بررسی الزامات بین المللی در مواجهه با قاعده نفی سبیل و تأثیر آن در بقاء نظام از منظر قرآن و فقه امامیه
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنیسیدمحمد میری رستمی 1 , علیرضا سلیمی 2 , محمدحسین ناظمی اشنی 3 , سیدعلیرضا حسینی 4
1 - دانشجوی الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکزی، ایران
2 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکزی، ایران
3 - استادیار، گروه معارف، دانشگاه فرهنگیان.
4 - استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، مرکزی، ایران
کلید واژه:
چکیده مقاله :
قاعده نفی سبیل از مهمترین قواعد فقهی مورد استناد بسیاری از فقیهان شیعه و اهل سنت به شمار میآید که دامنه آن بسیار گسترده است، و در تفسیر و تنظیم روابط مسلمانان با غیر مسلمانان تسلط کافی را دارد. به همین دلیل تلاش برای تبیین روشن این اصل و جوانب آن مانند الزامات بین الملل بسیار حائز اهمیت است به ویژه آنکه در تلاش برای بقاء نظام و حفظ آن باشد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی میباشد، و هدف از این پژوهش بررسی الزامات بین الملل در مواجهه با قاعده نفی سبیل و تأثیرات آن بر حفظ و بقاء نظام از منظر قرآن و فقه امامیه است.
Principle of negation of ascendency in jurisprudential principles cited by many Shiite and Sunnite jurisprudences and is of a wide scope; it also has sufficient mastery in interpreting and regulating the relations of Muslims with non-Muslims. Thus it is very important to try to explain the mentioned principle and its aspects such as international requirements, especially in trying to survive and preserve the government. The research method in the present research is descriptive – analytical and the purpose of the study is to investigate the international requirements encountering principle of negation of ascendency and its effects on the preservation and survival of the government from Quran and Imamate jurisprudence’s viewpoint.
جعفری لنگرودی، محمد جعفر. ۱۳۷۰ش، وصیت، چاپ دوم، بی جا: انتشارات احمدی.
راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد. 1423ق، مفردات الفاظ القرآن، قم: انتشارات ذوی القربی.
شبیری زنجانی، سید موسی. ۱۴۱۹ق، کتاب نکاح، چاپ اول، قم: انتشارات مؤسسه پژوهشی رای پرداز.
صدوق، محمد بن علی. 1385ش/1966م، علل الشرائع، قم: کتابفروشی داوری.
ضیایی بیگدلی، محمدرضا. 1397ش، حقوق بین الملل عمومی، بی جا: انتشارات گنج دانش.
طباطبایی سید محمدحسین. ۱۴۱۷ق، المیزان فی تفسیر القرآن، چاپ پنجم، ج ۳، قم: دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
طبرسی، فضل بن حسن. ۱۳۷۲ش، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران: ناصرخسرو.
طبری، ابو جعفر محمد بن جریر. ۱۴۱۲ق، جامع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ اول، بیروت: دار المعرفه.
عاملی محقق ثانی علی بن حسین. ۱۴۱۴ق، جامع المقاصد فی شرح القواعد، چاپ دوم، ج ۱۲، قم: انتشارت آل البیت علیهم السلام.
عمید زنجانی، عباسعلی. ۱۳۹۰ش، قواعد فقه، چاپ سوم، ج ۳، تهران: سازمان مطالعه کتب علوم انسانی.
فیرحی، داوود. 1382ش، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران: سمت.
فیض کاشانی. ۱۴۱۵ق، تفسیر الصافی، چاپ دوم، ج ۱، تهران: انتشارات صدر.
قمی، ابن بابویه. 1404ق، من لا یحضره الفقیه، تصحیح علی اکبر غفاری، قم: انتشارات جامعه مدرسین.
قمی، علی بن ابراهیم. ۱۳۶۳ش، تفسیر القمی، چاپ سوم، ج ۱، قم: انتشارات دار الکتاب.
قمی، محمد بن محمد رضا. ۱۳۶۸ش، تفسیر کنز الدقائق وبحر الغرائب، چاپ اول، ج3، تهران: انتشارات سازمان چاپ و انتشارات ارشاد اسلامی.
قوام، سید عبدالعلی. 1381ش، سیاست بین الملل و سیاست خارجی، تهران: سمت.
کاتوزیان، ناصر. ۱۳۶۹ش، وصیت در حقوق مدنی ایران، تهران: انتشارات کانون وکلای دادگستری مرکز، چاپ دوم
مغنیه، محمد جواد. ۱۴۲۴ق، تفسیر الکاشف، چاپ اول، ج ۲، تهران: انتشارات دار الکتب الاسلامیه.
موسوی بجنوردی، سید حسن. ۱۴۱۹ق، قواعد فقه، چاپ اول، ج ۱، بی جا: انتشارات الهادی.
موسوی خمینی، سید روح اللّه. 1381ش، ولایت فقیه، تهران: مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
موسوی خویی، سید ابو القاسم. ۱۴۱۰ق، منهاج الصالحین، چاپ 28، قم: انتشارات مدینة العلم.
نجفی، محمد حسن. ۱۴۰۴ق، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، بیروت: انتشارات دار احیاء التراث العربی.
مقالات
اسدی، ایران. 1394ش، «مبانی سیاست خارجی حکومت اسلامی از دیدگاه قرآن»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال ششم، شماره 23.
باقی زاده، محمدجواد و عبدالله امیدی فرد. 1393ش، «ضرورت حفظ نظام و منع اختلال در آن در فقه امامیه»، فصلنامه علمی پژوهشی شیعه شناسی، شماره 47.
جعفری هرندی، محمد. 1389ش، «قاعده نفی سبیل و کاربرد آن در روابط بین الملل»، مجله تخصصی فقه و مبانی حقوق واحد بابل.
صفرخانی، مهدی و راضیه غفاری نقنه و جواد ملایی صدقیانی. ۱۳۹۶ش، «قاعده نفی سبیل از منظر قرآن و مصادیق آن در فقه و حقوق موضوعه ایران»، همایش بین المللی حقوق و فقه اسلامی، بابل.
کریمی لاریمی. الیاس، ۱۳۹۷ش، «بررسی فقهی قاعده نفی سبیل»، پنجمین همایش ملی پژوهشهای نوین در حوزه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی ایران(با رویکرد فرهنگ مشارکتی)، تهران، خانه فرهنگ مشارکتی ایران.
ملاکریمی، امید و محمود جلالی. 1396ش، «ماهیت برجام از منظر حقوق بین الملل»، فصلنامه مطالعات حقوق عمومی، دوره 47، اصفهان.
ملک افضلی اردکانی، محسن و محمدحسن حائری و محمدتقی فخعلی و محمدجواد ارسطا. 1391ش، «مفهوم نظام و کاربرد آن در فقه و اصول»، مطالعات اسلامی: فقه و اصول.
نوائی لواسانی، اکرم. 1396ش، «بررسی فقهی قاعده نفی سبیل در روابط بین الملل»، فصلنامه علمی پژوهشی فقه و مبانی حقوق اسلامی.
_||_
Asadi, Iran, (2015), The Principles of Foreign Policy of the Islamic State from the Quran's Viewpoint, Quarterly Studies Quarterly, Sixth Year, No.23.
Baghi Zadeh, Mohammad Javad, Omidifard, Abdollah, (2014), The Necessity of Maintaining the System and Prohibiting It in Imamieh Jurisprudence, Journal of Shia Studies, No. 47.
Jafari Langroodi, Mohammad Ja'far (1370), Wassat, Ahmadi Publications, Second Edition.
Jafari Harandi, Mohammad, (2010), The Rule of Mustache Negation and its Application in International Relations, Special Journal of Jurisprudence and the Principles of Uniform Law of Babylon.
Khoi Seyyed Abu al-Qasim Mousavi (1410), Menhaj al-Salehin, Qom, Madina Al-Alam Publications, Twenty-eighth Edition
Raghib Isfahani, Abu al-Qasim Husayn ibn Muhammad, (1423), Materia words of the Quran, Qom, al-Qirbi Press beneficiaries.
Zanjani Seyed Moussa Shabiri (1419), The Book of Naqqah, Qom, Rayspaz Research Institute Publications, First Edition.
Sadough, Mohammad bin Ali, The Causes of Al-Shariah, Qom, Book of Arbitration, 1966/1385.
Safrokhani, Mehdi; Razieh Ghaffari Naghne and Javad Malai Sadeghiani, (1396), The Mustang's Negative Rule from the Perspective of the Qur'an and Its Examples in Jurisprudence and Iranian Law, International Conference on Islamic Law and Jurisprudence, Babol.
Ziaie Bigdeli, Mohammad Reza, (1397), Public International Law, Ganj Danesh Publications.
Tababaei Seyyed Mohammad Hossein (1417), Al-Mizan Fe Tafsir al-Quran, Qom, Islamic Publications Office of the Qom Seminary Teachers, Fifth Edition, vol.
Tabarsi Fazl ibn Hassan (1372), Al-Bayyan Assembly of the Holy Quran, Tehran, Nasser Khosrow Publications, Third Edition.
Tabari Abu Ja'far Mohammed bin Jarir (1412), Jama'at al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut, Al-Marafar Publications, first edition
Agent Mohaghegh Sani Ali ibn Hussein (1414), Comprehensive Purposes of the Prophet, Qom, Al-Bait Publishing, Second Edition, vol.
Amid Zanjani, Abbas Ali (1390), Rules of Jurisprudence, Tehran, Humanities Textbooks Study Organization, Third Edition, Vol.
Farhi, Davood, (1382), Political System and Government in Islam, Tehran, op.
Feiz Kashani (1415), Tafsir al-Safi, Tehran, Sadr Publications, Second Edition, Vol.
Ghavam, Seyed Abdolali, (1381), International Foreign Policy Policy, Tehran, ed.
Qomi Muhammad ibn Muhammad Reza (1368), Commentary by Kenz al-Daqiq and Bahr al-Gharab, Tehran, Publications of the Islamic Guidance and Publication Organization, First Edition, Vol. 3
Qomi Ali ibn Ibrahim (1363), Tafsir al-Qomi, Qom, Dar al-Kitab Publications, Third Edition, Vol.
Katouzian, Nasser (1369), Testimony in Iranian Civil Law, Tehran, Center for Justice Lawyers Publications, Second Edition.
Karimi Larimi, Elias, 1397, Jurisprudence Review of the Mustang Negation Rule, Fifth National Conference on Modern Researches in Humanities and Social Studies in Iran (Collaborative Culture Approach), Tehran, Iran Collaborative Culture House
Mohammad bin Hassan Tousi, Book Al-Khalaf, Vol. 1, published by Mohammad Mehdi Najaf, Javad Shahrastani and Ali Khorasani Kazemi, Qom.
Malakrimi, Omid; Jalali, Mahmood, (1396), The Nature of Brotherhood from the Perspective of International Law, Journal of Public Law Studies, Volume 47, Isfahan.
Moghnieh Mohammad Javad (1424), Tafsir-e-Kashef, Tehran, Dar-e Atakb al-Islamiyah Publications, first edition, vol.
Malek Afzali Ardakani, Mohsen-Haeri, Mohammad Hasan-Fakhali, Mohammad Taghi, Aristana, Mohammad Javad, (1391), The Concept of System and Its Application in Jurisprudence and Principles, Islamic Studies: Jurisprudence and Principles.
I Leyhzahra al-Faqiyyah, Ibn Babiyyah Qummi, Corrected by Ali Akbar Ghaffari, 1404 AH, Modaresin Publications, Qom.
Mousavi Bojnourdi, Sayyed Hassan (1419), Rules of Jurisprudence, Al-Hadi Publications, First Edition, Vol.
Mousavi Khomeini, Seyyed Rouhollah, (1381), Faghih Province, Tehran, Institute of Organizing and Publishing Imam Khomeini's Works.
Najafi Mohammed Hassan (AH), Jawahar al-Kalam fi Commentary on the Shara'ah al-Islam, Beirut, Al-Arabi Revival Publications, Seventh Edition
Nawaei Lavasani, Akram (1396), Jurisprudential Study of the Rule of Mustache Negation in International Relations, Journal of Jurisprudence and Islamic Law.