پهنه بندی آلودگی هوای شهر تهران با استفاده از GIS دوره آماری 2007-1999(86-1382)
محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی
حسن لشکری
1
(ندارد)
افسانه ظفری
2
(ندارد)
کلید واژه: : آلودگی هوا, شهر تهران, GIS, پهنه بندی, گلباد,
چکیده مقاله :
آلودگی هوای شهرها امروزه به یک معضل زیست محیطی و اجتماعی تبدیل شده است. افزایش جمعیت، توسعه نامتقارن و بعضاً بدون رعایت اصول علمی، بافت فیزیکی شهرها،افزایش وسایل و منابع آلوده ساز سبب شده است زندگی انسان در برخی از شهرها دچار خطر شده و سلامت آنها را تهدید نماید. شهر تهران به عنوان بزرگترین شهر ایران در زمره آلوده ترین شهرهای جهان به حساب می آید. با توجه به عوارضی که آلودگی هوا بر محیط زیست و سلامت بشر دارد، ضرورت شناخت دقیق آلاینده ها و مشخص ساختن پهنه های آلوده به منظور کاستن از شدت آلودگی آشکار می شود. در تحقیق حاضر داده های مربوط به آلاینده منواکسید کربن Co از 10 ایستگاه اصلی سنجش آلودگی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بر اساس شاخص PSI استخراج و با استفاده از نرم افزار Excel برای دوره آماری 10 ساله روزهای پاک و آلوده مشخص گردید و5 نمونه از شدیدترین روزهای آلوده برای مطالعه انتخاب شد. سپس برای پهنه بندی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی Gis اقدام به تهیه نقشه هائی گردید. با بررسی نقشه های ترسیم شده مشخص شد جهت و سرعت باد در جابجایی آلودگی هوا نقش موثری دارد. پهنه های خیلی ناسالم در قسمتهای مرکزی و جنوبی شهر و بیشتر در محدوده اطراف ایستگاه های فاطمی، بازار، آزادی، مهرآباد و بهمن مشاهده شد.در نمونه های مطالعه شده پهنه های پاک و مجاز بیشتر در قسمتهای شمالی، شمال غربی و شمال شرقی وجود داشت بجز نمونه روز 13/09/84 که در هیچ نقطه شهرهوای پاک ویا مجاز وجود نداشت.
Air Pollution of cities has nowadays turned into an environmental, social problem.Population growth, asymmetric development in which scientific principles are notalways observed, physical tissue of cities, increase in tools,and polluting resourceshave jeopardized human life in some cities, there by threatening their health.As the largest city of Iran , Tehran is among the most polluted cities throughout theworld. In view of the effects caused by air pollution to the environment and humanhealth, precise identifying of pollutants and specifying of polluted scopes in order tolessen pollution are necessitated.In this research, data pertaining to carbon monoxide (Co) were extracted from 10main stations for measuring the air pollution settled by Tehran Clean Air Control Co.based on the PSI index and were specified by means of Excel software for a 10 –yearstatistic period of clean and dirty air, and 5 samples of the most serious polluted dayswere selected to be studied. Then, for scoping, some maps were provided by GIS.Investigation of the maps drawn revealed that direction and pace of wind played amajor role in movement of air pollution. Highly unhealthy scopes were observed incentral and southern areas, such as Fatemi, Bazar, Azadi, Mehrabad and Bahmanstations. In the samples studied, clean and permitted scopes existed more in northern,northwestern, and northeastern parts except for the sample of the day 04/12/2005,when no clean air existed anywhere in the city.