مطالعه و برآورد کیفی فرسایش در رخساره های ژئومرفولوژی با روش FAO در حوضه آبخیز ناورود
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
طاهره فتح الله زاذه
1
(ندارد)
محمدرضا ثروتی
2
(ندارد)
کلید واژه: رخساره های ژئومرفولوژی, فرسایش, روش تجربی, FAO حوضه آبخیز ناورود,
چکیده مقاله :
فرسایش وکاهش حاصلخیزی خاک از جمله مسائلی است که دستیابی به توسعه کشاورزی پایدار و حفظ محیط زیست را با مشکلروبرو می سازد. مطالعه کمی وکیفی فرسایش در حوضه های آبخیزکشور و جلوگیری از به هدررفتن یکی از غنی ترین و با ارزشترین منابع طبیعی کشور یعنی خاک و مبارزه با این فرایند کمال اهمیت را دارد. هدف از این تحقیق بررسی انواع فرسایش، شدتفرسایش، تولید رسوب و عوامل موثر در این رابطه است در این خصوص ویژگی های فیزیوگرافی، توپوگرافی، اقلیمی، زمینشناسی، ژئومرفولوژی، خاک، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، خاک، فرسایش و تولید رسوب به طور کلی بررسی شد. این حوضهدارای مساحتی در حدود 265/46کیلومتر مربع است. بررسی شدت فرسایش و تولید رسوب در هر زیر حوضه با استفاده از روشتجربیFAO (کیفی) صورت گرفت. نتایج بدست آمده از به کار گیری روشFAOدر منطقه تحقیق نشان می دهد که ازکلمساحت حوضه آبخیز 0/002درصد سطح حوضه درکلاس فرسایش ال 10/592 درصداز سطح حوضه درکلاس فرسایش ااا 78/811 درصد از حوضه درکلاس فرسایش IV و 10/595درصد سطح حوضه درکلاس فرسایش Vمی باشد. از دلایل آن می توان به شیب زیاد و تغییرکاربری، تخریب جنگل ومراتع، جاده سازی و سازند حساس به فرسایش است. به طور کلی نتایج این بررسینشان می دهد که در هر زیر حوضه شیب مهمترین عامل فرسایش بوده و این مورد تقریبا در بیشتر زیرحوضه ها صادق است. عمدهترین عامل ایجاد فرسایش در حوضه تغییرکاربری و تخریب جنگل و مراتع و جاده سازی و شیب بسیارزیاد می باشد.
Watershed basins of Iran are very different with a view to geology, unevenness, climate andthe other factors effective in erosion. The aim of this research is study of different types oferosion in Navroud watershed basin, investigation of the intensity of erosion, sedimentproduction and the factors effective in this relation. The physiological, topographic, climatic,geological and geomorphological specifications, plant covering, soil, erosion and sedimentproduction were generally studied. The area of the basin is about 265.46 square kilometers.Then with integration of the original work units and their petrological structure. The intensityof erosion and sediment production in each work unit was investigated with use of(qualtitative) FAO (experimental method). On the basis of the obtained results subbasins Nos.Also they have the most amount of sediment production as compared with the othersubbasins. Some of the reasons include the great slope, change of application, ruining offorests and pastures, construction of roads and existence of the formations sensitive toerosion. The other subbasins have the least amount of erosion and sedimentation, becausetheir formation is resistant to erosion and generally includes biotite, sandy lime, tuff andandesite. Generally the results of this research show that in each work unit, slop is the mostimportant factor of erosion and this is true in some of the outcrops. The most considerablefactors for occurrence of erosion in a basin include application change, forests and pasturesruining, road construction and very great slope.