چیدمان فضایی خانه های تاریخی با زمینه های اجتماعی و فرهنگی* (مورد مطالعه: خانه های تاریخی کاشان)

محورهای موضوعی : شهرسازی - معماری

وحید میرزایی ¹ (دانشجو دکتری معماری، گروه معماری، واحد بروجرد، دانشگاه آزاد اسلامی، بروجرد، ایران)
حسن سجادزاده ² (نویسنده مسئول، دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران)
نسیم خانلو ³ (استادیار گروه شهرسازی، واحد تهران شرق، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1401/02/04 تاریخ پذیرش : 1401/04/20 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: هم پیوندی, نحو فضا, عمق, چیدمان فضا,

چکیده مقاله :

هدف اصلی انجام پژوهش، سنجش شاخص عمق و ارتباط آن با منطق اجتماعی- فرهنگی است که در نرم افزار (Ucl depth map) جهت مدلسازی 10 خانه تاریخی کاشان در بررسی مولفه های عمق کلی، عمق نسبی و میانگین شاخص آرایش فضایی برای کل بناها استفاده شده است. به منظور بررسی نقش مکان یابی اجزای خانه ها در ارتقای راندمان عملکردی، شاخص عمق در این خانه ها (رزاقیان، ابریشمچی، الماسی، رضوانیان، فخره ای، مظفری، آب ماهی، عادل، لاجوردی، بهی) در ارتقای راندمان عملکردی مورد مطالعه قرار می گیرد. یافته های پژوهش نشان داد ارزش فضایی در راستای منطق اجتماعی-فرهنگی معماری ایرانی اسلامی در شهر کاشان در رابطه با شاخص عمق نظام می یابد. در رابطه با سه دری یا پنج دری، مشاهده می شود که در خانه های ذکر شده، این فضا ًاولا به تعداد ًنسبتا زیادی (بیش از دو فضا) موجود است ثانیاً جایگاه ثابتی به لحاظ میزان عمق ندارد و موقعیت آن در هر خانه متفاوت است. براساس نتایج حاصل از این بررسی، مشاهده شد خانه های منطقه، در کل دارای عمق کم بوده و سلسله مراتب فضایی آن چندان پیچیده نمی باشد ومعانی اجتماعی فرهنگی مشابهی در هر یک از خانه ها وجود دارد و خانه ها دارای یک هسته مرکزی حیاط بوده که مرکز عرصه های سرویس دهنده و سرویس گیرنده است.

چکیده انگلیسی:

The main purpose of this study is to measure the depth index and its relationship with socio-cultural logic that is used in the software (Ucl depth map) to model 10 historical houses in Kashan to study the components of total depth, relative depth and average spatial arrangement index for the whole building. In order to investigate the role of location of house components in improving performance efficiency, the depth index in these houses (Razzaqian, Abrishamchi, Almasi, Rezvanian, Fakhrehi, Mozaffari, fish water, Adel, Lajevardi, Bahi) in improving performance efficiency is studied. Takes. Findings showed that the spatial value is in line with the socio-cultural logic of Iranian-Islamic architecture in Kashan in relation to the system depth index. From the results of the diagrams, it is clear that in seven samples of the ten houses studied (Bahi, Mozaffari and Razzaqian, Abrishamchi, Almasi, Adel), In relation to three-door or five-door, it is observed that in the mentioned houses, this space is present in a relatively large number (more than two spaces), secondly, it does not have a fixed position in terms of depth and its position is different in each house. . Based on the results of this study, it was observed that the houses in the area, in general, have a shallow depth and its spatial hierarchy is not very complex and there are similar socio-cultural meanings in each house and the houses have a central core of the yard. It is the center of server and client areas.