چالش‌های اطاعت از شوهر و راهکارهای برون رفت از آن در آیات و روایات
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
سیدضیاءالدین علیانسب
1
(دانشیار گروه قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه(سلام الله علیها) قم)
علی فرزین
2
(سطح 4 حوزه علمیه قم و کارشناسی ارشد تفسیر و علوم قرآنی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم. دانشجوی دکتری دانشگاه تهران- پردیس فارابی)
کلید واژه:
چکیده مقاله :
جستار حاضر، موانع و چالش های اطاعت زنان از شوهر و راهکارهای برون رفت از این چالش ها را بر اساس آیات و روایات تبیین کرده است. از آنجایی که تنظیم شیوه زندگی بر اساس سبک زندگی اسلامی، موجب سعادت در دنیا و آخرت می گردد، این پژوهش با استفاده از سبک زندگی اهل بیت(ع) و سیره آن بزرگواران در خصوص چالش‌های اطاعت از شوهر، دارای اهمیت فراوانی است. هدف این پژوهش، یافتن راهکارهایی برای درمان چالش ها و اختلافات زندگی مشترک همسران می باشد. لزوم احیای سنت و سیره اهل بیت(ع) در خانواده ها، انجام این تحقیق را ضروری می نماید. این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی نوشته شده در نهایت بدین نتیجه رسیده که قرآن و اهل بیت(ع) راهکارهای متنوعی برای برون رفت از آن، مانند محبت و تمکین و تأمین نیازهای جنسی، توجه به ثواب اطاعت و عقاب عدم اطاعت از شوهر، بصیرت افزایی نسبت به حقوق زوجین، تغافل زوجین نسبت به ضعف های هم، حسن ظن، انتخاب همسر شایسته، ارائه کرده است.
The present article has explained the obstacles and challenges of women's obedience to their husbands and ways to overcome these challenges based on verses and hadiths. Since adjusting the lifestyle according to the Islamic lifestyle leads to happiness in this world and the hereafter, this research is very important by using the lifestyle of the Ahl al-Bayt and their lives regarding the challenges of obedience to the husband. The purpose of this study is to find solutions to treat the challenges and differences of cohabitation. The need to revive the tradition and manners of the Ahl al-Bayt in families makes this research necessary. This research, which is done with a descriptive – analytical method, finally came to the conclusion that the Qur'an and the Ahl al-Bayt have various strategies to get out of it, such as love and obedience and meeting sexual needs, paying attention to the reward of obedience and the result of disobedience to the husband, providing insight into the rights of couples, negligence of couples towards each other's weaknesses, good suspicion, choosing a worthy spouse.
قرآن کریم.
نهج البلاغه.
ابن بابویه، محمد بن علی. 1363ش، من لا یحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
ابن شهر آشوب مازندرانی. 1379ق، محمد بن على مناقب آل أبی طالب علیهم السلام، قم: علامه.
بروجردی، آقا حسین. 1386ش، جامع أحادیث الشیعة، جمعی از محققان، تهران: انتشارات فرهنگ سبز.
پسندیده، عباس. 1390ش، رضایت زناشویی، قم: دار الحدیث.
تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد. 1410ق، غرر الحکم ودرر الکلم، قم: دار الکتاب الاسلامی.
حر عاملی، محمد بن حسن. 1374ش، تفصیل وسائل الشیعة، قم: آل البیت.
حرانی، ابن شعبه. 1363ش، تحف العقول، قم: نشر اسلامی.
حسینی، داود. 1386ش، روابط سالم در خانواده، قم: بوستان کتاب.
حق شناس، سیدجعفر. 1394ش، آسیب شناسی خانواده، قم: دفتر مطالعات زنان.
حقانی زنجانی، حسین. آذر 1352، درس هایی از مکتب اسلام، مجله حقوق و خانواده در اسلام، شماره 12، صص 21-23.
دهنوی، حسین. 1390ش، گلبرگ زندگی، قم: خادم الرضا.
سالاری فر، محمد رضا.1390ش، درآمدی بر نظام خانواده در اسلام، قم: هاجر.
سیوطی، جلال الدین. بی تا، الدر المنثور، بیروت: دار الفکر.
شریف الرضی، محمد بن حسین. 1391ش، تنبیه الغافلین، پیام حق(نرم افزار نور، جامع الأحادیث3)
شعیری، تاج الدین. 1363ش، جامع الأخبار، قم: رضی.
صدوق، ابن بابویه. 1367ش، من لا یحضره الفقیه، تهران: نشر صدوق.
صدوق، ابن بابویه. 1385ش، الخصال، قم: اندیشه هادی.
طبرسی، حسن بن فضل. 1370ش، مکارم الأخلاق، قم: الشریف الرضی.
طبرسی، حسن بن فضل. 1406ق، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفه.
طوسی، محمد بن الحسن. 1407ق، تهذیب الأحکام، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
طهماسبی، احمد. بی تا، خانواده از دیدگاه شهید مطهری، تهران: ستاد بزرگ داشت استاد شهید آیة الله مرتضی مطهری
غفرانی، محمد جعفر. 1396ش، عشق و اختلاف، قم: نشر قرآن و اهل بیت(ع).
کریمی، رضا. 1383ش، آیین همسرداری، قم: نسیم حیات.
کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق. 1407ق، اصول کافی، تهران: دار الکتب الاسلامیه.
لیثی واسطی، علی. 1376ش، عیون الحکم والمواعظ، قم: دار الحدیث.
مجلسی، محمدباقر. 1378ش، حلیة المتقین،قم:هجرت.
مجلسی، محمدباقر. 1403ق، بحار الأنوار، جمعی از محققان، قم: دار احیاء التراث العربی.
محمدی ری شهری، محمد. 1387ش، تحکیم خانواده، قم: دار الحدیث.
مصطفوی، سید جواد. 1390ش، بهشت خانواده، قم: دار الفکر.
مطهری، مرتضی. 1386ش، نظام حقوق زن در اسلام، قم: صدرا.
نافعی فرد، کریم. 1383ش، زن از دیدگاه اسلام و تمدن غربی، تهران: عابد.
نوری، میرزا حسین. 1408ق، مستدرک الوسائل، بیروت: مؤسسة آل البیت.
هندی، علاء الدین. 1401ق، کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال، بیروت: مؤسسة الرسالة.
مقالات
پایگاه اطلاع رسانی حوزه. مرداد1384، «آثار منفی سوء ظن و بدگمانی در خانواده»،مجله گنجینه، 1384، ش 53.
جعفریان، حمید. شهریور ماه97، «آسیب شناسی فضای مجازی و خانواده»، مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، شماره4.
ضمیری، محمدرضا. مرداد 1385ش، «نیم نگاهی به آسیب‌های خانواده»، معرفت، ش104.
کریمی، سارا. پاییز 1396ش، «نقش صفات بنیادی شخصیت در پیش بینی مؤلفه‌های خیانت زناشویی از دیدگاه دانشجویان»، دوفصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی بالینی و شخصیت، شماره 2، صص 97-109.
_||_
References:
Holy Quran
Nahjol Balaqah
Ibn Babawiyyah, Muhammad ibn Ali 1984, from the presence of the jurist, Qom: Islamic Publications Office.
Ibn Shahr Ashob Mazandarani. 1379 AH, Muhammad ibn Ali Manaqib al-Abi Talib (peace be upon them), Qom: Allama.
Boroujerdi, Mr. Hussein. 2007, Comprehensive Shiite Hadiths, a group of scholars, Tehran: Farhang Sabz Publications.
Like, Abbas. 1390, Marital Satisfaction, Qom: Dar Al-Hadith.
Tamimi Amadi, Abdul Wahid bin Muhammad. 1410 AH, Gharr al-Hakam and Darr al-Kalam, Qom: Dar al-Kitab al-Islami.
Free agent, Muhammad bin Hassan. 1374, detail of Shiite means, Qom: Al-Bayt.
Harani, Ibn Shuba. 1984, The Gift of Minds, Qom: Islamic Publishing.
Hosseini, David. 2007, Healthy Relationships in the Family, Qom: Book Garden.
Haghshenas, Seyed Jafar 1394, Family Pathology, Qom: Office of Women's Studies.
Haqqani Zanjani, Hussein Azar 1352, Lessons from the School of Islam, Journal of Law and Family in Islam, No. 12, pp. 21-23.
Dehnavi, Hussein 1390, Petals of Life, Qom: Khadem Reza.
Salarifar, Mohammad Reza. 1390, An Introduction to the Family System in Islam, Qom: Hajar.
Siouti, Jalaluddin Bi Ta, Al-Dar Al-Manthur, Beirut: Dar Al-Fikr.
Sharif al-Radhi, Muhammad ibn Husayn. 2012, Punishment of the unaware, Payam-e-Haqq (Noor Software, Comprehensive Hadith 3)
Poetry, Tajuddin. 1984, Jame Al-Akhbar, Qom: Razi.
Saduq, Ibn Babawiyyah. 1988, I do not attend the jurisprudent, Tehran: Sadough Publishing.
Saduq, Ibn Babawiyyah. 2006, Al-Khasal, Qom: Andisheh Hadi.
Tabarsi, Hassan Ibn Fadl 1370, Makarem Al-Akhlaq, Qom: Al-Sharif Al-Radhi.
Tabarsi, Hassan Ibn Fadl 1406 AH, Majma 'al-Bayan fi Tafsir al-Quran, Beirut: Dar al-Ma'rifah.
Tusi, Muhammad ibn al-Hassan 1407 AH, Tahdhib al-Ahkam, Tehran: Dar al-Kitab al-Islamiya.
Tahmasebi, Ahmad Bi Ta, The Family from the Perspective of Martyr Motahhari, Tehran: Martyr Ayatollah Morteza Motahhari had a large headquarters
Ghofrani, Mohammad Jafar 1396, Love and Difference, Qom: Publication of the Quran and the Ahl al-Bayt (AS).
Karimi, Reza 2004, Marriage ritual, Qom: Nasim Hayat.
Klini, Muhammad ibn Ya'qub ibn Ishaq. 1407 AH, Sufficient Principles, Tehran: Islamic Bookstore.
Laithi Wasiti, Ali. 1997, Ayoun al-Hakam wa al-Mawa'iz, Qom: Dar al-Hadith.
Majlisi, Mohammad Baqir 1378, Al-Muttaqin, Qom: Hijrat.
Majlisi, Mohammad Baqir 1403 AH, Sea of Lights, a group of scholars, Qom: Dar Al-Ahya Al-Tarath Al-Arabi.
Mohammadi Rey Shahri, Mohammad 2008, Family Consolidation, Qom: Dar Al-Hadith.
Mostafavi, Seyed Javad 1390, Family Paradise, Qom: Dar al-Fikr.
Motahari, Morteza 2007, The system of women's rights in Islam, Qom: Sadra.
Nafee Fard, Karim. 2004, Woman from the Perspective of Islam and Western Civilization, Tehran: Abed.
Nouri, Mirza Hussain 1408 AH, Mustadrak al-Wasa'il, Beirut: Al-Bayt Foundation.
Hindi, Aladdin 1401 AH, The Treasure of the Workers in the Sunnah of the Words and the Acts, Beirut: Al-Risalah Foundation.
Articles
Field information base. August 2005, "Negative effects of suspicion and suspicion in the family", Ganjineh Magazine, 2005, p.53.
Jafarian, Hamid September 1997, "Pathology of Cyberspace and Family", Studies in Psychology and Educational Sciences, No. 4.
Zamiri, Mohammad Reza August 2006, "A Glance at Family Injuries", Marefat, p.104.
Karimi, Sarah. Fall 2017, "The role of basic personality traits in predicting the components of marital infidelity from the perspective of students", Journal of Clinical Psychology and Personality, No. 2, pp. 97-109.