ماهیت حقوقی دیه

محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی

مجید خزاعی ¹ ()

تاریخ دریافت : 1391/05/17 تاریخ پذیرش : 1391/05/17 تاریخ انتشار : 1389/02/11

کلید واژه:

چکیده مقاله :

یکی از جهات مهم در بحث دیه ماهیت حقوقی آن است که آیا پرداخت دیه از باب مجازات است یا از باب ضرر و زیان و خسارتی که به مجنی علیه وارد شده است، یا اینکه دارای هر دو جنبه است و ماهیت دو گانه دارد. نکتة دیگر این است که آیا روشن شدن ماهیت حقوقی دیه دارای آثار عملی در احکام خواهد بود یا نه و اگر دارای آثار است باید دید چرا در کتابهای فقهی دربارة آن بحث و گفت وگو نشده است و اگر اثر و نتیجه ای در حکم ندارد باید جهت فروعاتی که بر روشن شدن بحث شده است راه چاره ای جست و جو کرد. در این مقاله دلایل خسارت بودن و مجازات بودن دیه را بررسی می کنیم و سرانجام به آثار و راه حلهای ارائه شده برای مسائل مربوط به آن می پردازیم.

چکیده انگلیسی:

One of the most important aspects of ransom is its legal nature; whether the ransom payment is because of its punishment nature or of its wreck or both ones. The other point is that the legal nature of ransom would have functional effects in commandment and if yes it should be argued that why there is no discussion in juridical books. The present article attempts to study the reasons of ransom wrecks and punishments and finally surveys on the offered solutions for the related issues.

منابع و مأخذ:

احمد ادریس، عوض. 1372ش. دیه، ترجمة علیرضا فیض. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

انصاری، شیخ مرتضی. 1375ق. المکاسب. تبریز: چاپخانة اطلاعات تبریز

حجتی اشرفی، غلامرضا. 1369ش. مجموعه قوانین حقوقی. تهران: کتابخانة گنج دانش

الحرالعاملی، الشیخ محمدبن الحسن. 1104ق. وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه. بیروت: داراحیاء التراث العربی

طباطبایی، سیدمصطفی. 1366ش.  فرهنگ نوین. تهران: کتابفروشی اسلامیه

فیض، علیرضا. 1371ش.  مبادی فقه و اصول. تهران: دانشگاه تهران

النراقی، احمد. 1408ق. عوائد الایام. قم: منشورات مکتبۀ بصیرتی

وحیدی، حبیب الله. 1371ش.  قانون مجازات اسلامی. تهران: چاپخانة حیدری

هاشمی، سیدمحمد. 1372ش. حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. تهران: دانشگاه شهید بهشتی با همکاری نشر یلدا