اثربخشی آموزش راهبردهای بسط و گسترش بر بازیابی حافظه معنایی
محورهای موضوعی : فصلنامه مهارت های روانشناسی تربیتیحسین زارع 1 , فرهاد شقاقی 2 , بهرام ملکی 3
1 - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران
2 - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه پیام نور تهران
3 - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه پیام نور، عضوهیئت علمی دانشگاه فرهنگیان- پردیس شهید مدرس کردستان
کلید واژه: بازیابی, بسط دانشی, بسط معنایی, حافظه معنایی,
چکیده مقاله :
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش بسط و گسترش برافزایش بازیابی در حافظه معنایی یادگیرندگان در دو نوع تکلیف درسی فیزیک و مطالعات اجتماعی با توجه به سطوح مختلف پیشرفت تحصیلی آنها بود. روش تحقیق شامل روش تجربی و طرح گسترش یافته پس آزمون با گروه کنترل می باشد. نمونه شامل 180 نفر دانش آموز دختر سال اول متوسطه به عنوان آزمودنی در قالب چهار گروه آزمایشی و دو گروه کنترل به صورت تصادفی انتخاب و جایگزینی شدند. به گروه های آزمایشی روشهای بسط و گسترش دانشی و بسط و گسترش معنایی آموزش داده شد، سپس به تمامی گروه ها در یک جلسه 2 ساعته یک تکلیف حافظه داده شد. بلافاصله آزمودنی ها در معرض پس آزمون مشترک بازیابی قرار گرفتند. اثرمندی آموزش راهبردهای بسط و گسترش به طور جداگانه برای آزمودنی های بالا، متوسط و پایین از لحاظ سطح پیشرفت تحصیلی بررسی شد.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی(میانگین و انحراف معیار) و استنباطی(تحلیل واریانس دوراهه) استفاده گردید. نتایج نشان داد که آموزش انواع بسط و گسترش در هر دو زمینه تکلیف فیزیک و مطالعات بر بازیابی در حافظه معنایی مؤثر بود. گروه های آزمایشی1و 2 با گروه کنترل تفاوت معنی دار داشتند. همچنین در درس مطالعات اجتماعی میان متغیرهای نوع بسط وسطوح پیشرفت تحصیلی اثر متقابل دوگانه وجود داشت. آموزش انواع بسط و گسترش به یادگیرندگان در حال تحصیل در افزایش بازیابی حافظه معنایی آنها تأثیر معنی دار دارد، با این حال این تأثیر در تکالیف درسی مختلف یکسان نیست و به نوع محتوای مطالب یادگیری و نیز ویژگیهای آزمودنیها بستگی دارد.
Objective: The object of this experiment was study the effect of instruction of elaboration to increasing of recall in semantic memory of learners in the two types of homework physics and social studies with regard to different levels of academic achievement. Method: The experimental method and the test plan developed with the control group were used. 180 first year high school girl students as subjects in four experimental groups and control groups randomly selected and were replaced. To Experimental groups, methods of knowledge elaboration and semantic elaboration were taught, and then all groups in a 2-hour session were given a memory task. Immediately then subjects exposed to recall test commonly. The effectiveness of elaboration strategies training separately for subjects high, medium and low levels of academic achievement were examined. Results: The instruction of elaboration both the field of physics and social studies on semantic memory significantly was affected. In both fields, experimental groups 1 and 2 with the control group were significantly different.in social studies, between type of elaboration variables and levels of academic achievement were dual interaction. Discussion: The instruction of elaboration types to learners in different levels of academic achievement significantly increased semantic memory recall in their impact is, however, this effect is not same in the various types of content and learning materials also depends on the characteristics of subjects.