careful review, 19 studies were chosen. The data were analyzed qualitatively, and the findings categorize the factors affecting different dimensions of tolerance—including identity tolerance, political tolerance, and behavioral tolerance—into six broad categories: human capital, economic capital, cultural capital, social capital, symbolic capital, and demographic variables. The dimensions of each of these concepts have been extracted and categorized.
- افشاني، علیرضا(1381)،بررسی چگونگی تساهل سیاسی در تشکلهای دانشجویی، پایان نامه كارشناسي ارشد علوم اجتماعي، دانشگاه علامه طباطبایي.#
- افشانی،سید علیرضا؛ نجمه رام(1396)فرابطه سرمایه اجتماعی با مدارای اجتماعی در میان جوانان شهر یزد، مجلۀ تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، شمارۀ 4/72 بهار وتابستان 1396#
- بهشتی ،سید صمد، مصطفی علیزاده،زهرا کنعانی(1398).«تبیین جامعه شناختی رابطه هوش فرهنگی ومدارای اجتماعی بین شهروندان شهر یاسوج، پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران، سال هشتم، شماره پیاپی 25، شماره دوم، تابستان 1398 صص 87-106.#
- بهشتي، سید صمد و رستگار، یاسر(1392 .)تبیین جامعه شناختی مدارای اجتماعی و ابعاد آن در بین اقوام ایرانی، دوفصلنامه مسائل اجتماعي ایران، شماره 14 ،ص 7 – 36.#
- بهیان، شاپور؛ بیاتی،پروانه؛جهانبخش، اسماعیل،(1397) تبیین جامعه شناختی چالش ها و فرصت های مرتبط با مدارا ی اجتماعی شهروندان تهران » .بررسی مسائل اجتماعی ایران، دوره نهم، شماره دوم ، پاییز وزمستان 1397، ص 17-39.#
- تیموری، فاطمه؛ مهنازفرهمند، ضیاء امیر محمدی(1397) .حسن همجواری و همزیستی اجتماعی – اخلاقی مسلمانان با زردشتیان، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال سیزدهم ، شماره 3. #
- حبیب پور، کرم و رضا صفری (1388 ،) راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی،تهران: نشر لویه، متفکران.#
رضوی، اشکان (1392 .)مداراگری یا تساهل چیست؟قابل دسترسي در h//www. org.iran-hambastegi #
- زردموی اردکلو،شاپور، گلابی، فاطمه؛محمد باقرعلیزاده اقدم، توکل آقایاری هیر(1398)، بررسی رابطه بین سرمایه‌های فرهنگی و اجتماعی با مدارا در بین شهروندان ( مطالعه شهروندان شهر مشهد، مجله علوم اجتماعی دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ، سال شانزدهم ، شماره 2 ، پاییز وزمستان 1398، شمارۀ پیاپی 34 ،صص 388- 347.#
- سادا ژاندرون (1378) تساهل در تاريخ انديشه غرب، ترجمه عبـاس بـاقري ، مجموعه مقالات، تهران: ني.#
- سراج زاده، سید حسین؛ شریعتي مزیناني، سارا و سیروس صابر (1383). بررسی رابطه میزان دینداری و انواع آن با مدارای اجتماعی، نشریه علوم اجتماعي(4).#
- ســهرابی، بابــک؛ اعظمــی حمید رضا، امیر، یزدانی(1390)، آسیب شناســی پژوهش های اجامشده در زمینۀ مدیریت اسلامی با رویکرد فراترکیب، چـشم انداز مدیریت دولتی .24ـ9 :6#
- سیاحی، ستاره(1395) نقش آموزش حقوق بشر در ارتقای مدارا برای گروههای فرهنگی و اجتماعی، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق بشر. دانشکده حقوق ،دانشگاه علامه طباطبایی.#
- شریفي، سمیرا(1392)مطالعه و بررسی نقش شبکه های اجتماعی نوین در تغییر رفتار زنان در ایران در یک دهه اخیر، پایان نامه كارشناسي ارشد، رشته مطالعات زنان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات.#
- عبدالمالکی ،پروانه ؛ یعقوب احمدی ، وکیل احمدی ، سعید گودرزی(1399). تبیین جامعه شناختی مدارا وابعاد آن ( مورد مطالعه: شهروندان هجده سال به بالای استان کرمانشاه ) مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران / دوره 10، شماره 2، تابستان 1400 : 379-408 .#
- عسگری، علي؛ شارع پور، محمود؛ (1388 )گونه شناسی مدارا و سنجش آن در میان دانشجویان دانشکده های علوم اجتماعی دانشگاه تهران و علامه طباطبایی، فصلنامه تحقیقات فرهنگي، شماره8 ،.ص 34-1#
- فتاحي، تورج(1392). « مداراي بين نسلي؛ تفاوت يا توافق (مطالعه موردي: کلانشهر اهواز). دانش انتظامی، 5، 118-103 . #
- فیروز جاییان،علی اصغر؛ نازنین فرزام(1399) سرمایه اجتماعی ومدارا نسبت به مجرمان، فصلنامه علمی جامعه شناسی فرهنگ وهنر، دوره دوم ، شماره چهارم – زمستان 1399 صفحات 130 – 109.#
- قادرزاده، امید و یوسف نصرالهی(1396)، مدارای اجتماعی در جوامع چندفرهنگی؛ مطالعۀ پیمایشی شهروندان میاندوآب، مجلۀ علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد: شمارۀ 1 :1-01.#
- قاسمی، وحید؛ وجیهه جلائیان، محمد تقی ایمان (1395) تبیین جامعه شناختی رابطه اعتماد اجتماعی ومدارای اجتماعی مبتنی بر نظریه ساختار بندی گیدنز» فصلنامه توسعه اجتماعی ( توسعه انسانی سابق )، دوره 12، شماره 4، تابستان 97، صفحات 32-7.#
- قربانی دهناری،احد(1400) .رواداری در تاریخ فرهنگی ایران. تهران:افکار جدید.#
- گلابی، فاطمه ؛ محمد باقر علیزاده اقدم، توکل آقا یاری هیر، شاپور زردموی اردکلو(1399)،بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد، دو فصلنامه جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، سال دهم ،پاییز وزمستان 1400 ، صفحات 64-27.#
- گلابي، فاطمه و رضایي، اكرم (1392 .)بررسی تأثیرمشارکت اجتماعی بر مدارای اجتماعی در بین دانشجویان، مطالعات و تحقیقات اجتماعي در ایران، دوره دوم، شماره .#
- گلشاهي، كریم (1377). مقدمه کتاب نامهای در باب تساهل، تهران: نشر ني، چاپ اول.#
- لاک، جان (1377 ).نامه ای در باب تساهل، ترجمه شیرزاد گلشاهي كریم، تهران، نشرني، چاپ اول.#
- مرتضوی امامی زواره، سید علی؛ امیر محمد حاجی یوسفی(1399) بررسی رابطه بین میزان اعتماد در سرمایه اجتماعی با میزان مدارای اجتماعی وملی(مطالعه موردی دانشجویان تحصیلات تکمیلی عالی دانشگاه تهران )،پژوهشنامه علوم سیاسی، سال شانزدهم، شماره نخست، زمستان 1399، صص 190- 165. #
- مومنی،مریم؛ محمد تقی ایمان، ماهرخ رجبی(1394)، بررسی جامعه شناختی رابطۀ الگوهای دینداری با انواع مدارای اجتماعی در بین دانشجویان دانشگاه شیراز، فرهنگ در دانشگاه اسلامی 20، سال ششم ، شماره سوم /پاییز 1395.#
- نجفی، سمیه(1396).تفکر انتقادی و ارتباط آن با مدارای اجتماعی در دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی تربیتی .دانشگاه سیستان وبلوچستان.#
- نقی زاده، رضا؛ شعبان، الهی، منوچهر منطقی؛ سید سپهرقاضی نوری ( 1393)« فراترکیب مدل های نو آوری منطقه ای ؛ مروری بر سال های 1990-2013» مدیریت نو آوری (3) 4: 25-56.#
- نیکخواه، هدایت الله؛ زهرا ولی پور، پرنیان سرافراز، سیده زینب آهوقلندری(1399) تعیین کننده‌های اجتماعی مدارای اجتماعی در شهر بندر عباس، فصلنامه علمی – پژوهشی رفاه اجتماعی، سال بیستم ، پاییز 99، شماره 78.#
- هابرماس، یورگن (1379 ). کنش ارتباطی بدیل خشونت، ترجمه: ابراهیم سلطاني، مجله كیان، ش 45 ، ص157-159.#
- والی زاده،مسعود؛حســین زاده،علی حسین؛ محسن زالی زاده(1393). بررسی جامعه شناختی ابعاد مدارا ی اجتماعی با تأکیـد بـر ویژگـیهـاي شخصیتی (مـورد مطالعـه دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز)، جامعه شناسی کـاربردي، سـال 26 ،سال بیست وششم ، شـماره پیـاپی (60) شماره چهارم ،زمستان 1394صص 149-164.#
Bench, S.; Day, T. (2010). “The user experience of critical care discharges: a meta-synthesis studies of qualitative research”. #International Journal of Nursing Studies. 47 (4): 487-499.
#- Beck, Cheryl Tatano. (2002)"Postpartum depression: A metasynthesis." Qualitative Health Research, 12(4): 453-472.
- Colesante, R. J. (1997). Narrative and Propositional Approaches to Promoting Moral and Political Tolerance (Doctoral #dissertation, University at Albany, Department of Educational Psychology and Statistics).
#-Goldschmidt, V. (1974). Social Tolerance and Frustration. International Journal of Sociology, 3(3-4), 147-163.
-Phelps, E. W. (2004). White students' attitudes towards Asian-American students at the University of Washington: A study of #social tolerance and cosmopolitanism (Doctoral dissertation, New York University).
- volhardt, J. Miggacheva, K. & Tropp, L. (2008). Social cohesion and tolerance for group difference, Handbook on building #culture of peace.