مقایسه آلکالوئیدهای پایه‌های نر و ماده ارمک کبیر (Ephedra major Host.) و ارمک میانه (Ephedra intermedia Schrenket.)
محورهای موضوعی : زیست شناسی
مریم احمدی
1
,
بابک دلنواز هاشملویان
2
*
,
عذرا عطایی عظیمی
3
,
پژمان مرادی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
2 - دانشیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
3 - دانشیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران.
4 - دانشیار، گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
کلید واژه: آلکالوئید, آمفتامین, سروتونین, افدرین, ارمک کبیر, پزدوافدرین,
چکیده مقاله :
هدف: گونه‌های مختلف ارمک‌ها دو پایه بوده، و این دو پایه از نظر شکل ظاهری مشابه هستند. این گیاهان دارویی سرشار از متابولیت‌های ثانوی مانند آلکالوئید می‌باشند. هدف تحقیق حاضر مطالعه آلکالوئیدهای دو پایه دو گونه ارمک کبیر و میانه برای شناسایی پایه نر و ماده در دوران اولیه رشد بود.مواد و روش‌ها: در خرداد ماه 1397، شاخساره پایه‌های نر و ماده زمان گلدهی ارمک کبیر(Ephedra major Host.)، از بیجار کردستان و ارمک میانه (E. intermedia Schrenket.)، از ساوه جمع‌آوری شدند. از شاخساره پایه‌های نر و ماده عصاره آلکالوئیدی آماده و ترکیبات عصاره‌ها با کروماتوگرافی لایه نازک و گازکروماتوگرافی جرمی مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته‌ها: کروماتوگرافی لایه نازک آلکالوئید شاخساره پایه‌های نر و ماده ارمک کبیر و ارمک میانه نشان داد که دو پایه از نظر نوع آلکالوئید با یکدیگر متفاوت هستند. گازکروماتوگرافی جرمی نشان داد که در عصاره آلکالوئیدی پایه‌های ماده و نر ارمک کبیر، به ترتیب بیش از 24 و 28 آلکالوئید و در ارمک میانه به ترتیب 19 و 20 آلکالوئید با بیش از mgg-1dw2/0 وجود دارد. بیشترین آلکالوئید پایه ماده ارمک کبیر، 2-اوگسازولیدینون و سه آلکالوئید دارویی مهم افدرین، آمفتامین و سروتونین و بیشترین آلکالوئیدها در پایه نر پزدوافدرین، افدرین و 2-اوگسازولیدینون بود. بیشتر آلکالوئیدها در دو پایه متفاوت بودند. آلکالوئیدهای افدراوکسان، تترامتیل اوریک اسید، ارگوتامین و فن دیمترازین، چهار آلکالوئید دارویی مهم در پایه ماده ارمک میانه بودند. بیشتر آلکالوئیدهای پایه نر و ماده ارمک میانه متفاوت بودند. در هر دو پایه ارمک میانه، افدرین و پزدوافدرین، مشاهده نشد.نتیجه‌گیری: دو گونه ارمک کبیر و میانه و پایه‌های نر و ماده، هر یک از نظر آلکالوئیدها و دیگر مواد مؤثر، با هم متفاوت بوده و با نظر گرفتن یک آلکالوئید متفاوت، می‌توان آنها را در دوران اولیه رشد شناسایی کرد.
Purpose: Different types of Ephedra have two bases, and these two bases are similar in appearance. These medicinal plants are rich in secondary metabolites such as alkaloids. The aim of the present research was to study the dibasic alkaloids of two species to identify the male and female bases in the early growth period.Materials and Methods: In June 2017, male and female shoots of Ephedra major Host from Bijar Kurdistan and Ephedra intermedia Schrenket were collected from Saveh. Alkaloid extracts were prepared from the shoots of male and female bases and the compounds of the extracts were studied by thin layer chromatography and mass gas chromatography.Findings: Chromatography of the alkaloid thin layer of the shoots of the male and female stems of Ephedra major Host and Ephedra intermedia Schrenket showed that the two stems differ from each other in terms of the type of alkaloid. Mass gas chromatography showed that there are more than 24 and 28 alkaloids in the alkaloid extract of the bases of the female and male Ephedra major Host, respectively, and 19 and 20 alkaloids in the Ephedra intermedia Schrenket, respectively, with more than 0.2 mgg-1dw. The most alkaloids in Ephedra major Host female base were 2-Oxazolidinone and three important medicinal alkaloids ephedrine, amphetamine and serotonin and the most alkaloids in the male base were psedovaphedrine, ephedrine and 2-Oxazolidinone. Most alkaloids were different in two bases. Alkaloids ephedraoxane, tetramethyluric acid, ergotamine, and phendimetrazine were the four important medicinal alkaloids in the base of Ephedra intermedia Schrenket substance. Most of the base alkaloids of male and female Ephedra intermedia Schrenket were different. It was not observed in both bases of Ephedra internesia Schrenket, ephedrine and psedovaphedrine.Conclusion: two species of Ephedra and male and female bases, each of them are different in terms of alkaloids and other effective substances, and by considering a different alkaloid, they can be identified in the early stages of growth.
_||_