شناسایی پیشران¬های توسعه فناوری¬های سبز نوظهور برای تحقق کشاورزی پایدار در ایران

محورهای موضوعی : فناوری های تولید پایدار

اکبر فروزش ¹ , احمد رضا کسرایی ² , رضا دین پناه ³ , مهدی چرمچیان لنگرودی ⁴

1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت انتقال تکنولوژی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استادیار گروه مدیریت صنعتی، فناوری اطلاعات و تکنولوژی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.
4 - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران.

تاریخ دریافت : 1402/11/10 تاریخ پذیرش : 1402/12/29 تاریخ انتشار : 1402/12/29

کلید واژه: فناوری‌های سبز نوظهور, عوامل پیش‌برنده, کشاورزی پایدار, تحلیل عاملی اکتشافی,

چکیده مقاله :

در عصری که با نگرانی‌های روبه‌رشد زیست‌محیطی و نیاز مبرم به بازنگری در روش‌های متداول تولید محصولات کشاورزی و دستیابی به کشاورزی پایدار، نمایان شده است، بهره‌گیری از "فناوری‌های سبز" به‌عنوان راه‌حل نهایی ظهور کرده است. تحقیق حاضر باهدف شناسایی پیشران‌های توسعة فناوری‌های سبز نوظهور برای دستیابی به کشاورزی پایدار اجرا شد. پیشران‌ها مجموعه فعالیت‌هایی هستند که باعث حرکت و تغییر در روند اصلی یک فرایند شده و سرانجام سیاست‌های تدوین شده را مشخص می‌کنند. نوع تحقیق توصیفی – پیمایشی و جامعه آماری آن شامل خبرگان فناوری در بخش‌های دولتی، خصوصی و بهره‌برداران فناوری‌های سبز نوظهور بودند که به استناد جدول کرجسی و مورگان 314 نفر از آن‌ها با روش نمونه‌گیری تصادفی با انتساب متناسب بررسی شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه‌ای بود که روایی آن با مراجعه با متخصصین فناوری‌های کشاورزی به دست آمد و محاسبه ضریب کرونباخ آلفا (931/0) پایایی آن را تأیید کرد. داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخة 21 و تکنیک تحلیل عاملی اکتشافی طبقه‌بندی شدند. نتایج نشان داد که پنج عامل شامل؛ الزام به تحقق کشاورزی پایدار و حفظ منابع پایه، توجه به کارایی و بهره‌وری در تولید، فناورانه شدن نظام تولید در کشاورزی، توسعه فرهنگ فناوری و نوآوری در جامعه کشاورزی و توسعه زیرساخت‌های موردنیاز فناوری‌های سبز نوظهور، 15/75 درصد از واریانس کل عوامل پیش‌برنده توسعة فناوری‌های سبز نوظهور برای دستیابی به کشاورزی پایدار را تبیین می‌کنند.

چکیده انگلیسی:

In an era that has been exposed by growing environmental concerns and the urgent need to review the common methods of producing agricultural products and achieving sustainable agriculture, the use of "green technologies" has emerged as the final solution. The identification of factors driving the development of emerging green technologies to achieve sustainable agriculture was carried out. The type of descriptive-survey research and its statistical population were technology experts in the public and private sectors and users of emerging green technologies, 314 of them based on the table of Karjesi and Morgan by random sampling with proportional assignment. were investigated. The tool of data collection was a questionnaire, the validity of which was obtained by referring to experts in agricultural technologies, and the calculation of Cronbach's alpha coefficient (0.931) confirmed its reliability.Data were classified by SPSS version 21 software and exploratory factor analysis technique. The results showed that seven factors include the realization of sustainable agriculture, increasing efficiency and productivity in production, improving the form and quality of agricultural products, optimal use of production factors and cost reduction, penetration of green technologies in the agricultural production system, development of technology culture and innovation. In the society and increasing public awareness of emerging green technologies, more than 75% of the total variance of the factors promoting the development of emerging green technologies to achieve sustainable agriculture are explained.