راه‌کارهای برنامه‌های برتر حفاظت وب در مقابله با چالش‌های مدیریتی حفاظت وب

محورهای موضوعی : دانش شناسی

هاجر ستوده ¹ (دانشیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی، عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز)
کیانوش رشیدی ² (دانشجوی دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشگاه شیراز واحد پردیس بین الملل)

تاریخ دریافت : 1393/02/18 تاریخ پذیرش : 1393/05/20 تاریخ انتشار : 1394/12/01

کلید واژه: مدیریت مالی, چالش, حفاظت وب, برنامه‌های وب, مدیریت حقوقی, مدیریت سازمانی, مدیریت دسترسی,

چکیده مقاله :

هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی راه‌کارهایی است که برنامه‌‌های برتر حفاظت وب در مواجهه با چالش‌‌های مدیریتی حفاظت وب شامل مدیریت حقوقی، مدیریت دسترسی، مدیریت سازمانی و مدیریت مالی به کار می گیرند. روش پژوهش: گردآوری داده ها به روش متن پژوهی انجام شد. نمونه‌گیری این پژوهش از نوع هدف‌مند است. به منظور شناسایی و بررسی راه‌کارهای چالش‌های مدیریتی مستندات و متون به دست آمده درباره برنامه‌ها و وب سایت‌های برنامه‌ها مطالعه شد و هم‌چنین برای تکمیل اطلاعات، از مسئولان برنامه ها در خواست شد یک سیاهه وارسی محقق ساخته را پاسخ گویند. یافته ها: ابعاد مدیریت حقوقی که در برنامه‌های برتر حفاظت وب مدنظر قرار گرفته‌اند نحوه برخورد با پروتکل پیشگیری از روبوت‌ها و حق مؤلف است و ابعاد مدیریت دسترسی شامل نوع منابع در دسترس، الگوی دسترسی، مدت زمان منع دسترسی و ابعاد مدیریت سازمانی شامل شیوه حفاظت، نوع سازمان مسئول، گستره فعالیت‌‌های سازمان، مدل اجرایی برنامه‌‌ها، سطح همکاری در برنامه‌‌ها، تخصص سازمان همکار، نوع همکاری بین برنامه‌‌ها و تخصص افراد درگیر در اجرای برنامه‌‌ها هستند و نهادهای تأمین بودجه در قسمت مدیریت مالی در برنامه‌های برتر حفاظت وب مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: برنامه ها راه‌کارهای مختلفی را برای مواجهه با چالش‌های مدیریت حقوقی، مدیریت دسترسی، مدیریت سازمانی و مدیریت مالی در پیش گرفته‌اند. با این حال، هنوز چالش های بسیاری وجود دارند که مانع از اجرای آرمانی حفاظت وب می شود.

چکیده انگلیسی:

Purpose: The present study aims to verify top web preservation projects and programs in order to explore their preferred solutions in tackling management challenges including legal, access, organizational and financial management challenges. Methodology: A documentary method was used to identify and analyze web-preservation-related literature, including papers, handbooks, web sites and documents. The programs’ persons in charge were also questioned via a researcher-made checklist. Findings: Legal management challenges can be categorized into robot exclusion protocol and copyright issues. Access management issues include kinds of accessible materials, access types, and access embargos. Organizational management challenges comprise preservation strategies, kinds of the organization in charge, the extent of the organization activities, project execution models, the level of cooperation or execution of the project, the specialty of cooperating organizations, kinds of cooperation and specialties of the archive staffs. The financial management issues include the budgets and funding agencies. Conclusion: The operational programs were found to choose various solutions to overcome the legal, access, organizational and financial management challenges. However, there still remains a wide range of problems hindering an ideal implementation.      

منابع و مأخذ:

شادان­پور، ف. (1386). تأملی بر میراث ملی دیجیتالی، فصلنامه کتاب، 72، 93-107.

شریف، ع. (1385). رویکردهای مدیریتی در حفاظت دیجیتالی. فصلنامه علوم و فناوری اطلاعات، 21 (3)، 103-124

Ashley, K.; Davis,R.; Guy,M.; Kelly,B.; Pinsent, E.; Farrell, S. (2010). A Guide to Web Preservation.Retrieved October 20, 2011, from: http://jiscpowr.jiscinvolve.org/wp/files/2010/06/Guide-2010-final.pdf.

Catherine, A. and Muir, A. (2004). The Right to Preserve:The Rights Issues of Digital Preservation. D-Lib Magazine, 10(3)

Ball, A. (2010) Web Archiving. UK: Digital Curation Centre.

Besek, J.; coates, J.; Fitzgerald, B. (2008). Digital Preservation and Copyright: An International Study. The International Journal of Digital Curation, 2(3).

Besser, H. (2007). Collaboration for Electronic Preservation. Library Trends, 56(1), 216-229.

Campbell, L. E. (2002). The National Digital Information Infrastructure and Preservation Program (NDIIPP) and its implications for a research agenda for Digital Preservation. Library & Information Research News, 26(84), 32-40.

 Chapman, S. (2004). Counting the Costs of Digital Preservation: Is Repository Storage Affordable? Journal of digital information, 4 (2).

Charlesworth, Andrew (2003). A study of legal issues related to the preservation of Internet resources in the UK, EU, USA and Australia. Retrieved October 20, 2011, from:http://library.wellcome.ac.uk/projects/archiving_legal.pdf

Currall, J.; Johnson, C.; McKinney,P. (2007). The world is all grown digital.... How shall a man persuade management what to do in such times?. The International Journal of Digital Curation, 2(1), 12-28.

Danner, R. A. (2004). Issues in the Preservation of Born-digital Scholarly Communications in Law. Retrieved October 20, 2011, from:http://scholarship.law.duke.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1549&context=faculty_scholarship&sei-redir=1#search=%22Issues%20Preservation%20Born-digital%20Scholarly%22.

Day, M. (2005). Iniciativas de preservación de la Web: una visión actual. Retrieved October 20, 2011,from:www.edaddeplata.org/docactos/pdf/educativa/ponencias/michael_day.pdf

Emmanuelle, B.; Gildas, I. (2009). Metrics and Strategies for Web Heritage Management and Preservation. In: 75TH IFLA General Conference and Council(23-27 August 2009, Milan, Italy).

Faundeen, J. (2003). US Land Remote Sensing Archive”. In: Erpanet/Codata International Archiving Workshop on the Selection, Appraisal and Retention of Digital Scientific Data held in Lisbon, Portugal, 15-17 December 2003.

Hockx-Yu, H. (2007). Progress towards Addressing Digital Preservation Challenges. Ariadne, 35.Retrieved October 20, 2011, from: http://www.ariadne.ac.uk/issue53/fp6-2007-rpt/.

Jacobsen, G. (2008). Web Archiving: Issues and Problems in Collection Building and Access. Retrieved October 20, 2011, from:http://liber.library.uu.nl/publish/articles/000273/article.pdf.

James, H.; Ruusalepp, R.; Anderson, S.; Pinfield, S. (2003). Feasibility and requirements study on preservation of e-prints. Reports commissioned by the Joint Information Systems committee (JISC). Retrieved October 20, 2011, from: http://www.jisc.ac.uk / uploaded _ documents /e-prints_report_final.pdf

Murray, Kathleen R.; Hsieh, Inga K. (2007). Archiving Web-published materials: A needs assessment of librarians, researchers, and content providers. Government Information Quarterly, 52, 66-89.

Parekh, r; Parekh,P. (2009). Planning for Digital Preservation of Special Collections in Gujarat UniversityLibrary. Retrieved October 20, 2011, from:www.inflibnet.ac.in/caliber2009/CaliberPDF/11.pdf.

Pinfield, S. and James, H. (2003)The Digital Preservation of e-Prints. D-Lib Magazine, 9(9). Retrieved October 20, 2011, from: http://www.dlib.org/dlib/september03/pinfield/09pinfield.html.

Rustad, K. (2005). Our digital heritage as source material to end-users: collection of and access to net publications in The National Library of Norway. In: 71th IFLA General Conference and Council. Retrieved October 20, 2011, from: www.ifla.org/IV/ifla71/papers/151e-Rustad.pdf

Sharma, R. K. and K. R. Vishwanatan. (2001). Digital libraries: development and challenges. Library Review, 50(1), 10-15

Sierman, B. (2009). The Jigsaw Puzzle of Digital Preservation. an Overview Liber Quarterly, 19 (1), 13–21.

The Library of Congress National Digital Information, The Joint Information Systems Committee, The Open Access to Knowledge (OAK) Law Project, The SURFfoundation(2008). “International Study on the Impact of Copyright Law on Digital Preservation”.Retrieved October 20, 2011, from:http://www.digitalpreservation.gov/library/resources/pubs/docs/digital_preservation_final_report2008.pdf.

Thompson, D. (2008). Digital Curation Manual. Retrieved October 20, 2011, from: http://www.era.lib.ed.ac.uk/bitstream/1842/3345/1/McHugh%20open-source.pdf