الگوی مناسب حرفه‌آموزی دانشآموزان با نیازهای ویژه
محورهای موضوعی : فصلنامه تحقیقات روانشناختی
حسین کریمیان
1
(استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، رشته مدیریت آموزشی)
غلامرضا ویسی
2
(استادیار، پژوهشگاه علوم انسانی امام صادق علیه السلام قم، رشته برنامه ریزی درسی)
احسان کلبعلی
3
(دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی اسلامی واحد قم، رشته مدیریت آموزشی)
کلید واژه: آمایش سرزمین, حرفه‌آموزی, دانشآموزان با نیازهای ویژه, دورۀ دوم متوسطه حرفه‌آموزی,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش ارائۀ الگوی مناسب حرفه‌آموزی دانش آموزان با نیازهای ویژه بوده است. روش پژوهش از نظر اهداف کاربردی و به لحاظ شیوۀ جمع‌آوری اطلاعات توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعۀ آماری تحقیق شامل کلیۀ کارشناسان و دبیران شاغل در آموزش‌وپرورش استثنایی استان مرکزی (85 نفر کارشناس و دبیر) بود؛ که با استفاده از جدول مورگان، 70 نفر به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روش کار در این پژوهش از نوع آمیخته بود که در ابتدا با روش مطالعه کتابخانه‌ای و بررسی اسناد و مدارک رده‌بالا اقدام به جمع‌آوری داده‌ها اطلاعاتی درباره مؤلفه‌ها و شاخص‌های حرفه‌آموزی دانش آموزان با نیازهای ویژه شده و پس از مشخص شدن مؤلفه‌ها و شاخص‌ها؛ پرسشنامۀ باز پاسخ جهت جمع‌آوری و تحلیل این مؤلفه‌ها از دبیران شاغل در مدارس حرفه‌آموزی کل استان به شیوۀ مصاحبه نیمه مدون، تدوین و به مرحله اجرا درآمد که پس از تحلیل متن‌های مصاحبه‌ها، گویه‌ها جهت تهیه یک پرسشنامه ۳۶ سؤالی با 5 مؤلفه به‌دست‌آمده از تحلیل داده‌های مصاحبه‌ها در قالب پرسشنامه ۵ گزینه‌ای طرح لیکرت به دست آمد. پایایی پرسشنامه 0.869 بود. جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها در بخش آمار توصیفی از درصد فراوانی نسبی، میانگین و نما و میانه استفاده شد. نتایج پایانی تحقیق بیانگر آن است که در بحث حرفه‌آموزی دانش آموزان با نیازهای ویژه، کلیۀ شاخص‌ها نیاز به بازنگری داشت وجای مؤلفۀ بهزیستی دانشآموزان با نیازهای ویژه نیز در این زمینه بسیار خالی بود و این مؤلفه در مبحث حرفه‌آموزی نادیده گرفته‌شده است.
The purpose of this research was to present a suitable model of vocational training for students with special needs. The research method was a descriptive survey in terms of practical objectives and in terms of data collection method. The statistical population of the research included all the experts and teachers working in exceptional education in Central Province (85 experts and teachers); Using Morgan's table, 70 people were selected as samples. A researcher-made questionnaire was used to collect data. The working method in this research was of a mixed type, which was initially used to collect data about the components and indicators of professional education of students with special needs by library study method and review of high-level documents, and after identifying the components and indicators; An open-ended questionnaire was developed and implemented to collect and analyze these components from teachers working in vocational schools of the whole province in the form of a semi-scripted interview. Interviews were obtained in the form of a 5-choice Likert questionnaire. The reliability of the questionnaire was 0.869. To analyze the data in the descriptive statistics section, the percentage of relative frequency, mean, and median were used. The final results of the research indicate that in the discussion of vocational training of students with special needs, all the indicators needed to be reviewed, and the well-being component of students with special needs was also very empty in this field, and this component has been neglected in the topic of vocational training.
_||_