مکانیسم ژئومورفولوژیک تشکیل وتوسعه خندق دردامنه شمالی خروسلو قشلاق حاج محمد واقع دراردبیل

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

ابراهیم مقیمی ¹ (ندارد)
نیکزاد سلامی ² (ندارد)

تاریخ دریافت : 1389/12/15 تاریخ پذیرش : 1390/02/03 تاریخ انتشار : 1390/05/01

کلید واژه: خندق, ژئومورفولوژی, عوامل تشکیل, توسعه, خروسلو,

چکیده مقاله :

به لحاظ شرایط حاکم و وجود بستر مساعد (از نظرلیتولوژی، پدلوژی وتوپوگرافی)، دامنه های شمالی خروسلواز نظر وقوع حرکات توده ای (لغزش وریزش و...) از ناپایدارترین وهمچنین از نظر تشکیل وتوسعۀ خندق ها، از مستعدترین مناطق محسوب می شود. در اثر تشکیل وتوسعۀ خندق ها در منطقه مقدار زیادی از خاک های قابل کشت سطوح شیب دار در شبکه های زهکشی قرار می گیرند. به همین دلیل بررسی ومطالعه دقیق علل تشکیل وتوسعۀ خندق ها در منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است. در بررسی علل وعوامل تشکیل خندق، نقش عوامل مورفوژنز وتوپوگرافی همواره مد نظر قرار دارد. با توجه به بررسیهای انجام شده در منطقه مورد مطالعه، شیب، اختلاف ارتفاع وجنس سازند به عنوان مهمترین عامل تشکیل وتوسعۀ خندق می باشد. در این تحقیق 29 خندق فعال ومعرف از نظر ویژگی های مورفولوژیک، گزینش شدند. طول خندق، عمق، عرض وارتفاع سرخندق و همچنین درصد شیب آنها اندازه گیری شده وبا بهره گیری از نرم افزار (Spss,Excel) تحلیل آماری صورت گرفت. نتایج نشان می دهد، 1/0 درصد از تغییرات خندق ها ناشی از تغییرات طول است که درصد کمتر به علت تغییر ارتفاع است. بنابرین با افزایش ارتفاع، میزان شیب زیاد وضخامت مواد تخریب ریزدانه وخاک تراکم وتوسعۀ خندق کاهش می یابد ودر نتیجه خندق های طولانی وعمق در سطح آنها نسبت به سطوح تقریباٌ هموار وکم شیب، کمتر تشکیل می شود

چکیده انگلیسی:

Duo to the status quo and capability of eradication with respect to lithology,pedology and topography, the northern part of Khoroslu region has but an extremepotential of gully erosion regarding to mass movements such as slip, slide, etc. for itsunstable soil. Because of Soil erosion and degradation in this region a large amount ofcultivatable soil is in danger. Nevertheless it is of great significance to study andscrutinize the important factors in creation and development of gullies in the region.In evaluating the origin and features of gully creation and development the role oftopographic and morphogenesis elements is regarded. According to examinations onthe studied region, slope, height, difference and existing materials have been known asthe most important factors in gully creation and development. In this research 29active gullies regarding geomorphologic features are selected. Length, depth, widthand height of the gullies as well as the height of their slope is determined and the dataare analyzed by means of Excel Spss software. The result shows that 0.1% of thechanges in gullies is because of changes in length which compared to the heightchanges is less effective. So the increase in height raises the slope and the congestionof soil then the development of gullies is reduced. Finally the long and deep gullies inhigher slope areas are less common compared to lower slope.