فرهنگ بکارگیری استانداردهای حسابرسی در خصوص رسیدگی به اسناد شرکت‌ها توسط حسابرس، با روش قوم‌نگاری
محورهای موضوعی : اخلاق و حسابداری
زهره حاجیها
1
*
,
سعیده فتاحی بافقی
2
1 - استاد، گروه حسابداری، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بین‌المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، کیش، تهران، ایران.
کلید واژه: روش قوم‌نگاری, استانداردهای حسابرسی, کاربرگ‌های حسابرسی, حسابرس.,
چکیده مقاله :
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی فرهنگ بکارگیری استانداردهای حسابرسی در خصوص رسیدگی به اسناد شرکت‌ها توسط حسابرس، با روش قوم‌نگاری است.
روش: جامعه آماری این پژوهش حسابرسان مستقل حاضر در محیط حسابرسی ایران که در جایگاه سازمانی حسابرس ارشد حضور داشته‌اند، بودند. کاربرگ‌های رسیدگی تعدادی از حسابرسان در سال 1400، مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق با ورود به یک سازمان محلی و با استفاده از ابزار مشاهده، تاثیر فرهنگ در بکارگیری استانداردهای حسابرسی توسط حسابرسان مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: عواملی ازجمله، ماهیت کار و نوع گزارش حسابرسان؛ نوع و پیچیدگی فعالیت واحد مورد رسیدگی؛ نوع و ماهیت وضعیت سیستم‌‌های حسابداری و کنترل داخلی واحد مورد رسیدگی؛ اعمال سیاست‌های کنترل کیفیت؛ تکنیک‌های حسابرسی در جریان رسیدگی‌ها؛ انگیزه و علاقه حسابرس به انجام رسیدگی‌ها؛ دانش و تجربه کافی حسابرس؛ کنجکاوی و حس جستجوگرایانه حسابرس، تأثیر مستقیمی بر شکل و محتوای کاربرگ‌های حسابرسی دارند. به‌علاوه، عوامل مذکور می‌توانند باعث ایجاد حساسیت و آگاهی حسابرسان درباره استانداردهای حسابرسی شوند و آنها را به کاربرد صحیح و دقیق‌تر استانداردها تشویق کنند. درواقع، استفاده صحیح از استانداردهای مصوب توسط سازمان حسابرسی، می‌تواند بهبود قابل توجهی در کیفیت رسیدگی‌های حسابرسی و به طور کلی، بهبود در عملکرد حسابرسان و اعتماد مشتریان به آنها داشته باشد. به‌طور کلی، استانداردهای‌حسابرسی رهنمودهایی برای دستیابی به اهداف کلی حسابرس فراهم می‌کنند. بررسی کاربرگ‌های حسابرسی نشان داد که استانداردهای حسابرسی 500 الی 599، ازجمله، شواهد حسابرسی، تاییدیه‌های برون‌سازمانی، روش‌های تحلیلی، حسابرسی نخستین، حسابرسی برآوردهای حسابداری، تاییدیه مدیران، تداوم فعالیت، اشخاص وابسته و نمونه‌گیری در حسابرسی، پرکاربردترین استانداردهای حسابرسی هستند.
نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود با ایجاد عوامل انگیزشی، آموزش صحیح و کاربردی، بکارگیری مناسب و به موقع استانداردهای حسابرسی و تأمین دانش و تجربه کافی در حین کار، حسابرسان آماده استفاده مناسب از استانداردهای حسابرسی شوند. علاوه‌بر این، به جامعه حسابداران رسمی و سازمان حسابرسی پیشنهاد می‌شود تا در خصوص تدوین رهنمودهایی برای بهبود و ارتقای فرهنگ سازمانی در بین حسابرسان و موسسات حسابرسی، اقدامات لازم را انجام دهند.
Objective: The purpose of this study is to examine the culture surrounding the application of auditing standards in the management of corporate documents by auditors, utilizing an ethnographic method.
Method: The statistical population of this study consisted of independent auditors working in the Iranian audit environment who held the position of senior auditor. The audit worksheets of several auditors from 2021 were analyzed. This study involved entering a local organization and utilizing observational tools to examine the impact of culture on auditors' application of auditing standards.
Findings: Several factors influence the form and content of audit worksheets, including the nature of the work and the type of auditors' reports, the complexity of the audited unit's activities, the status of its accounting systems and internal controls, the application of quality control policies, the audit techniques employed during the process, the auditor's motivation and interest in conducting the audit, as well as the auditor's knowledge, experience, curiosity, and sense of inquiry. In addition, the factors mentioned above can foster sensitivity and awareness among auditors regarding auditing standards, encouraging them to apply these standards more accurately and effectively. In fact, the proper application of standards approved by the auditing organization can significantly enhance the quality of audit processes and, overall, improve auditors' performance and clients' trust in them. Generally, auditing standards offer guidelines for achieving the auditor's overarching objectives. A review of audit worksheets revealed that auditing standards 500-599, which encompass audit evidence, external confirmations, analytical procedures, initial audits, audits of accounting estimates, management confirmations, going concern assessments, related party transactions, and audit sampling, are the most commonly utilized auditing standards.
Conclusion: It is recommended that by establishing motivational factors, implementing effective and practical training, applying auditing standards appropriately and in a timely manner, and providing auditors with sufficient knowledge and experience during their work, they will be better prepared to utilize auditing standards effectively. In addition, it is recommended that the public accounting community and audit organizations implement necessary measures to develop guidelines aimed at enhancing and promoting a positive organizational culture among auditors and audit firms.
آقائی، محمدعلی؛ رضازاده، جواد؛ بیات، مرتضی (1400). بررسی تاثیر فرهنک بر تحریفات حسابداری. پیشرفت‌های حسابداری، 13(81).
پناهی ثانی، خلیل؛ عباسی، مهدی (1400). بررسی رابطه بین فرهنگ اخلاق سازمانی و استقلال حرفه‌ای حسابرسان با توجه به تجربه کاری در بین حسابرسان موسسه‌های حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران. در: چهارمین همایش ملی توسعه علوم فناوری‌های نوین در مدیریت، حسابداری و کامپیوتر.
حاجیها، زهره؛ تقی‌زاده، زهرا (1395). بررسی رابطه فرهنگ سازمانی و میزان اعمال روش‌های حسابداری مدیریت در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مدیریت فرهنگ سازمانی، 14(4)، ص1067-1089.
دریایی، مجید؛ نیکو مرام، هاشم؛ خان محمدی، محمدحامد (1399). تاثیر فرهنگ سازمانی بر گزارش خطا کاری سازمانی در حرفه حسابرسی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 12(46).
رحمانی، علی؛ بحیرایی، افسانه (1398). حسابرسی فرهنگ سازمانی در ایران. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 8(31)، ص181-204.
رمضانی، یوسف؛ رحیم‌نیا، فریبرز؛ مرتضوی، سعید؛ ملک‌زاده، غلامرضا (1394). قوم‌نگاری: استراتژی برای فهم فرهنگ سازمانی. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 8(29)، ص. 5-25.
رمضانی، یوسف؛ رحیم‌نیا، فریبرز؛ مرتضوی، سعید؛ ملک‌زاده، غلامرضا (1394). قوم‌نگاری: استراتژی برای فهم فرهنگ سازمانی. پژوهش‌های مدیریت عمومی، 8(29).
سادات هاشمی، سمیرا؛ جعفری، محبوبه؛ نوراله‌زاده، نوروز (1401). ارائه الگوی اثرگذاری فرهنگ سازمانی بر نقش حسابرس در مبارزه با فساد. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 11(42)، ص331-355.
سلیمانی، عیسی؛ صلح‌خواه، تقی (1401). بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی سازمان حسابرسی بر قضاوت‌های حرفه‌ای حسابرسان با تاکید بر نقش تعدیل‌گر معنویت در محیط کار. در: تهران: پنجمین همایش ملی توسعه علوم فناوری‌های نوین در مدیریت، حسابداری و کامپیوتر.
شریف‌زاده، فتاح؛ رضایی‌منش، بهروز؛ عزتی، امیرحسن (1398). عوامل موثر بر نهادینه‌سازی فرهنگ سازمانی مبتنی بر ارزش‌های اسلامی. مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 28(92)، ص135-163.
صدری، حسین؛ دلوی، محمدرضا؛ شیروانی، علیرضا (1399). طراحی و آزمون الگوی خوش‌بینی سازمانی با رویکرد آمیخته. مطالعات رفتار سازمانی، 9(34)، ص97-127.
طبیبی، سید جمال‌الدین؛ ملکی، محمدرضا؛ دلگشایی، بهرام (1386). تدوین پایان‌نامه، رساله، طرح پژوهشی و مقاله علمی. تهران: انتشارات فردوس، فرهنگ روز.
ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺪوﻳﻦ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺣﺴﺎﺑﺪاری (1388). اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺣﺴﺎﺑﺪاری اﻳﺮان. ﺳﺎزﻣﺎن ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، چاپ ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ.
گنجی، فرشاد؛ تازیکه لمسکی، افسانه (1399). بررسی تاثیر فرهنگ سازمانی بر رفتار حسابرس و تاثیر آن بر اظهارات خود به نفع ذینفعان. در: اهواز: پنجمین کنفرانس ملی اقتصاد، مدیریت و حسابداری.
محمدی‌نافچی، آرش؛ علیخانی، شهناز (1399). اخلاق و فرهنگ در حسابداری. رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 4(49)، ص49-64.
منصوری منصورآباد، سکینه (1401). تاثیر ارزش شخصی، فلسفه اخلاق و فرهنگ اخلاقی سازمانی بر عملکرد حسابرس و پذیرش رفتار ناکارآمد در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. در: هشتمین کنفرانس بین‌المللی علوم مدیریت و حسابداری.
Adewale, O.O. & Anthonia, A.A. (2013). Impact of Organizational Culture on Human Resource Practices: A Study of Selected Nigerian Private Universities. Journal of Competitiveness, 5(4),
p. 115-133.
Al-Ali, A. (2007). Organizational Culture and the Implementation of Accounting Information Systems: An Empirical Study. International Journal of Business and Public Administration, 4(1), p. 48-65.
Andreas, R. & Pontjoharyo, P. (2020). The implementation of lean accounting and organizational culture transformation. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 11(10),
p. 84-97.
Badea, M. (2013). Cultural Influences in Human Resources Management. Review of General Management, no.1, p. 179-187.
Bol, J. & et al. (2019). The Effect of Audit Culture on Audit Quality. The Foundation for Auditing Research.
Buble, M. (2012). Interdependence of organizational culture and leadership styles in large firms. Management: Journal of Contemporary Management Issues, 17(2), p. 85-97.
Chatman, J.A. & O'Reilly, C.A. (2014). The influence of organizational culture on organizational performance. Administrative Science Quarterly, 59(2), p. 229-265.
Eleni, A. & Renzo, M. (2011). The impact of international standards on auditing: An analysis of auditor reporting practices. International Journal of Accounting and Financial Reporting, 1(1),
p. 1–18.
Fuller, B., Marler, L.E. & Hester, K. (2013). Bridge building within the province of proactivity. Journal of Organizational Behavior, 34(8), p. 1057–1070
Hartnell, C.A., Kinicki, A.J., Lambert, L.S., Fugate, M. & Corner, P.D. (2019). Do similarities or differences between CEO leadership and organizational culture have a more positive effect on firm performance. Journal of Organizational Behavior, 40(3), p. 289–305.
Hoyer, R.W. (2001). The influence of organizational culture on auditors' evaluation of internal control and assessment of control risk. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 20(2), p. 85–104.
Jenkins, D. & et al. (2008). Organizational culture and the impact on audit performance. Journal of Accounting and Organizational Culture, 15(3), p. 45-59.
Khalifa Elmghaamez, I., Meftah Gerged, A. & Ntim, C.G. (2020). Financial market consequences of early adoption of international standards on auditing. International evidence.Managerial Auditing Journal, 35(6), p. 819-858.
Kustinah, S. (2013). The Influence of Dysfunctional Behavior and Individual Culture on Audit Quality. International Journal of Scientific & Technology Research, vol. 2.
Lee, J., Gillespie, N., Mann, L. & Wearing, A. (2018). Leadership and trust: Their effect on knowledge sharing and team performance. Management Learning, 49(4), p. 386–404.
Maria, M. (2014). The implementation of international auditing standards in Romanian large companies. Procedia - Social and Behavioral Sciences, no. 109, p. 418- 422.
Myers, M.D. (1999). Investigating information systems with ethnographic research. Communications of the Association for Information Systems, 2(1).
Palermo, T., Power, M. & Ashby, S. (2020). Navigating Institutional Complexity: The Production of Risk Culture in the Financial Sector. Journal of Management Studies, 54(2), p. 154-181.
Robbins, S.P. & Judge, T.A. (2008). Perilaku Organisasi-Terjemahan. Edisi 12, Jilid 1 dan 2. Jakarta: Penerbit Salemba Empat.
Schein, E.H. (2004). Organizational culture. American Psychologist, 45(2), p. 109-119.
Schein, E.H. (2017). Organizational culture and leadership (5th ed.). Jossey-Bass.
Smerich, L. (1983). Concept of culture and organizational Analysis. Administrative Science Quarterly, no. 28, p. 342
Sopiah, S., Kamaludin, M., Sangadji, E.M. & Narmaditya, B.S. (2021). Organizational culture and employee performance: An empirical study of Islamic banks in Indonesia. The Journal of Asian Finance, Economics and Business, 8(6), p. 395-406
Van Duc, L. (2020). The impact of organizational culture on accounting information system and operational performance: Evidence from SMEs in Ho Chi Minh City, Vietnam. Journal of Asian Finance, Economics and Business, 7(9), p. 259–268.
Walker, R. (2020). Communication perspectives on organizational culture and organizational identification. International Journal of Business Communication, 58(2).
https://doi.org/10.1177/2329488420957073
Wang, D. & Hell, R. (2009). Cultural impact on the audit planning phase: An empirical study in China and France. URL=
https://www.researchgate.net/publication/277758695_Cultural_impact_on_the_audit_planning_phase_An_empirical_study_in_China_and_France
Wright, R.M. (2009). Internal Audit, Internal Control and Organizational Culture. Doctoral dissertation. Victoria University.