ارزیابی تحمل جو به عنصر مس در مرحله جوانه‌زنی بذر و رشد اولیه گیاهچه در حضور قارچ تریکودرما

مهدیه مظاهر ¹ (دانشگاه محقق اردبیلی)
سعید خماری ² (گروه کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی)
احمد جوادی ³ (دانشگاه محقق اردبیلی)
مهدی داوری ⁴ (دانشگاه محقق اردبیلی)

تاریخ ارسال : 1397/11/07 تاریخ تایید : 1398/05/06

کلید واژه: هیدروپرایمینگ, بیوپرایمینگ, تلقیح با بستر کشت, نمک مس,

چکیده مقاله :

غلظت بالای عنصر مس باعث مسمومیت و آسیب به سلول‌های موجودات زنده می‌شود. قارچ تریکودرما با آزادسازی ترکیباتی، مقاومت به تنش‌های زنده و غیرزنده را تحریک می‌کند. به منظور ارزیابی اثر قارچTrichoderma harzianum بر رشد و استقرار گیاهچه‌های جو بهاره تحت اعمال چهار سطح فلز سنگین مس (CuSO4)، آزمایش حاضر به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل چهار سطح پیش‌تیمار (شاهد، هیدروپرایمینگ، بیوپرایمینگ، تلقیح بستر کشت با قارچ تریکودرما) و چهار سطح سولفات مس(2، 40، 80، 120 میکرومولار) در محلول هوگلند و آرنون بود. نتایج نشان داد سطوح مختلف CuSO4 بر طول گیاهچه و وزن خشک بوته تا سطح سوم (80 میکرومولار) اثر افزایشی و در سطح چهارم (120 میکرومولار) اثر کاهشی داشت، تلقیح تریکودرما باعث افزایش حدوداً 23، 6، 62، 52، 13 و 27 درصدی به ترتیب درصد سبز شدن، سرعت سبز شدن، یکنواختی سبز شدن، قدرت گیاهچه، طول گیاهچه و وزن خشک بوته گیاهچه جو شد. اثرات متقابل تیمارهای آزمایشی در سطح یک درصد بر پرولین معنی‌دار بود و افزایش سطوح عنصر مس باعث افزایش محتوای پرولین گردید، پیش‌تیمار بذرها، با افزایش مقدار پرولین تا حدودی اثرات سوء ناشی از بیش‌بود مس را کاهش داد. به طور کلی تلقیح تریکودرما باعث افزایش طول گیاهچه و وزن خشک بوته، شاخص-های سبز شدن و محتوای پرولین گیاه جو شد در نتیجه گیاه جو می‌تواند تا سطح 80 میکرومولار مس مقاومت داشته باشد.