ساختارشناسی سلوک حضرت آدم(ع) و حضرت موسی(ع) با تأکید بر قرآن

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

سعید امامی ¹ , مهناز اسفند ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لرستان
2 - کارشناس علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تاریخ دریافت : 1397/04/09 تاریخ پذیرش : 1397/04/09 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

از آنجا که خداوند متعال قرآن کریم را برای هدایت بشر نازل کرده است، در بیان معارف این کتاب آسمانی از روش‌های متعدد و متنوعی استفاده نموده است. یکی از رایج‌ترین روش‌های بیان معارف قرآن استفاده از قالب قصه است. قصص قرآن علاوه بر آنکه سرشار از حکمت و عبرت‌آموزی هستند، از نظر ساختاری هم از قواعد خاصی پیروی می کنند. از این رو محققان داستان های قرآنی را از جهات گوناگون همچون کوتاهی و بلندی، ایجاز، تکرار، تنوع اسلوب، نظم ویژه در بیان حوادث، وجود تشابه و تفارق و ... بررسی کرده‌اند. از میان داستان های قرآن، سرگذشت پیامبران از اهمیت والایی برخوردار بوده و پژوهش‌های بسیاری بر این مبنا انجام پذیرفته است. مقاله حاضر به بررسی وجوه اشتراک ساختار سلوک داستان زندگی حضرت آدم(ع) و حضرت موسی(ع) از ابتدا تا بعثت این دو پیامبر پرداخته است.

چکیده انگلیسی:

Since Holy Quran's Descent is to guide human beings, there are various and numerous methods to express Its educations. One of the most popular and common methods is applying the story format. The stories are full of philosophies and lessons and they all follow special rules. Thus the researchers have studied Quranic stories from different aspects such as length, repetition, similarities, differences, viciousness and etc. Messengers' histories were of special importance amongst all Quranic stories and many researches have been done upon them. The present article surveys and studies similar aspects of Adam and Moses's Manner from the very beginning (of human creation) to Muhammad's Revelation.

منابع و مأخذ:

قرآن کریم.

اسکولز، رابرت. 1379ش، درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات، ترجمه فرزانه طاهری، تهران: آگه.

ایگلتون، تری. 1380ش، پیش درآمدی بر نظریه ادبی، ترجمه عباس مخبر، تهران: مرکز.

پراپ، ولادیمیر. 1368ش، ریخت شناسی قصه‌های پریان، ترجمه فریدون بدره‌ای، تهران: توس.

پیاژه، ژان. 1385ش، ساختارگرایی، ترجمه رضاعلی اکبرپور، تهران: مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. 1387ش، مفردات الفاظ قرآن، ترجمه حسین خداپرست، قم: دفتر نشر نوید اسلام.

طباطبایی، محمدحسین. 1389ش، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.

کلینگز، مری. 1388ش، درسنامه نظریه ادبی، ترجمه جلال سخنور و الهه دهنوی و سعید سبزیان، تهران: اختران.

گلدمن، لوسین. 1369ش، نقد تکوینی، ترجمه محمد غیاثی، تهران: بزرگمهر.

مکارم شیرازی، ناصر. 1388ش، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه.

 

مقالات

جهانی پور، یاسر. 1387ش، «سیر و سلوک حضرت آدم(ع) در قرآن کریم»، بینات، سال پانزدهم، شماره 1، صص 215-224.

رسمی، سکینه. 1387ش، «وجوه مشترک داستان حضرت عیسی با حضرت یحیی و بازتاب آن در شعر فارسی»، زبان و ادب فارسی، سال پنجاه و یک، شماره 207، صص 23-47.

محمودی، مریم و ممتحن، مهدی. «آدم مسجود از دیدگاه آیات قرآنی»، فدک سبزواران، سال دوم، شماره 7، صص 121-142.

نساجی زواره، اسماعیل. 1382ش، «نگرشی بر داستان‌های قرآن و ویژگی‌های آن»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه: http://www.hawzah.net/

نظری، علی و رضایی، پروانه. 1387ش. «بررسی تطبیقی داستان یوسف(ع) و موسی(ع) در قرآن»، پژوهشنامه قرآن و حدیث، شماره 5، صص 73-96.

 

 

Holy Quran

Scholes، Robert. 1379, Introduction to Structuralism At Literature، Translated by Farzaneh Taheri. Tehran.agah.

Eagleton، Terry. 1380, A Prelude to Literary Theory، Translated by Abbas Mokhber. Tehran. Markaz.

Propp. Vladimir.1368, The Morphology of Fairy Tales. Translated by Fereidoun Badri. Tehran: toos.

Piaget. Jean.1385. Structuralism. Translated by Reza Ali Akbarpour. Tehran: Publishing Libraries, Museum and Document Center of the Islamic Consultative Assembly.

Raghib Isfahani, Hussein ibn Muhammad.1387. Words of Quran. Translation of Hossein Khodaparast. Qom: Navid Islam.

Tabatabai, Mohammad Hosein.1389. Interpretation Al-Mizan. Translation by Mohammad Bagher Mousavi Hamedani. Qom: Islamic Publications.

Clings, Meri.1388. Literary Theory of Literature. Translated by Jalal Sokhanvar and Elaheh Dehnavi and Saeed Sabzian. Tehran: Akhtaran.

Goldman, Lucien.1369. Developmental Criticism. Translation by Mohammad Ghiasi. Tehran: Bozorgmehr.

Makarem Shirazi, Nasser.1388. Interpretation nemoneh: New commentary on the Quran Taking into account the needs  Questions, Schools and issues of the day. Tehran: dar Al-kotob Islamic.

 

Articles

Jahanipour, Yasser.1387. The journey of Adam (AS) in the Holy Qur'an. Binat. fifteenth year. No. 1: 215-224.

Rasmi, Sakineh. 1387. Common aspects of the story of Prophet Jesus with the Prophet Yahya And its reflection in Persian poetry. Persian language and literature. Fifty-one year. No. 207: 23-47.

Mahmoudi, Maryam, Momtahan, Mehdi. 1390 . "Adam (AS) in the view of Quranic verses. Fadak Sabzavaran. second year. No. 7: 121-142 .

Nasagi Zavareh. Ismail.1382. Attitude to the stories of the Qur'an and its features. Islamic seminary Information Base. http://www.hawzah.net.

Nazari, Ali ، Rezaei, parvaneh.1387. Comparative study of the story of Joseph (as) and Moses (as) in the Quran. Quranic and Hadith research. No. fifth: 73-96.