ارائه رویکرد ترکیبی ANP-DEMATEL فازی برای تحلیل عوامل فرا سازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی در سازمان‌های دولتی
محورهای موضوعی : پژوهش های مدیریت راهبردیمهدی اجلی 1 , حسین عظیمی 2 , ایمان قاسمیان صاحبی 3
1 - دانشجوی دکترای مدیریت صنعتی, دانشگاه تهران
2 - استادیار مدیریت, دانشگاه زنجان
3 - دانشجوی دکترا مدیریت صنعتی, دانشگاه تهران
کلید واژه: دیمتل فازی, فساد اداری و مالی, عوامل فراسازمانی, فرآیند تحلیل شبکه‌ای فازی,
چکیده مقاله :
تعدد مصادیق و پیامدهای فساد اداری و مالی، نشانگر این واقعیت است که فساد امری پیچیده و متنوع بوده و مبارزه با آن نیز باید امری مستمر، طولانی و پیچیده باشد. از سوی دیگر، به جهت پیچیدگی موضوع فساد اداری و مالی و عوامل متعدد فردی، سازمانی و فراسازمانی تاثیرگذار در بروز آن و نیز به دلیل پیامدهای منفی بسیاری که فساد اداری و مالی از جنبه‌های مختلف به همراه دارد، هدف این پژوهش شناسایی و تعیین اهمیت عوامل فراسازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی در سازمان‌های دولتی می‌باشد. بدین منظور با گردآوری و بررسی مطالعات انجام شده در حوزه عوامل فراسازمانی موثر در بروز فساد اداری و مالی، زمینه برای شناخت جامع از این عوامل فراهم شد و با تقسیم‌بندی آنها در 4 حوزه فرهنگی و اجتماعی، قانونی، سیاسی و اقتصادی، مصادیق و زیرمجموعه‌های هر کدام از این عوامل به تفکیک مشخص شده و زمینه را برای انجام مطالعات کاربردی در این حوزه برای محققان فراهم آورد. در ادامه از رویکرد ترکیبی ANP-DEMATEL فازی استفاده شد. با استفاده از تکنیک دیمتل فازی روابط میان عوامل شناسایی شد و سپس با استفاده از روش فرآیند تحلیل شبکه ای فازی و تعیین روابط میان عوامل، وزن عوامل محاسبه و اهمیت آن ها مشخص گردید. بدین صورت که، عوامل قانونی در اهمیت اول (با بیشترین وزن) و عوامل سیاسی در اهمیت آخر (با کمترین وزن) قرار گرفتند.
The outcomes of corruption indicate that corruption is a complicated and varied affair and dealing with it must be a continual. The aim of this research is to identify and determine the importance of effective extra organizational factors in the incidence of administrative and financial corruption in public organizations. To this end after studies in the field of extra organizational factors affecting the incidence of corruption, the ground for a comprehensive understanding of these factors was created, and by dividing this factor in four areas including of social and cultural factors, legal factors, political factors and economic factors, examples of each factor was determined and subsidiaries and provide an insight for applied research in this area to researchers. In this paper, it was used fuzzy ANP-DEMATEL integrative approach for evaluating the factors. Using fuzzy DEMATEL techniques the relations between identified factors was determined. Then by using fuzzy ANP methods and establish the relationships between factors, the importance and weight of factors were calculated. The results showed that the legal factors was placed in the first important (with the most weight) and the political factors was placed in final rank (with minimum weight).
حبیبی، نادر (1375)، فساد اداری: عوامل مؤثر و روش‌های مبارزه با فساد، تهران، مؤسسه فرهنگی انتشارات وثقی.
رفیع‌پور، فرامرز (1386)، سرطان اجتماعی فساد، تهران، انتشارات شرکت سهامی انتشار، چاپ اول.
زال‌پور، غلامرضا، رهبر، فرهاد، میرزاوند، فضل الله (1381)، بازشناسی عارضه فساد مالی، ماهیت، گونه‌ها، پیامدها و آموزه‌های تجربی، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، دانشگاه تهران، دانشکده اقتصاد.
سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1380)، برنامه مبارزه با فساد و ارتقای سلامت در نظام اداری (حکومت)، تهران، چاپ اول، دفتر ارزیابی عملکرد مدیریت، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور.
سرداری، احمد (1380)، رویکردی به ساختارهای اداری کشورهای در حال توسعه بروسی آسیب شناسی اداری، برگرفته از مجموعه مقالات دومین همایش علمی و پژوهشی نظارت و بازرسی، سازمان بازرسی کل کشور، مردادماه.
شفیعی‌خورشیدی، علی‌اصغر (1385)، فساد اقتصادی و روش‌های پیشگیری از آن، مرکز مطالعات و توسعه قضایی.
عباس‌زادگان، سیدمحمد (1383)، فساد اداری، تهران، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، چاپ اول.
عظیمی، حسین (1386)، بررسی میزان رضایتمندی خدمت‌گیرندگان از نحوه ارائه خدمات در دستگاه‌های اجرایی استان زنجان در سال‌های 1384، 1385 و 1386، زنجان، انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان زنجان.
فتح‌آبادی، محمدحسین (1383)، بررسی عوامل بروز فساد اداری و راهکارهای پیشگیری و کاهش آنها، فصلنامه دانش حسابرسی، شماره 13.
فرهادی‌نژاد، محسن (1383)، بررسی تطبیقی فساد اداری در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه، تهران، فصلنامه تحول اداری، شماره 45، صص. 52 - 41.
فرهادی‌نژاد، محسن (1380)، فساد اداری و شیوه‌های کنترل آن، برگرفته از مجموعه مقالات دومین همایش علمی و پژوهشی نظارت و بازرسی، سازمان بازرسی کل کشور، مرداد ماه.
هانتینگتون، ساموئل (1370)، سازمان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، محسن ثلاثی، انتشارات علم.
همدمی‌خطبه‌سرا، ابوالفضل (1384)، فساد مالی: علل، زمینه‌ها و راهبردهای مبارزه با آن، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول. شهریور.
Amundsen, Inge, (2000) "Research on Corruption; A Policy Oriented Survay", Chr. Michelsen Institude (CMI) & Normalization Institute of International Affairs.
Brown, Steven.F, (2005) "Corruption and Causability: A Multi-Country Panel Data Model", With Implications for International Corporate Policy, Touro University International. P.P. 9-27.
Görener, A. (2012). Comparing AHP and ANP : An Application of Strategic Decisions Making in a Manufacturing Company, 3(11), P.P. 194–208.
Li, C.-W., & Tzeng, G.-H. (2009). Identification of a threshold value for the DEMATEL method using the maximum mean de-entropy algorithm to find critical services provided by a semiconductor intellectual property mall. Expert Systems with Applications, 36(6), P.P. 9891–9898. doi:10.1016/j.eswa.2009.01.073
Lin, H.-T. (2010). Personnel selection using analytic network process and fuzzy data envelopment analysis approaches. Computers & Industrial Engineering, 59(4), P.P. 937–944. doi:10.1016/j.cie.2010.09.004
Lipset, S. M. & Lenz, G. S. (2000) "Corruption, culture and markets", in L. E. Harrison & S. P. Huntington (Eds.), Culture matters: How values shape human progress: P.P. 112-124. New York: Basic Books.
Liu, H., You, J., Lu, C., & Chen, Y. (2015). Evaluating health-care waste treatment technologies using a hybrid multi-criteria decision making model. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 41, P.P. 932–942.
Murat Yaser, Muhammet, (2005) "A Complex System Model for Understanding the Causes of Corruption: Case Study- Turkey", University of North Texas, P.P. 160-161.
Ng, D., Qian, K. (2004) "Corruption and corporate governance", Cornell University, mimeo.
Rodriguez, P., Uhlenbruck, K. & Eden, L. (2005) "Corrupt governments matter: How corruption affects the entry strategies of multinationals", Academy of Management Review, 30, P.P. 383-396.
Saaty, T. L., & Vargas, L. G. (2006). Decision Making with the Analytic Network Process: Economic, Political, Social and Technological Applications with Benefits, Opportunities, Cost and Risks. Springer’s International Series.
_||_