ارزیابی وضعیت کیفی آبهای زیرزمینی منطقه کلاچای جهت مصارف کشاورزی با استفاده از GIS

محورهای موضوعی : محیط زیست

علی مقیمی کندلوسی ¹ (استادیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، ایران)
امین محبی تفرشی ² (عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
غزاله محبی تفرشی ³ (دانشجوی دکتری هیدروژئولوژی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی. عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان،واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1395/02/15 تاریخ پذیرش : 1395/05/05 تاریخ انتشار : 1395/07/01

کلید واژه: GIS, آب کشاورزی, کلاچای, پهنه بندی کیفی,

چکیده مقاله :

با توجه به اینکه استفاده از آب با کیفیت نامناسب سبب مشکلاتی از جمله شور شدن خاک، کاهش نفوذپذیری خاک و کاهش جذب آب توسط ریشه گیاه شده و منتج به کاهش بهره وری زراعی و یا حتی تهدید محصولات کشاورزی می شود، لذا بررسی کیفیت آب قبل از استفاده در کشاورزی بسیار لازم و ضروری است. بر همین مبنا در این تحقیق با استفاده از نمودارها و پارامترهای متداول در رده بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی، و همچنین با استفاده از نرم افزار ArcGIS جهت نمایش گرافیکی تغییرات پارامترهای کیفی در محدوده منطقه مطالعاتی کلاچای، به بررسی و پهنه بندی کیفیت آب برای مصارف کشاورزی پرداخته شد. بر این مبنا کیفیت تمامی نمونه های آبهای زیرزمینی منطقه مورد مطالعه از نظر پارامترهایMR ،EC،SAR ، Na%،RSC ،pH ، KR،CR ، در نمودار رده بندیWilcox همه بجزw5 ، در نمودار رده بندی Gordon and Hailin w7وw14 و w15 و در نمودار رده بندی Doneen همه نمونه ها بجز w13وw14وw15در رده عالی برای مصارف کشاورزی قرار دارند. بر همین مبنا بر اساس پارامتر PS تنها w6وw8 دارای رده مناسب هستند. بر مبنای میزان همبستگی بین پارامترها، بیشترین همبستگی بین پارامترهایNa%وKR و کمترین میزان همبستگی بین پارامترهای EC و PI برقرار است.

چکیده انگلیسی:

Water quality must be tested before it can be used for agricultural purposes since difficulties might arise in terms of increased soil salinity, decreased soil permeability, and decreased water absorption by plant roots; leading to reduced agricultural productivity. The aim of this study was to used Arc GIS (for graphical representation of the qualitative parameter's variations) as well as the conventional diagrams and parameters used for agricultural water quality classification for studying and zoning agricultural water quality in Kelachai Region in Iran. Results showed that the quality of all samples was classified as excellent for agricultural purposes in terms of the following parameters and diagrams: MR, SAR, Na%, RSC, pH, KR , CR, PS (just for w6 and w8), Wilcox diagram (except for w5), Gordon diagram just w7, w14, and w15, and Doneen diagram(except for w13,w14,w15) . In terms of correlation, the most and least correlations were found to exist between Na% and KR, and EC and PI parameters respectively.