سنجش تلفیق انگاری روش فلسفی ملاصدرا
محورهای موضوعی : کاوش های عقلی"
مصطفی زارعی
1
(دانشجوی دکترای فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.)
محمدصادق کاملان
2
(. استادیار گروه فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.)
کلید واژه: تلفیق, رهیافت میان‌رشته‌ای, جمع قرآن عرفان و برهان, روش فلسفی, ارتباط منابع معرفت.,
چکیده مقاله :
ملاصدرا اولین اندیشمندی است که در راستای وصول به‌واقع جامع، آشکارا از جمع منابع سه‌گانه - وحی، شهود و برهان - سخن گفته و آن را به گونه ای روشمند در فلسفه خود بکار گرفته است. یکی از تفسیرهای این نظریه، رهیافت میان‌رشته‌ای یا همان تلفیق است. تلفیق در اینجا به معنای بهره‌گیریِ هوشمندانه، منطقی و منسجم از سه منبع مذکور است. ما در این پژوهش، تفسیر مذکور را به بوتة نقد برده‌ایم تا عیار آن روشن شود و مشخّص گردد که آیا چنین تفسیری پاسخگوی مسائلی که صدرا در پی آن بوده، هست یا نه؟ نتیجه اینکه در پنج محور این تفسیر را قابل‌اصلاح و تکمیل یافتیم. اول، بیان‌نکردن چگونگی عملکرد این رهیافت، دوم بکار نبستن تلفیق در تمام فلسفه متعالیه، سوم عدم بیان جایگاه این منابع، چهارم انحصار تلفیق در روش فلسفی و آخرین آنها پاسخ‌گو نبودن این تفسیر از حل مسائلی که ملاصدرا به دنبال حل آنها بوده است.
Mulla Sadra is the first thinker who openly talked about three sources - revelation, intuition and proof - to reach a comprehensive reality and methodically used them in his philosophy. One of the interpretations of this theory is the "interdisciplinary approach" or "Talfigh". "Talfigh" here means intelligent, logical and coherent use of the three mentioned sources. In this research, we have criticised the mentioned interpretation to clarify its quality and identify whether it is the answer to the issues that Sadra was looking for or no? As a result, we found that this interpretation can be modified and completed in five axes. First, not stating how this approach works, second, not using Talfigh in all transcendental philosophy, third, not stating the position of these sources, fourth, the monopoly of synthesis in the philosophical method, and lastly, this interpretation is not responsible for solving the problems that Mulla Sadra sought to solve
ابن منظور، محمد بن مکرم (711ق). لسان‌العرب، جلد ۷ (چاپ سوم). بیروت: ناشر دار صادر. چاپ سوم.
حرعاملی،محمدحسن (1409ق). وسایل الشیعه.جلد 27. قم: موسسه آل البیت.
درّی،ضیاء الدین(1316). مقدمه کنزالحکمه(ترجمه کتاب کنزالحکمه، محمدبن مکرم شهرزوری). تهران: انتشارات دانش.
دهخدا،علی اکبر (1373). لغت نامه دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
فارسی، جلال الدین (1374). فرهنگ واژهای انقلاب اسلامی. مشهد: بنیاد فرهنگی امام رضا«علیه السلام».
فردید، احمد و مددپور، محمد(1381). دیدار فرهی و فتوحی آخر الزمان. تهران: نشر نظر.
فروغی، محمدعلی(1383). سیر حکمت در اروپا. تهران: هرمس.
قراملکی، احد فرامرز (1388). روش شناسی فلسفی ملاصدرا. تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا.
قراملکی، احدفرامرز، (1377). روی آورد بین رشته ای و هویت معرفتی فلسفه صدرایی. دفتر63. مقالات و بررسی ها.ص125-136.
قراملکی،احد فرامرز،(1385). روش شناسی فلسفه صدرا. 24. خردنامه صدرا، شماره 43. ص.24-28.
ملاصدرا، محمدبن ابراهیم (1366). تفسیر القران الکریم، (جلد 5. چاپ دوم). قم: نشر بیدار.
ملاصدرا، محمدبن ابراهیم.(1981م). الحکمة المتعالیه فی الاسفارالاربعة العقلیه (جلدهای 1،4،5،6). بیروت: داراحیاء التراث العربی.