ارائه راهبردهای تغییر فرهنگ سازمانی بر اساس چهارچوب ارزش های رقابتی و پویایی های فرهنگی در سازمان صدا و سیما

محورهای موضوعی : پژوهش های مدیریت راهبردی

کیوان مظفری ¹ , اسماعیل کاوسی ² , اکبر اعتباریان خوراسگانی ³

1 - دانشجوی دکترای مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان ( خوراسگان)
2 - دانشیار مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
3 - دانشیار مدیریت دولتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان( خوراسگان)

تاریخ دریافت : 1396/11/15 تاریخ پذیرش : 1397/01/21 تاریخ انتشار : 1397/12/01

کلید واژه: فرهنگ سازمانی, پویایی‌های فرهنگی, چارچوب ارزش‌های رقابتی, ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی, سازمان صدا و سیما,

چکیده مقاله :

فرهنگ سازمانی یکی از ابزارهای سنجش کارکرد سازمان‌ها به‌شمار می رود. ضمن آنکه تغییر فرهنگ سازمانی و اعمال تصمیمات سازمانی در بستر آن تاثیر بسیار زیادی درکارکردهای سازمان و افزایش اثربخشی دارد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی فرهنگ مطلوب سازمانی صدا و سیما و ارائه راهبردهایی برای تغییر فرهنگ انجام شده است. روش پژوهش ترکیبی است. از طریق مصاحبه با خبرگان رسانه شاخص‌های ارزیابی و شناخت مولفه‌ها و ابعاد فرهنگ سازمانی و همچنین فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی استحصال شده است. سپس از طریق تلفیق این شاخص‌ها در ابزار ارزیابی فرهنگ سازمانی، وضعیت فرهنگ سازمانی صدا و سیما در چارچوب ارزش‌های رقابتی، سطوح پویایی‌های فرهنگی و ویژگی‌های شش‌گانه سازمانی در دو وضع موجود و مطلوب شناسایی و از شکاف بین دو وضع موجود و مطلوب نقاط قوت و ضعف استخراج شده است. جامعه آماری این پژوهش سه حوزه خبر، سیما و برنامه‌ریزی بوده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد گفتمان حاکم بر وضع موجود فرهنگ سازمانی صدا و سیما، سلسله مراتبی است و تجانس فرهنگی در سطوح پویایی های فرهنگی و ویژگی‌های شش گانه سازمانی مشاهده نمی شود. درحالی‌که در وضع مطلوب باید به ویژگی‌های دو فرهنگ توسعه‌گرا و بازار تاکید بیشتر شود. همچنین از طریق تکنیک سوات راهبردهایی در حوزه‌های ساختار و برنامه ریزی، محتوا و پیام، زیرساخت و فنی، فضای مجازی و سرمایه انسانی طراحی و پیشنهاد شده است.

چکیده انگلیسی:

 Organizational culture is one of the tools for measuring the function of organizations. Moreover, organizational decisions taken by a shift in organizational culture affects the functions of the organization and increases its effectiveness. The current research aims at identifying the desired organizational culture in the Islamic Republic of Iran Broadcasting (I.R.I.B) to provide strategies for cultural change. The research method is mixed. Evaluation indicators, components, aspects of organizational culture, and field threats and opportunities were identified by interviewing the media correspondents. Then these indicators were integrated with a tool for measuring organizational culture to identify the status of I.R.I.B.’s organizational culture in line with competitive values, levels of cultural dynamism and the six organizational features, in both existing and desirable situations. Subsequently strengths and weaknesses have been extracted. The statistical population of the research includes news, TV broadcast and planning fields. The research findings show that the dominant discourse in the current status of organizational culture in I.R.I.B. is hierarchical and cultural convergence is not observed in the levels of cultural dynamism and the six organizational features. While in a desirable situation, the emphasis should be placed on the characteristics of both progressive culture and market culture.  Meanwhile, by using SWOT (strengths, weaknesses, opportunities, and threats) techniques, strategies in the areas of “structure and planning”, “content and message”, “infrastructure and technical”, cyber space and human resources have been planned and suggested.  

منابع و مأخذ:

افراسیابی، رویا، باعصمت، محمد (۱۳۹۶). تحلیل قابلیت‌های چارچوب ارزش‌های رقابتی در تشخیص و تغییر فرهنگ سازمانی، کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد، توانمندی صنعت جهانگردی در توسعه، مشهد، موسسه آموزش عالی شاندیز.
باقی نصرآبادی، علی، سلیمانی، مجید (1392). نقش فرهنگ سازمانی در تعالی اخلاق حرفه‌ای در سازمان‌ها (مطالعه موردی سازمان‌های پژوهشی استان قم). مدیریت فرهنگی، 7(22)، 88-102.
بلیاد، محمدرضا، لرنی، منوچهر، منافی شرف آباد، کاظم (1395). مدیریت فرهنگ سازمانی با رویکرد هوش فرهنگی، تهران، انتشارات هورمزد.
پیران، مریم، پرواز، حمیدرضا، اسمی، کرامت (1391). بررسی تأثیر ابعاد فرهنگ سازمان بر بروز خلاقیت از دیدگاه اعضای  هیأت‌‌علمی دانشگاه‏های شیراز و علوم پزشکی شیراز، نامه آموزش عالی، 5(17)، 137-164.
درودی، هما؛ کنگری، سهیلا  (1393). تبیین رابطه فرهنگ سازمانی در بالندگی نیروی انسانی (مطالعه موردی: اداره کل امور مالیاتی تبریز)، مطالعات کمی در مدیریت، 5(1)، 105-121.
دفت، ریچارد ال (1395). تئوری و طراحی ساختار، مترجم علی اکبر پارسائیان و محمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ هجدهم.
شاین، ادگار (1394). فرهنگ سازمانی و رهبری، مترجم ابوالفضل سهرابی، تهران، دارالفکر، چاپ اول.
صالحی، سید محمدرضا، میرسپاسی، ناصر، فرهنگی، علی اکبر (1394). شناسایی فرهنگ سازمانی براساس مدل دنیسون (مطالعه موردی سازمان صدا و سیما). فصلنامه مدیریت فرهنگ سازمانی، (3)13، 878-857.
علائی، سوسن، میرمحمدی، مهسا (1393). رابطۀ هوش فرهنگی و فرهنگ سازمانی مطلوب (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد مدیریت دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی). فصلنامه مدیریت فرهنگی، 8(23)، 11-30.
کردشولی، رعنایی(1386). مدیریت فرهنگی سازمانی: طراحی مدلی برمبنای چارچوب ارزش­های رقابتی (مطالعه موردی شرکت ملی نفت ایران)، فصلنامه علوم مدیریت ایران، 2(6)، 94-69.
کمرون، کیم، کوئین، رابرت (1393). معماری فرهنگ سازمانی، ترجمه مهدی ایران نژاد پاریزی، تهران، نشر مدیران، چاپ اول.
ملک، امیر مهدی، دباغی، آزاد، عالی زاده، عبدالرضا (1389). ارائه روشی برای شناخت و ارزیابی فرهنگ سازمانی بر اساس مدل کمرون و کویین با بهره­گیری از تئوری سیستم‌های خاکستری پیاده­سازی ‌شده در سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران. پنجمین کنفرانس بین المللی مدیریت استراتژیک، تهران، گروه ناب، گروه پرتوبینا.

Caldwell, B (1994). Missteps, Miscues. Infromation Week, June 20.
Cameron, K. S & Quinn, R. E (2011). Diagnosing and Changing Organizational Culture: Based on the Competing Values Framework,  John Wiley & Sons.
Gochhayat, J, Giri V. N & Suar, D (2017). Influence of Organizational Culture on Organizational Effectiveness: The Mediating Role of Organizational Communication, Global Business Review, 18(3).
Gross,T, Pascale, R & Athos, A (1993). The Reinvention Roller Coaster: Risking the Present for a Powerful Future. Harvard Business Review, 71(6), 97-106.
Hatch, M. J & Ann, L. C (2006). Organization Theory: modern, symbolic, and postmodern perspectives, Oxford University Press.
Kotter, J. P & Heskett, J. L (1992). Corporate Culture and Performance. New York: Free Press