پیش‌بینی گرایش به شبکه‌های اجتماعی بر اساس روابط بین‌فردی و نظم‌جویی هیجانی در دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه

محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعي

فاطمه فتاحی ¹ , علی برچلو ² , رومینا حقجو ³ , شقایق اعلم ⁴

1 - کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی، گروه روانشناسی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
2 - کارشناس ارشد روانسنجی، گروه روانشناسی، واحد تهران مرکز، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - دانشجوی کارشناس ارشد کودکان استثنایی، گروه روانشناسی، واحد الکترونیکی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
4 - دانشجوی کارشناس ارشد روانشناسی بالینی، گروه روانشناسی، واحد تهران جنوب، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/12/25 تاریخ پذیرش : 1400/03/03 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: گرایش به شبکه‌های اجتماعی# روابط بین‌فردی#نظم‌جویی هیجانی,

چکیده مقاله :

امروزه استفاده از شبکه‌های اجتماعی رشد زیادی داشته و این شبکه‌ها هم دارای ویژگی‌ها و پیامدهای مثبت و هم دارای ویژگی‌ها و پیامدهای منفی هستند. از عوامل مرتبط با شبکه‌های اجتماعی می‌توان روابط بین‌فردی و نظم‌جویی هیجانی را نام برد. بنابراین، هدف مطالعه حاضر پیش‌بینی گرایش به شبکه‌های اجتماعی بر اساس روابط بین‌فردی و نظم‌جویی هیجانی در دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه بود. این پژوهش توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود. جامعه مطالعه همه دانش‌آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر رشت در سال تحصیلی 98-1397 بودند که از میان آنها تعداد 100 دانش‌آموز با روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شد. نمونه‌ها به ابزارهای پژوهش شامل مقیاس گرایش به شبکه‌های اجتماعی (آندریسن و همکاران، 2012)، پرسشنامه مهارت‌های ارتباطی (بارتون، 1990) و پرسشنامه نظم‌جویی هیجانی (گروس و جان، 2003) پاسخ دادند. داده‌های حاصل از جمع‌آوری با ابزارهای فوق با روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم‌افزار SPSS-19 تحلیل شدند. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که مهارت کلامی (169/0- =r)، مهارت بازخورد (117/0- =r)، روابط بین‌فردی (367/0- =r) و نظم‌جویی هیجانی (420/0- =r) با گرایش به شبکه‌های اجتماعی رابطه منفی و معنادار داشت (05/0>P)، اما مهارت شنود (085/0- =r) با گرایش به شبکه‌های اجتماعی رابطه معناداری نداشت (05/0<P). نتایج رگرسیون چندگانه با مدل همزمان نشان داد که روابط بین‌فردی و نظم‌جویی هیجان به طور معناداری توانستند 5/28 درصد و ابعاد روابط بین‌فردی به طور معناداری توانستند 6/4 درصد از تغییرات گرایش به شبکه‌های اجتماعی را تبیین کنند (05/0>P). بر اساس نتایج، متخصصان و برنامه‌ریزان تعلیم‌وتربیت دانش‌آموزان می‌توانند برای کاهش گرایش به شبکه‌های اجتماعی از طریق کارگاه‌های آموزشی میزان روابط بین‌فردی و نظم‌جویی هیجان در آنها را افزایش دهند.

چکیده انگلیسی:

Today, the use of social networks has grown a lot and these networks have both positive features and consequences and negative features and consequences. From the factors related to social networks can be noted to interpersonal relationships and emotional regulation. Therefore, the aim of present study was predicting tendency to social networks based on interpersonal relationships and emotional regulation in female high school students. This was a descriptive-analytical study from type of cross-sectional. The study population was all female high school students in Rasht city in the academic years of 2018-19, which from them number of 100 students were selected by available sampling method. Samples responded to research tools including the tendency to social network scale (Andreassen & et al, 2012), communication skills questionnaire (Barton, 1990) and emotional regulation questionnaire (Gross and John, 2003). Data collected by the above tools were analyzed by Pearson correlation coefficient and multiple regression with enter model methods in SPSS software version 19. The results of Pearson correlation coefficients showed that verbal skill (r= -0.169), feedback skill (r= -0.117), interpersonal relationships (r= -0.367) and emotional regulation (r= -0.420) had a negative and significant relationship with tendency to social networks (P<0.05), but listening skill (r= -0.085) had no significant relationship with the tendency to social networks (P>0.05). The results of multiple regression with enter model showed that interpersonal relationships and emotion regulation could significantly explain 28.5% and the dimensions of interpersonal relationships could significantly explain 4.6% of the changes of tendency to social networks (P<0.05). According to the results, the specialists and planners of education of students to reduce the tendency to social networks can increase the level of interpersonal relationships and emotion regulation in them through training workshops.

منابع و مأخذ:

ابراهیم‌پور دلاور، حسینعلی؛ خالق‌خواه، علی و زاهدبابلان، عادل. (1398). بررسی تاثیر ویژگی‌های شخصیتی و مهارت‌های ارتباطی بر سبک‌های مدیرتی تعارض معلمان مقطع دبیرستان شهرستان بابل. مجله دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 20(2)، 89-78.

امیری، سهراب؛ سپهریان آذر، فیروزه و ناصری تمرین، کبری. (1394). نقش راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان، تکانش‌گری و برون‌گرایی در گرایش اعتیاد به اینترنت دانشجویان دانشگاه ارومیه در سال 93. مجله علمی پژوهان، 14(1)، 11-1.

چیت‌ساز، محمدعلی و سالک، ساناز. (1394). بررسی جامعه‌شناختی اثرات شبکه‌های مجازی جدید بر زندگی فردی و اجتماعی (مطالعه موردی: شهروندان شهرضا). مجله مهندسی فرهنگی، 10(86)، 126-105.

حدادی، آریا و ابراهیمی، محمداسماعیل. (1399). بررسی تاثیر گروه درمانی یالوم بر میزان تاب‌آوری و مهارت‌های ارتباطی دانشجویان. مجله پژوهش سلامت، 5(3)، 196-188.

حسینی، امین؛ شاهقلیان، مهناز و عبدالهی، محمدحسین. (1395). بررسی رابطه سیستم‌های مغزی رفتاری و اعتیاد به اینترنت با نقش واسطه‌ای احساس تنهایی و راهبردهای نظم‌جویی شناختی هیجان. دوفصلنامه شناخت اجتماعی، 5(2)، 51-26.

حسینی، فاطمه سادات و مومنی، فرشته. (1395). بررسی رابطه عملکرد خانواده با استفاده از شبکه‌های اجتماعی در دانش‌آموزان دبیرستانی. فصل‌نامه پژوهش‌های کاربردی روانشناختی، 7(2)، 165-153.

رضاپور، رویا؛ ذاکری، محمدمهدی و انتصار فومنی، غلامحسین. (1397). رابطه استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با ادراک تعاملات اجتماعی، شخصیت خودشیفته و احساس مثبت نسبت به همسر در زوجین استفاده‌کننده از شبکه‌های اجتماعی. فصلنامه خانواده و پژوهش، 15(1)، 78-57.

صیادی، پری و عطایی، پری. (1396). تحلیل جامعه‌شناختی تاثیر استفاده از اینترنت بر روابط افراد در خانواده (مورد مطالعه: شهر اصفهان). فصلنامه علوم اجتماعی، 11(2)، 342-313.

عثمانی، هلاله و شکری، لیلا. (1398). اثربخشی درمان فراتشخیصی یکپارچه بر نظم‌جویی شناختی هیجان و همدلی شناختی دانش‌آموزان با اختلال رفتار برونی‌سازی‌شده. نشریه توانمندسازی کودکان استثنایی، 10(1)، 136-125.

Ademiluyi, L. F., SuleMamman, J., & Dauda, O, A. (2019). Influence of social media on communication skills and academic performance of business education students in colleges of education in Southwest, Nigeria. International Journal of Education, Learning and Development, 7(8), 57-69.

Andreassen, C. S., Torsheim, T., Brunborg, G. S., & Pallesen, S. (2012). Development of a Facebook addiction scale. Psychological reports, 110(2), 501-517.

Bai, W., Johanson, M., Oliveria, L., & Mrozek, M. (2021). The role of business and social networks in the effectual internationalization: Insights from emerging market SMES. Journal of Business Research, 129, 96-109.

Barton, G. E. (1990). Exercises in management to accompany. 3^rd Edition, Management By Griffin: Houghton Mifflin Company.

Deng, X., An, S., & Cheng, C. (2019). Cultural differences in the implicit and explicit attitudes toward emotion regulation. Personality and individual Differences, 149, 220-222.

Cheda, G. (2019). An explorative study on social media and its relationship with self-esteem and emotional regulation. International Journal of Humanities and Social Science Invention, 8(3), 11-18.

Gerhart, N., & Koohikamali, M. (2019). Social network migration and anonymity expectations: What anonymous social network apps offer. Computers in Human Behavior, 95, 101-113.

Gross, J. J., & John, O. P. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes: implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 85(2), 348-362.

Hanany, S., & Rahman, A. (2014). Can’t live without my FB, LoL: The influence of social networking sites on the communication skills of TESL students. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 134, 213-219.

Karimi, F., & Matous, P. (2018). Mapping diversity and inclusion in student societies: A social network perspective. Computers in Human Behavior, 88, 184-194.

Lee, K. J., & Lee, K. H. (2020). Effect of Korean folk music intervention on schizophrenia inpatients' emotional behavior and interpersonal relationship functioning. Archives of Psychiatric Nursing, 34(3), 115-121.

Lee, T. S., Wu, Y., Chao, E., Chang, C., Hwang, K., & Wu, W. (2021). Resilience as a mediator of interpersonal relationships and depressive symptoms amongst 10th to 12th grade students. Journal of Affective Disorders, 278, 107-113.

Liu, C., & Ma, J. (2019). Adult attachment style, emotion regulation, and social networking sites addiction. Frontiers in Psychology, 10(2352), 1-7.

Miller, M., Balsamo, L., Pashankar, F., & Baliey, C. S. (2021). Emotion regulation, pain interference and affective symptoms in children and adolescents with sickle cell disease. Journal of Affective Disorders, 282, 829-835.

Niven, K., Garcia, D., Vander Lowe, I., Holman, D., & Mansell, W. (2015). Becoming popular: interpersonal emotion regulation predicts relationship formation in real life social networks. Frontiers in Psychology, 6(1452), 1-11.

O’Brien, J. E. (2018). Sometimes, somebody just needs somebody anybody to care: The power of interpersonal relationships in the lives of domestic minor sex trafficking survivors. Child Abuse & Neglect, 81, 1-11.

Ullah, N., Treur, J., & Koole, S. L. (2018). A computational model for flexibility in emotion regulation. Procedia Computers Science, 145, 572-580.

Xia, H., Li, C., Zhou, D., Zhang, Y., & Xu, J. (2020). Peasant households’ land use decision-making analysis using social network analysis: A case of Tantou Village, China. Journal of Rural Studies, 80, 452-468.

Wright, K. (2016). Social networks, interpersonal social support, and health outcomes: A health communication perspective. Frontiers in Communication, 1(10), 1-6.