نقش کتابخانه‌های عمومی شهرستان نیشابور در افزایش سواد اطلاعاتی شهروندان

محورهای موضوعی : دانش شناسی

منصور تاجداران ¹ (استادیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا تهران،)
معصومه کربلا آقائی کامران ² (استادیار گروه کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا تهران،)
سبیکه عاملی ³ (کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه الزهرا تهران،)

تاریخ دریافت : 1390/12/12 تاریخ پذیرش : 1391/01/25 تاریخ انتشار : 1392/03/01

کلید واژه: کتابخانه عمومی, سواد اطلاعاتی, نیشابور (شهرستان), اعضا کتابخانه,

چکیده مقاله :

هدف: بررسی نقش کتابخانه های عمومی شهرستان نیشابور در افزایش سواد اطلاعاتی شهروندان می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی - پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای با ضریب پایایی 85/0 بوده و جامعه آماری پژوهش را اعضاء کتابخانه های عمومی شهرستان نیشابور تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی کشور تشکیل می دهد، بر اساس جدول کرجسی مورگان حجم نمونه 370 نفر تعیین گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی(توزیع فراوانی)، آمار استنباطی(آزمون فریدمن، آزمون t آزمون آنالیز واریانس) استفاده گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد سواد اطلاعاتی جامعه مورد پژوهش و همچنین تأثیر کتابخانه های عمومی شهرستان نیشابور بر ارتقاء سواد اطلاعاتی اعضا پایین تر از میانگین مورد انتظار و در حد نامطلوب می باشد. مهم ترین مانع گسترش سواد اطلاعاتی فقدان منابع مورد نیاز در مجموعه، مهم ترین امکانات به کار گرفته شده برای توسعه سواد اطلاعاتی پاسخگویی امکانات اینترنت به نیاز اطلاعاتی اعضا و ارائه بروشورهای آموزشی مهم ترین راهکار پیشنهادی می باشد. بین جنسیت و میزان سواد اطلاعاتی اختلاف معناداری وجود ندارد، اختلاف میانگین بین سابقه عضویت و میزان سواد اطلاعاتی معنادار است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش کتابخانه های عمومی شهرستان نتوانسته اند تأثیر بسزایی بر افزایش سواد اطلاعاتی اعضا داشته باشند.

چکیده انگلیسی:

Objective: This research aimed to determine the role of  public libraries in increasing urban information literacy in Neyshabour city. Methodology: the methodology of the research is survey study. Data were collected via a questionnaire with a reliability coefficient of 0/85. The research population included members of the public library in Neyshabour city by using Morgan table. A sample equal to 370 was chosen, using descriptive statistics (frequency distribution) and statistical analysis (T test, Anova, Friedman test) was performed. Findings: Information literacy among The research community  below the expected mean(3) and libraries influences on intensifying information literacy these people below level the expected mean too. The most important barriers to the spread of information literacy is lack of information resources in the library, priority scheme of facilities used for development of information literacy  responded Internet facilities to  the information needs of members, The most important proposed solution is to provide educational brochures. There was no significant relation between sex and information literacy, The mean difference between the membership and the amount of information literacy is significant. Conclusions:  Due to the lack of good information literacy of members, public libraries in Neyshabour city could not have an  influence on the increase of  information literacy.

منابع و مأخذ:

Afzali T. (2009).  Role of Libraries in promoting information literacy users audio library, research center, department of political, center & school. Master´s Thesis, Islamic Azad University North Tehran Branch, school of Humanities. Tehran. [In Persian].

Angooraj Taghavi, M(2010). A Survey on Librarian´s information literacy rate in public libraries of Tehran, affiliated to the board of Iranian public libraries. Master´s Thesis, Islamic Azad University North Tehran Branch, school of Humanities. [In Persian].

Darzi S.; Darzi F. (2011).  Evaluation of  information literacy users public library in Sari city. Meeting user´s information literacy training in Tehran, 17-18 may. Tehran: Alzahra university. [In Persian].

Dayani M. (2003).  Bottlenecks research in the social science. Mashhad: computer library. [In Persian].

Entezarian N.; Rahnama S. (2009). The role of public libraries in promoting science. scientific communication, Montly Journal of Irandoc, 12(2), 0-0. I[n Persian].

Ford B. (1995). Information literacy as a barrier. Horri, A, Selected papers IFlA 94.           Tehran: National library of Iran. [In Persian].

Hart G. (2006). The information literacy education readiness of public   libraries in Mpumalanga Province. (South Africa) Libri, 56(1), p48.

Horng- ji, Lia(2011). Information Literacy training in public libraries: a case from Canada. education technology & society, 14(2), p 81-88.

Institution public library in Iran (2010). Component of the landscape of public libraries in Iran aim´s for 1404. Tehran: Institution public library in Iran. [In Persian].

Julien A. (2009).  The information literacy needs and wants in the public library   Canada .library &   Information  Science Research, 53(3) 204, p261-    274.

Julien H. ;Hoftman,C. (2008). information literacy training in canada΄s public libraries. library   quarterly, 78(1),  19-41.

Mahdizadeh H. (2010). Information literacy of user´s public libraries in province Mazandaran & role this libraries in the development of this important.  Master´s Thesis, Islamic Azad University North Tehran Branch,  school of Humanities. [In Persian].

Nielsen  B.G.; Borlund P.(2011). Information literacy,learning and the public library:A study of Danish high school student .Journal of librarianship and information science, 43(2),  106-119.

Nowrozi chalky, AR (2004). Information literacy policy in information society. Fatahi, R;     Dayani, MH, Meeting consumer education and development of information         literacy in libraries, information centers and museums. Mashhad: The library,        Museum & Documentation center of Astan Quds Razavi , 21-42. [In Persian].

Parirokh  M.  (2007).  Information literacy education: concepts, methods & applications. Tehran: ketabdar publisher. [In Persian].

Pishbin M. ( 2007).  A Survey  on school libraries role & position in promoting information literacy of pre- university students in Tehran education district 3. Master´s Thesis, Islamic Azad University North Tehran Branch, school of Humanities. [In Persian].

Razavi Asl  M.  (2010). Information literacy: new challenges Millennium Libraries.              Available:         http://qompl.ir/portal/Home/ShowPage.aspx?Object=Paper&CategoryID=cc7d00      4b-12ba-44b7-98b8-7b9dfbc96f2e&WebPartID=a71f8fe5-5943-479f-abb4-            161fdc53c226&ID=0050c2f1-2830-4e01-bf43-96616eda035b (access in 2011/5/8). [In Persian].

Yari SH. (2011). Impact of public libraries to increase citizen´s information literacy. Ghafari, S, First Conference library & information focused on the role of information literacy in production science & wealth in Pnu Qom, 98-115. [In Persian].

Zavaregi R. (2006). The future of public libraries. Faslname, 17(3), 149-160. [In Persian].

Ziarnik Natalie R.  (2003). School & public libraries: developing the natural alliance, Chicago: American library association.