استفاده از تلفیق منطق بولین و فازی با وزن دهی عوامل مکانی در تحلیل خطر زمین‌لغزش و تولید رسوب در حوزه آبخیز چلگرد چهار محال و بختیاری
محورهای موضوعی : جغرافای طبیعی
علی اکبر جمالی
1
(دانشیار واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی)
محمدعلی حکیمی
2
(کارشناس ارشد شرکت آب منطقه ای یزد)
کلید واژه: فازی, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, زمین‌لغزش, پهنه‌بندی خطر, حوزه آبخیز,
چکیده مقاله :
فرسایش که یکی از آنها زمین لغزش است پدیده ایست که هرساله باعث هدر رفتن بسیاری از منابع آب‌وخاک و تخریب منابع طبیعی می‌شود. هدف تهیه و تحلیل نقشه زمین‌لغزش‌ها و تأثیر آن در تولید رسوب در حوزه آبخیز چلگرد شهرکرد است. برای تهیه نقشه خطر زمین‌لغزش لایه‌های اطلاعاتی شیب، ارتفاع از سطح دریا، شاخص پوشش گیاهی، لیتولوژی، کاربری اراضی، فاصله از جاده، فاصله از شبکه آبراهه، فاصله از گسل و فاصله از چشمه ها استفاده گردیدند. سپس محدودیت ها و عوامل به ترتیب استانداردسازی بولین و فازی شده، پس از وزن دهی با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، تلفیق نهایی فازی انجام‌شده، نقشه پهنه‌بندی خطر زمین‌لغزش فازی تهیه گردید. نتایج حاصله نشان داده که 49 درصد از اراضی منطقه موردمطالعه در پهنه‌های خطر بالا و خیلی بالا قرارگرفته است. در این تحقیق فاصله 500 متری از جاده و 400 متری از آبراهه، شیب 50-15 درصد، ارتفاع تا2600 متر و کاربری های کشاورزی و باغ و همچنین سازندهای خان‌کت و نیریز بیشترین درصد مساحت لغزش هارادرخود جای داده‌اند که البته احتمال بروز زمین‌لغزش در حواشی جاده ها و آبراهه ها با شیب های متوسط به‌مراتب از سایر نقاط بیشتر است که در مدیریت آبخیز با توجه به رسوب و فرسایش باید به این مناطق بیشتر توجه کرد.
Erosion such as landslide is phenomenon that causes wasting of many water and soil resources and destructing natural resources. The objective is landslide hazard mapping. Landslide can be the main source for sediment supply. The region was Chelgerd watershed in Shahrekord. For landslide hazard mapping, information layers including slope, elevation lithology, land use, distance to road, distance to stream, distance to fault and to springs as effective parameters of landslide have been recognized and digitized. After fuzzy standardizing of constraints and factors by methods fuzzy and Boolean weighing factors using the analytic hierarchy process (AHP) was incorporated. Final phase, landslide hazard zonation map was prepared. Results show that 49 percent of studied land are high and very high risk zones located. In this study, the most landslides occur in 500 meters from road and 400 meters from Stream with dip ranging from 15 to 50 percent at the elevation of 2600 meters moreover, agricultural lands and gardens within Khankat and Neyriz formation contain the most landslides. Since the possibility of landslide in the vicinity of roads and Stream, with medium dip is very high. It is necessary to be considered in managing of the area.
_||_