مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران

محورهای موضوعی : دانش شناسی

لیلا نعمتی انارکی ¹ , فهیمه باب الحوائجی ²

1 - باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات،
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات،استادیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی،

تاریخ دریافت : 1389/05/05 تاریخ پذیرش : 1389/08/18 تاریخ انتشار : 1390/06/01

کلید واژه: ایران ـ کتابخانه‌های دیجیتالی ـ دانشجویان پزشکی ـ پایگاه‌ داده‌ها ـ دانشکده‌های پزشکی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه میزان آشنایی و استفاده دانشجویان پزشکی دانشگاه‌های ایران، تهران و شهید بهشتی از کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی ایران است. روش‌شناسی: پژوهش حاضراز نوع پیمایشی و توصیفی است. برای گردآوری داده‌ها از روش توزیع تصادفی پرسشنامه استفاده شد که پس از بررسی روایی و پایایی در‌اختیاردانشجویان پزشکی دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران، تهران و شهید بهشتی (جمعاً 300 نفر) قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روشهای آمار توصیفی نظیرجداول فراوانی، نمودارهای ستونی و محاسبه شاخص‌های مرکزی مانند میانگین استفاده شد. برای محاسبه آمار‌های لازم از نرم‌افزار Excel استفاده شده است. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که میزان استفاده و آگاهی دانشجویان در هر سه دانشگاه پایین‌تر از حد متوسط است. افرادی که از وجود کتابخانه ملی دیجیتال پزشکی آگاه نبودند. دانشجویان در هر سه دانشگاه بیشترین مشکل را نا آشنایی با این کتابخانه اعلام نمودند. در کل از میان دانشگاه‌های مورد بررسی دانشگاه تهران در پایگاه‌های Proquest، Scopus، Thomson، Elsevier وEndNoteبیشترین میزان استفاده را داشت. میانگین امتیاز توانایی دانشجویان در بهره‌گیری از راهبردهای جستجو برای دانشگاه ایران، تهران و شهید بهشتی به ترتیب 43/2، 89/2 و 87/2 است. نتیجه گیری: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که توانمندی پژوهشی دانشجویان پایین‌تر ازحد متوسط است و در حد مطلوبی قرار ندارد. پیشنهاد می‌گردد آگاهی و توانایی پژوهشی دانشجویان را به طرق مختلف افزایش دهند.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The present paper aims to compare the utilization and ability of medical students in using the electronic resources of the IDL portal of Iran. Methodology: The survey was conducted through a structured questionnaire circulated among 300 medical students taken from three main universities. A stratified accidental random sample method was used for selection of respondents and interacting with them. These respondents were among those available in the university campus during the survey period. The descriptive statistics methods such as the frequency tables, column graphs and calculation of the central indexes such as “average” have been used to analyze the data which have been practiced by the Excel. Findings: The findings of this research demonstrate that the awareness and utilization level of the students in the three universities are lower than average. The students of the three universities declare the lack of acquaintance with this digital library as their most significant problem. Among the investigated universities, students of Tehran University use the EndNote, Elsevier, Thomson, Scopus and Proquest databases most. All the subject students express the effect of the IDL on the scientific activities as too much. The average points for utilization of searching strategies are 2.43, 2.89 and 2.87 respectively for Iran, Tehran and Shahid Beheshti Universities. Conclusion: Our findings suggest that the research capabilities of students is below average . Knowledge and ability of them must be improved

منابع و مأخذ:

اسلامی، عباس، و کشاورز، حمید (1386). بررسی مهارت جستجوی اطلاعات در منابع الکترونیکی پیوسته در دانشجویان دکتری جغرافیای دانشگاه تهران. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 23(1و2)، 45-60. بازیابی 15 آبان، 1387، از http://www/irandoc.ac.ir

درزی، صغری (1386). بررسی توانمندی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در استفاده از منابع اطلاعاتی پیوسته قابل دسترسی در دانشگاه مازندران. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، دانشکده علوم انسانی.

سلمانی ندوشن، ابراهیم، حسینی نسب، داود، و شکرانه ننه کران، فرهاد (1387). رابطه استفاده از مجلات الکترونیکی آبونمان شده دانشگاه علوم پزشکی تبریز با تعداد واحدهای درسی و مرتبه علمی اعضای هیات علمی آن دانشگاه. مدیریت اطلاعات سلامت، 5(1)،27-33.

شهرزادی، لیلا (1385). بررسی هزینه سودمندی مجموعه نشریات الکترونیکی موجود در دانشگاه‌های دولتی شهر تهران در سال 2003.  فصلنامه کتاب، 17(2)، 129-140.

شهسواری، ویدا (1380). بررسی میزان شناخت، استفاده و رضایت دانشجویان تحصیلات تکمیلی از خدمات رایانه‌ای کتابخانه مرکزی دانشگاه صنعتی اصفهان.  پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

عفت نژاد، امراله (1381). بررسی میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز از فناوری‌های اطلاعاتی. پایان نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه شیراز، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.

مهاجرانی، فاطمه، و علیجانپورکاسگری، محبوبه (1389). بررسی میزان آشنایی و استفاده دانشجویان علوم پزشکی بابل از پایگاه‌های اطلاعاتی پیوسته. فصلنامه دانش‌شناسی(علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات)، 2(8)83-95.

Al-saleh, Y.N. (2004). Graduate students information needs from electronic information resources in Saudi Arabia. Ph.D. Thesis, Florida State University.

Asemi, A., & Riyahinia, N. (2007). Awareness and use of digital resources in the libraries of Isfahan University of Medical Sciences. The Electronic Library, 25(3), 316-327. Retrieved December 6, 2010,  from www.emeraldinsight.com/0264-0473.htm

Gibson KE., & Silverberg M. (2000). A two-year experience teaching computer literacy to first-year medical students using skill-based cohorts. Bull Med Libr Assoc, 88(2), 157-164.

Haridasan, S., & Khan, M. (2009). Impact and use of e-resources by social scientists in National Social Science Documentation Centre(NASSDOC). The Electronic Library, 27(1),117-133. Retrieved June 3, 2010, from www. Emeraldinsight.com/0264-0473.htm.

Hewitson, A. (2002). Use and awareness of electronic information services by academic staff at Leeds Metropolitan University – a qualitative study. Journal of Librarianship andInformation Science, 34(1), 43-52. Retrieved Jan. 1, 2009, from http://lis.sagepub.com/cgi/content/ short/34/1/43

Kaur, B., & Verma, R. (2009). Use and impact of electronic journals in the Indian Institute of Technology. The Electronic Library, 27(4), 611-622. Retrieved May 20, 2010, from www.emeraldinsight.com/0264-0473.htm.

Kanh, A. M. & Ahmad, N. (2009). Use of E-journals by Research Scholars at Aligarh Muslim University and Banaras Hindu University. The Electronic Library, 27(4), 708-717. Retrieved Feb. 25, 2010, from  www.emeraldinsight.com

Liu S., Liao S., & Guo J. (2009). Surviving in the digital age by utilizing libraries’ distinctive advantages. The Electronic Library, 27(2), 298-30. Retrieved June 7, 2010, from www.emeraldinsight.com/0264-0473.htm.

Madhusudhan, M. (2010). Use of Electronic Resources by Research Scholars of Kurukshetra University. The Electronic Library, 28(4), 492-506. Retrieved Dec. 20, 2010, from www.emeraldinsight.com

Romaniv, K.,  & Aarnio, M. (2006). A survey of the use of electronic scientific information resources among medical and dental students. BMC Medical Education, 6(28). Retrieved May 9, 2009, from www.biomedcentral.com

Samuel M, Coombes JC., Miranda JJ., Melvin R., Young EJW., & Azarmina P. (2004). Assessing computer skills in Tanzanian medical students: an elective experience. BMC pub health, 4(37). Retrieved Sep. 7, 2010, from  http://www.biomedcentral.com/1471-2458/4/371.