بررسی تطبیقی وضعیت شاخص توسعه انسانی در کشورهای منتخب در حال توسعه (ایران، برزیل، پاکستان، ترکیه، مصر و مکزیک)

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

فتح الله ویسی ناب ¹ (دانشگاه تبریز)
میر ستار صدر موسوی ² (دانشگاه تبریز)

تاریخ دریافت : 1394/07/08 تاریخ پذیرش : 1396/06/26 تاریخ انتشار : 1396/02/01

کلید واژه: شاخص چند بعدی فقر, توسعه انسانی, شاخص نابرابری جنسی, کشورهای در حال توسعه,

چکیده مقاله :

توسعه انسانی درباره ایجاد محیطی که در آن مردم بتوانند استعدادهای بالقوه خود را شکوفا کرده، مولد باشند و زندگی خود را بر اساس نیازها و منافعشان بسازند، بحث می‌کند. پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی - تحلیلی در پی آن است تا وضعیت شاخص توسعه انسانی، شاخص نابرابری جنسی و شاخص چند بعدی فقر را در کشورهای در حال توسعه مشخص و با هم مقایسه نمایید. نتایج تحقیق بیانگر آن است که کشورهای منتخب در وضعیت مناسبی به لحاظ شاخص توسعه انسانی قرارا دارند زیرا تنها دو کشور پاکستان و مصر به ترتیب با مقدار شاخص توسعه انسانی 537/0 و 689/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی پایین و متوسط قرار دارند و سایر کشورها به ترتیب ترکیه، مکزیک، ایران و برزیل با مقادیر شاخص توسعه انسانی 759/0، 756/0، 749/0 و 744/0 در گروه کشورهای با توسعه انسانی بالا قرار می‌گیرند. به لحاظ شاخص نابرابری جنسی کشور مصر با مقدار 580/0 به لحاظ این شاخص در رتبه 128 جهان و به واقع در پایینترین رتبه به لحاظ کشورهای منتخب قرارا دارد، همچنین کشور ترکیه با مقدار 360/0 به لحاظ این شاخص در رتبه اول کشورهای منتخب و رتبه 69 کشورهای جهان قرار دارد.

چکیده انگلیسی:

Human development is about creating an environment where people can flourish their talents and potential and productive lives based on their needs and interests to build, argues. This study descriptive approach - analytical subsequently to the Human Development Index, the index of gender inequality and multidimensional poverty index in developing countries to determine and compare them. The results suggest that selected countries in terms of Human Development Index we in good condition, because only two of Pakistan and Egypt respectively 0/537 and 0/689 respectively, the index of human development in low and medium human development countries and other countries such as Turkey, Mexico, Iran and Brazil, with a Human Development Index values 0/759, 0/756, 0/749, 0/744 in countries with high human development are. In terms of gender inequality index Egypt ranked 128 index of 0/580 in the world and is located at the lowest level in selected countries. Turkey also ranks first with the 0/360 in terms of this indicator in selected countries and is ranked 69 in the world.