بررسی پتانسیل دگرآسیبی عصاره هیدرومتانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر ویژگی‌های جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای علف‌هرز خربزه وحشی (cucumis melo var.agrestis

محورهای موضوعی : فیزیولوژی و متابولیسم بذر

علی راحمی ¹ (گروه زراعت دانشگاه گنبد)
نورالله تازیکه ² (گروه زراعت دانشگاه گنبد کاووس)
معصومه یونس آبادی ³ (عضو هیات علمی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان)
ابراهیم غلامعلی پور علمداری ⁴ (استادیار گروه زراعت دانشگاه گنبد‌کاووس)
نصیبه رضوان طلب ⁵ (دانش آموخته دکتری زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان)

تاریخ دریافت : 1399/02/09 تاریخ پذیرش : 1399/05/21 تاریخ انتشار : 1399/03/01

کلید واژه: آللوپاتی, کنجد, جوانه‌زنی, خردل وحشی, عصاره هیدرومتانولی,

چکیده مقاله :

به‌منظور بررسی اثر آللوپاتی عصاره هیدرو متانولی اندام هوایی کنجد زراعی بر خصوصیات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای علف‌هرز خربزه وحشی، آزمایشی در محیط پتری‌دیش در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه علف‌های هرز بخش تحقیقات گیاهپزشکی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان در سال 1396 به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل غلظت‌های مختلف عصاره هیدرومتانولی (100،90،80،70،60،50،40،30،20،10 درصد) و محلول آب مقطر به‌عنوان تیمار شاهد بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت عصاره هیدرومتانولی کنجد زراعی، درصد جوانه‌زنی و سرعت جوانه‌زنی خربزه وحشی به‌طور معنی‌داری کاهش یافت. غلظت‌های پایین (10 و 20 درصد ) عصاره اندام هوایی کنجد تأثیر معنی‌داری بر یکنواختی جوانه‌زنی خربزه وحشی در مقایسه با شاهد نشان ندادند؛ اما این صفت در غلظت‌ 30 درصد و بالاتر عصاره به‌شدت کاهش نشان داد. شروع مؤثر جوانه‌زنی در تیمار شاهد با 7 ساعت، کمترین زمان را به خود اختصاص داد، درحالی‌که در غلظت 70 درصد با 149ساعت، بیشترین زمان لازم برای شروع مؤثر جوانه‌زنی به‌دست آمد. در این مطالعه ضریب آلو متریک خربزه وحشی با افزایش غلظت عصاره کنجد زراعی، کاهش نشان داد. بیشترین کاهش مربوط به غلظت 70 درصد به میزان 2/0 بود. درمجموع، میزان تغییرات صفات جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌ای خربزه وحشی بسته حد آستانه غلظت ترکیبات آللوکمیال در غلظت‌های مختلف می‌باشد. با توجه به اثبات اثر دگرآسیبی اندام هوایی کنجد زراعی بر علف‌هرز خربزه وحشی پیشنهاد به استفاده از آن به عنوان علف‌کش با منشاء طبیعی جهت کنترل خربزه وحشی می‌باشد.

منابع و مأخذ:

Aghaee, M. 2016. Seed dormancy breaking methods of ten common weed species in summer crops of Golestan province. Ms.c. thesis, Gorgan Azad University.

Agrawal, R. 2003. Seed technology. Pub. Co. PVT. LTD. New Delhi. India.

Baghestani, M.A. and zand, E. 2004. Evaluation of Competitive Power of Some Genetic Types of Winter Wheat (Triticum aestivum) versus weeds with an emphasis on goldfish (goldbachi alaevigata) and wild oat (Avena ludoviciana) in the Karaj region. Plant pests and diseases. 72 (1): 91-112. [In Persian with English abstract].

Bond, W. and Turner, R.  2006. The biology and non-chemical control of common amaranth (Amarantus retroflexus L.). New York. John Wiley and Sons, INC.

Caceres, A. 2000. Calidad de la material prima para la elaboracion de productos fitofarma ceuticas. Primer Congreso International FITO.

El Shora, H.M. and El Gawad, A. 2015. Physiological and biochemical responses of Cucurbita pepo L. mediated by Portulaca oleracea L. allelopathy. Fresenius Environmental Bulletin. 24: 386- 393.

EL-Khawes, S.A. and Shehela, M.M. 2005. The allelopathic potentialities of Acacia and Eucalyptus prostrate on monocot (Zea mays L.) and dicot (Phaseeolus vulgaris L.). Plant Biotechnology. 4(1): 23-24.

FAO. 2012. Yearbook production. FAO Pub. Rome, Italy.

Faramarzi, S. and Ahmadi, A. 2015. Degradation effect of sunflower aqueous extract on the enzymatic activity of Seedlings and Seedlings. Journal of Applied Research of Plant Ecophysiology of the University of Kunduz. Second period. First number. [In Persian with English abstract].

Fardian, A., Baghestani, M.A., Zand, E. and Noormohammadi, G. 2009 Competitive power evaluation of wheat cultivars (Triticum aestivum) versus weed (Descurainiasophia). Journal of Plant Protection. C. 23. Sh. 81-74: 2. [In Persian with English abstract].

Gibson, L. and Liebman, M. 2003. A laboratory exercise for teaching plant interference and relative growth rate concepts. Weed Technology. 17: 394-402.

Hahm, T.S., Park, S.J. and Martin Lo, Y. 2009. Effects of germination on chemical composition and functional properties of sesame (Sesamum indicum L.) seeds. Bioresour. Technol. 100: 1643-1647.

Hardgree, S.P. and Van Vactor, S.S. 2000. Germination and emergence of primed grass Harper, J. R., and Balke, N. E. Characterization of the inhibition of K absorbtion in oat roots by salicylic acid. Plant Physiology. 68: 1349. 1981.

Hejazi, H. 2001. Allelopathy (autotoxicity and hetrotoxicity).  Tehran University press.181p. [In Persian]

Ismail, B.S., and Chong, T.V. 2002. Effect of aqueous extract and decomposition of Mikania micrantha on selected agronomic crops. Weed Biol. Manag. 2: 31-38.

Khazaei, J. and Moharnmadi, N. 2009. Effect of temperature on hydration kinetics of sesame seeds (Sesamum indicum L.). J. Food Engin. 91: 542-552. [In Persian with English abstract].

Kiarostami, K. 2008. Allelopathic effects of some weeds on germination and growth of seedlings of different wheat cultivars. Journal of Research and Development. [In Persian].

Kil B.S., Han, D.M., Lee, C.H., Kim, Y.S., Yun, K.Y. and Yoo, H.G. 2000. Allelopathic effects of Artimisia lavandulaefolia. Korean Journal Ecology. 23: 149-155.

Kruse, M., Strandberg, M. and Strandberg, B. 2000. Ecological effects of allelopatic plants. A review National Enviroment Research Institute, Sikleborg, Denmark. 66pp.

Mighani, F. 2003. Allelopathy, concepts and aplications, Parto Vaghe Press. 256p. [In Persian with English abstract].

Mojab, M. and Mahmoodi, M. 2008. Survey of allelopathic effect of aerial and underground organ aqueous extract of Cardaria draba on germination and growth seedling of Sorghum bicolor. Electronic Journal of Crop Production. 1(4): 65-78. [In Persian with English abstract].

Nemati, M., Asghari, A., Sofalian, O., Rasoulzadeh, A. and Mohammaddoust, H.R. 2012. Effect of water stress on rapeseed cultivars using morpho-physiological traits and their relations with ISSR markers. Journal of Plant Physiology Breeding. 2 (1): 55-66. [In Persian with English abstract].

Rahmati,E., Aghalikhani, M., Mighani, F.and Dehghani F. 2015. Evaluation of Agression Effect of Wheat Field Extract on Different Phases on Phonology on Seed Germination and Growth of Two Weed Species. Journal of Plant Research. 28(5): 974-985. [In Persian with English abstract].

Rashed Mohassel, M.H., Najafi, H. and Akbarzadeh, M.D. 2001. Weeds biology and control. Ferdowsi University of Mashhad Press, 404p. [In Persian with English abstract].

Saberi, M., Shahriyari, A., Jafari, M., Ternian, F. and Safari, H. 2011. Allelopathic effects of mountain rhizosphere on germination and seed and early growth of grasshopper and grassy grass. Watershed research. 93: 18-25. [In Persian with English abstract].

Saharkhiz, M.J., Smaeili, S. and Merikhi, M. 2010. Essential oil analysis and phytotoxic activity of two ecotypes of )Zataria multiflora( Boiss. growing in Iran. Natural Product Research. 24: 1598-1609. [In Persian with English abstract].

Sarvari Nejad, A.M., Younis Abadi, M. and Habibian, L. 2012. Introducing new aggressive weeds in soybean fields of Golestan province. Agricultural and Natural Resources Research Center of Golestan Province. [In Persian with English abstract].

Seigler, D.S. 1996. Chemistry and mechanisms of allelopathic interactions. Agron. J. 88: 876-885.

Shahrajabian, M., Fathi,G., Bakhshandeh, A. and soleymani, A. 2010. Study of Allelopathic Effects of Sesame on Growth and Germination of Canola in Khuzestan. Fifth Conference on New Ideas in Agriculture. Islamic Azad University of Khorasgan, Isfahan. [In Persian with English abstract].

Sohani, M. 1996. Control and certified seed. Guilan University press. 166p. [In Persian with English abstract]

Soltani, A. 2007. Application of SAS in statistical analysis. Jahad Daneshgahi of Mashhad publisher. Mashhad. 182p. [In Persian]

Soltani, A., Galeshi, S., Zeinali, E. and Latifi, N. 2002. Germination seed reserve utilization and seedling soybean seed. Agron. J. 72:749-753. [In Persian with English Summary].

Weston, L.A. 1996. Utilization of allelopathy for weed management in agro-ecosystems. Agron. J. 88: 860-866.

Wu, H., Pratley, J., Lemerle, D. and Haig, T. 2000. Laboratory screening for allelopathic potential of wheat (Triticum aestivum) accessions against annual Ryegrass (Lolium rigidum). Agust. J. Agric. Res. 51: 259-66.