مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و زندگی درمانی بر انعطاف پذیری شناختی و سرمایه روان شناختی در بیماران مبتلا به سوءهاضمه بدون زخم

محورهای موضوعی : روانشناسی و مشاوره

رقیه چراغ پور خنکدار ¹ (دانشجوی دکترای روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری، ساری، ایران)
رمضان حسن زاده ² (استاد، گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران )نویسنده مسئول(.)
قدرت اله عباسی ³ (استادیار، گروه روانشناسی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/11/14 تاریخ پذیرش : 1402/11/14 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: ذهن آگاهی, سرمایه های روانشناختی, شناخت درمانی, زندگی درمانی, انعطاف پذیری شناختی, سوءهاضمه بدون زخم,

چکیده مقاله :

چکیدهبیماران مبتلا به سوءهاضمه بدون زخم دارای مشکلات روان شناختی می باشند که نیاز به مداخلاتدرمانی دارند. پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی وزندگی درمانی بر انعطعاف پذیری شناختی و سرمایه روان شناختی در بیماران مبتلا به سوءهاضمه بدونزخم انجام شد. پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود.جامعه آماری شامل بیماران 20 تا 05 ساله با تشخیص سوء هاضمه بدون زخم در کلینیک تخصصی وفوق تخصصی گوارش طوبی در شهرستان ساری و قائم شهر در سال 2752 بود. از بین آن ها تعداد 70نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی و با روش قرعه کشی در دو گروهآزمایش و کنترل ) 20 نفر در دو گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل( جایگزین شدند. افراد حاضردر گروه آزمایش مداخله های شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ) 8 جلسه( و زندگی درمانی ) 8جلسه( هر هفته یک جلسه و به مدت 85 دقیقه دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاد در اینپژوهش شامل پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال ) 2525 ( و پرسشنامه سرمایهروان شناختی لوتانز و اولیو ) 2554 ( بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس آمیخته و آزمونتعقیبی بنفرونی با نرم افزار SPSS نسخه 27 استفاده شد. نتایج نشان داد اثر اصلی گروه شناختدرمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و زندگی درمانی معنادار بود. 06 درصد تغییرات انعطاف پذیری شناختیو 77 درصد تغییرات ناشی از اثر دو مداخله بود. همچنین بین میزان تاثیر دو روش شناخت درمانیمبتنی بر ذهن آگاهی و زندگی درمانی اختلاف معناداری وجود داشت. شناخت درمانی مبتنی بر ذهن> 5/ آگاهی بر انعطاف پذیری شناختی و سرمایه روانشناختی تاثیر بیشتری داشت ) 52 P .)کلیدواژه ها: انعطاف پذیری شناختی، سوءهاضمه بدون زخم، زندگی درمانی، سرمایه های روانشناختی،شناخت درمانی، ذهن آگاهی.

چکیده انگلیسی:

Patients experiencing dyspepsia without ulcers often encounter psychological challenges necessitating therapeutic interventions. This semi-experimental study aimed to compare the effectiveness of cognitive therapy based on mindfulness and life therapy on cognitive flexibility and psychological capital in such patients. The research employed a pre-test and post-test design with a control group. The statistical population comprised individuals aged 25 to 50 diagnosed with indigestion without ulcers at Tuba Gastroenterology clinics in Sari and Ghaemshahr cities in 2022. A total of 45 participants were selected through available sampling, with 15 each in the experimental groups (mindfulness-based cognitive therapy and life therapy) and the control group. The experimental groups underwent eight sessions of therapy once a week for 90 minutes. Data were collected using the cognitive flexibility questionnaire by Dennis and Vanderwal (2010) and the psychological capital questionnaire by Loutans and Olive (2007) at pre-test, post-test, and a two-month follow-up. Mixed analysis of variance and Benferroni's post hoc test were applied for data analysis in SPSS version 24 software. Results indicated a significant main effect of both cognitive therapy groups, with 53% of cognitive flexibility and 44% of changes attributed to the interventions. Furthermore, a significant difference was observed between the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and life therapy, with the former showing a greater impact on cognitive flexibility and psychological capital (P < 0.01). The findings suggest that both cognitive therapies based on mindfulness and life therapy can effectively enhance cognitive flexibility and psychological capital in patients with dyspepsia without ulcers.Keywords: Cognitive Flexibility, Dyspepsia without Ulcers, Life Therapy, Psychological Capital, Cognitive Therapy, Mindfulness.1.