بررسی توزیع فضایی سالخوردگی جمیعت روستایی ایران طی سه دوره سرشماری 1375، 1385 و 1390

محورهای موضوعی : جغرافیای سیاسی

عمار رحمانی ¹ , عبدالرضا فرجی راد ² , بیژن رحمانی ³

1 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
2 - عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات تهران
3 - عضو هیئت علمی گروه جغرافیای دانشگاه شهید بهشتی تهران

تاریخ دریافت : 1393/09/01 تاریخ پذیرش : 1393/10/02 تاریخ انتشار : 1394/05/01

کلید واژه: سالخوردگی, جمعیت, روستا, سیستم اطلاعات مکانی, توزیع مکانی,

چکیده مقاله :

رشد جمعیت و سالخوردگی آن هر دو آثار نامطلوبی در ابعاد اقتصادی واجتماعی بر جامعه خواهد داشت (قیصریان، 1388: 1) چگونگی توزیع مکانی جمعیت، یکی از مباحث مهم ساختار جمعیت است (مهاجرانی، 1389: 45)، و آگاهی از نحوه توزیع و پراکندگی جمعیت سالخورده روستایی در سال های مختلف و بررسی روند آن می تواند در برنامه ریزی های کلان اجتماعی و بویژه در مناطق روستایی مورد استفاده قرار گیرد. این تحقیق با مطالعه شاخص سالخوردگی، روند توزیع و پراکنش فضایی جمعیت سالخورده روستایی ایران را با استفاده از سیستم اطلاعات مکانی GIS در سه دوره سرشماری 1375، 1385 و 1390 مورد تحلیل و بررسی قرار داده است.نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که در سه دوره سرشماری 75، 85 و 90، شاهد الگوی خوشه ای در شاخص سالخوردگی هستیم و به معنای آنست که ما شاهد تمرکز این جمعیت در بخش های مرکزی کشور هستیم و جمعیت سالخورده به صورت متعادل در کشور پراکنده نشده است و ادامه این روند تمرکز بیشتر برای جمعیت سالخورده را در پی خواهد داشت. همچنین بین مرکز و پیرامون شاهد اختلاف فضایی برای میزان بالای شاخص سالخوردگی در مرکز کشور هستیم. در نهایت اینکه جمعیت سالخورده روستایی در حال افزایش است.

چکیده انگلیسی:

Both population growth and aging of the population will have undesirable consequences on the economic and social dimensions (Gheysarian, 2009: 1) Given that the spatial distribution of population, population structure is one of important issues (Mohajerani, 2010: 45) The study with indicators of aging, the aging of the rural population's spatial distribution using Geographic Information System GIS in census periods 1996, 2006 and 2011 were analyzed. The results of this study indicate that the three census periods of 1996, 2006 and 2011, the cluster model in our aging index and means that we focus on the central part of the country's population aging populations are not distributed and balanced in the country and continue this process will lead to more focus on the elderly population. The space between the center and the control center for a high rate of aging in our country, Finally, the rural elderly population is increasing.