میزان کاربست عناصر پنج‌گانه مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز در کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
محورهای موضوعی : دانش شناسی
فاطمه نادری
1
(دانش آموخته کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه علوم و تحقیقات)
نرگس نشاط
2
(عضو هیأت علمی (دانشیار) سازمان اسناد و کتابخانه ملی)
کلید واژه: مدیریت راهبردی, کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان, مدل کالدول و اسپینکز,
چکیده مقاله :
هدف: میزان کاربست عناصر پنج‌گانه مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز در کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر تهران است. روش پژوهش: پژوهش از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی - تحلیلی است. برای این منظور پرسش‌نامه‌ای محقق ساخته بر اساس مؤلفه‌های پنج‌گانه مدل، طراحی و بین کلیه کارکنان لیسانس به بالا که تعداد آنها 167 نفر بود توزیع شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه از طریق ارائه نظرهای متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و آلفای کرونباخ 95/0 به دست آمد که پایایی بالا و خوبی را نتیجه می دهد. در تحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی، تحلیلی و آزمون t تک نمونه‌ای مستقل، و آزمون همبستگی استفاده گردید. یافته‌ها: از پنج عنصر مدیریت راهبردی کالدول و اسپینکز، توجه به تبادل اطلاعات در مرتبه نخست و توجه به فرایندهای توانمندساز کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در مرتبه آخر قرار دارد. گرچه به نظر می رسید که ممکن است بین رشته تحصیلی مدیران و نظرشان در مورد بهکارگیری عناصر مدیریت راهبردی تفاوتی وجود داشته باشد، اما یافته‌ها نشان داد که بین نظر مدیرانی که در رشته‌های کتابداری و غیرکتابداری و حتی مدیریت تحصیل کرده اند در رویکرد آنها نسبت به عناصر مدیریت راهبردی تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه‌گیری: کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان شهر تهران عناصر پنج‌گانه مدیریت راهبردی را در حد زیاد رعایت می‌کنند و این عناصر بین 5/68 تا 7/75 درصد تحقق داشته است. با این حال، برای رسیدن به وضعیت مطلوب و تحقق صددرصد هر یک از عناصر به ویژه، توجه به فرایندهای توانمندساز کتابخانه‌ها توجه بیشتری را می‌طلبد.
Purpose: Itstudies the use rate of five elements of Caldwell & Spinks strategic management in the libraries of intellectual development center of children and adolescents of Tehran City. Methodology: This is an analytic-survey study. A research-made questionnaire based on five components of the model was developed and distributed to 167 M.S/PhD staff members. Findings: Among five components of Caldwell & Spinks strategic management, considering information exchange and the processes empowering the libraries of intellectual development center of children and adolescents received first and last place respectively. Although, it was supposed to be a difference between administrators’ majors and their opinions about using strategic management elements, the data show that there is no significant difference between the views of administrators majoring in librarianship, non-librarianship, and even management about their approach towards strategic management. Conclusion: Five management components are highly followed in Tehran libraries of intellectual development center of children and adolescents fulfilled between 5.68% and 7.75%. But, to achieve a desirable status and 100% fulfillment, each element particularly empowering ones need to be considered more.
درودی، ف. (1387). برنامه‌ریزی راهبردی برای بهره‌گیری کارآمد از فناوری‌های اطلاعاتی در کتابخانههای دانشگاه‌های دولتی ایران (مراکز استانی). پایان‌نامه دکتری. کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات. تهران.
درویشی‌چادگانی، م. (1390). بررسی میزان بهکارگیری مولفههای مدیریّت راهبردی در کتابخانههای دانشگاهی اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه پیام نور مشهد.
ذاکرشهرک، م. (1391). ارزیابی عملکرد کتابخانههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ایران جهت ارائه الگوی ایجاد کتابخانه بین‌المللی کودکان و نوجوانان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران.
ذاکرشهرک، م.؛ اباذری، ز. (1392). بررسی ارزیابی عملکرد کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در ایران بر اساس روش تحلیل راهبردی swot. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 24(95). قابل دسترسی در http://journals.nlai.ir/faslname (دسترسی در 15/04/93).
رحیمی‌جعفری، ع. (1389). شناسایی موانع برنامه استراتژیک وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در راستای تحقیق اهداف سند چشم‌انداز ایران 1404. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه سمنان.
رضایی شریف‌آبادی، س.؛ غیبی‌زاده، آ (1385). برنامه‌ریزی راهبردی (استراتژیک) برای استفاده از فناوری اطلاعات در کتابخانه‌ها. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 17(3). قابل دسترسی در http://www.magiran.com (دسترسی در 5/02/93).
Afshar, E. (2000). Strategic Planning for Collection Development: Application to a Monograph Collection at the State Library of New South Wales. A thesis submitted in fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy at the University of New South Wales. Sydney,
Casey, A. M. (2011). Strategic priorities and change in Academic libraries. United states – Massachusetts: Simmons college. Available: http://Pqdtopen. Proquest. Com (accessed July 20, 2014).
Caldwell, B.; Spinks, J. M. (1992). Leading the self-managing school. London: Falmer Press.
Caldwell, Brian; Spinks, Jim M (1998). Beyond the self- managing school. London; Philadelphia, PA: Falmer Press,
FaraJpahlou, Abdolhossein (1994). Planning in university libraries: An investigation of Attitudes and Practice in AustraliA. A Thesis submitted in fulfillment of the reqouirements for the Degree of Doctor of philosophy in the school of information,library and Archive studies university of new south Wales.
Galloway, j. (1990). Strategic management in public research organization. the international Journal of public sector management.
Mahmood, k; Hameed, A; Haider, S.J. (2005). Fundraising in Pakistani libraries: Prceptions of library leaders. International Information and Library Review, 37(2), 117- 125. Available: http://jlib.ut.ac.ir (accessed July 20, 2014).