پیش‌بینی تبادل اجتماعی بر اساس ابعاد شخصیت با نقش میانجی خودشیفتگی در دانشجویان شهر تهران
محورهای موضوعی : روانشناسي اجتماعيمجید صفاری نیا 1 , سمیرا منصوری خامنه 2
1 - استاد تمام و عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور
2 - گروه روان شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
کلید واژه: تبادل اجتماعی , ابعاد شخصیت , خودشیفتگی , دانشجویان,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش پیش‌بینی تبادل اجتماعی بر اساس ابعاد شخصیت با نقش میانجی خودشیفتگی در دانشجویان شهر تهران بود. این تحقیق از نوع پژوهش‌های کمّی و از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی محسوب می‌شود. روش پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق، جامعه آماری در این پژوهش شامل تمامی دانشجویان شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 است به تعداد 300000 نفر در شهر تهران بود که بر اساس جدول گرجسی و مورگان 384 و با روش در دسترس نمونه‌گیری شد. از ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه‌های 5عاملی ویژگی‌های شخصیتی نئو، پرسشنامه سبک تبادل اجتماعی توسط لیبمن و همکاران (2011) و پرسشنامه ﺷﺨﺼﯿﺖ خودشیفته راسکین و تری (1988) بود. اطلاعات اخذ شده توسط نرم افزار SPSS نسخه 26 و AMOS تحلیل شد. نتایج نشان‌داد که خودشیفتگی نقش میانجی جزیی در رابطه ویژگی‌های شخصیتی «تحریک‌پذیری، برون‌گرایی، گشودگی و توافق‌پذیری» با کلیه سبکهای تبادل دارد اما ویژگی شخصیتی «وظیفه‌شناسی» با میانجی‌گری خودشیفتگی نقشی در تبیین هیچکدام از سبکهای تبادل ایفا نمی‌کند. درنتیجه می‌توان گفت خودشیفتگی و عوامل شخصیتی نقش بی‌بدیلی در تبادل اجتماعی دانشجویان ایفا می‌کنند. همچنین یافته‌های این پژوهش نشان از رابطه پایین «تحریک‌پذیری» و «توافق‌پذیری» با خودشیفتگی دارد و رابطه خودشیفتگی با برون‌گرایی عدد بالایی را نشان داد لذا می‌توان گفت که خودشیفتگی از نوع جلوه بزرگ‌منشی رابطه قوی‌تری با ویژگی‌های شخصیتی دارد و لذا در این حالت بیشتر می‌تواند نقش واسطه‌ای میان ویژگی‌های شخصیتی و تبادل اجتماعی را ایفا کند. از سوی دیگر بررسی ضرایب مسیر خودشیفتگی با سبکهای تبادل اجتماعی نشان می‌دهد که سبک تبادل «منفعت طلبی» با ضریب مسیر 416/0- و سبک تبادل اجتماعی «فردگرایی» با ضریب مسیر 343/0- دارای ضریب همبستگی قوی‌تری نسبت به بقیه سبکهای تبادل اجتماعی (سرمایه‌گذاری، پیگیری، انصاف) دارا هستند. در جمع بندی نتایج می‌توان گفت افراد خودشیفته کم‌کم از جامعه طرد می‌شوند و از طرف دیگر ویژگی‌های مثبت شخصیتی و رفتاری باعث تقویت ارتباطات تبادل اجتماعی دانشجویان می‌گردد. پیشنهاد می‌شود در جهت كاهش خودشيفتگي افراد و تقويت ویژگی‌های شخصیتی، کارگاه‌هایی در این خصوص برگزار شود.
The purpose of this research was to predict social exchange based on personality dimensions with the mediating role of narcissism in Tehran students. This research is a type of quantitative research, and in terms of its purpose, it is considered to be an applied research. The research method is descriptive-correlation type. The statistical population of this research, the statistical population in this research includes all the students of Tehran city in the academic year of 1400-1401, there were 300,000 people in Tehran city, which was sampled based on the table of Georgesi and Morgan 384 and with the available method. Among the research tools were the 5-factor questionnaires of Neo's personality traits, the social exchange style questionnaire by Liebman et al. (2011) and the narcissistic personality questionnaire by Raskin and Terry (1988). The data obtained was analyzed by SPSS version 26 and AMOS software. The results showed that narcissism has a partial mediating role in the relationship between the personality traits of "excitability, extroversion, openness and agreeableness" with all exchange styles, but the personality trait of "obligation" with the mediation of narcissism does not play a role in explaining any of the exchange styles. As a result, it can be said that narcissism and personality factors play an irreplaceable role in the social exchange of students. Also, the findings of this research show a low relationship between "excitability" and "agreeableness" with narcissism, and the relationship between narcissism and extroversion showed a high number, so it can be said that narcissism of the type of grandiose effect has a stronger relationship with personality traits, and therefore, in this case, it can be more To act as a mediator between personality traits and social exchange. On the other hand, the analysis of the coefficients of the path of narcissism with social exchange styles shows that the exchange style of "utilitarianism" with the path coefficient of -0.416 and the social exchange style of "individualism" with the path coefficient of -0.343 have a stronger correlation coefficient than the rest of the exchange styles. They have social (investment, follow-up, fairness). In summarizing the results, it can be said that narcissistic people are gradually excluded from society, and on the other hand, positive personality and behavioral characteristics strengthen students' social exchange relationships. It is suggested to hold workshops in this regard in order to reduce people's narcissism and strengthen personality traits.
ابراهیم پوردلاور، ح.، و خالق خواه، ع.، و زاهدبابلان، ع. (1398). بررسی تأثیر ویژگی‌های شخصیتی و مهارت‌های ارتباطی بر سبکهای مدیریت تعارض معلمان مقطع دبیرستان شهرستان بابل. دانش و پژوهش در روان شناسی کاربردی, 20(2 (پیاپی 76) ), 78-89.
آتش روز، ب. (1386). پیش بینی پیشرفت تحصیلی از طریق دلبستگی و صفات پنج گانه شخصیتی. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه شهید بهشتی.
ارجمند، سهیلا؛ میرزاحسینی,حسن,ضرغام حاجبی,مجید.(1400). مقایسه عزت‌نفس و مشکلات بین‌فردی دانشجویان پزشکی مبتلا به اختلال خودشیفته ناسازگار، خودشیفته سازگار و عادی. روانشناسی اجتماعی ، 59(9)، 143-160.
دهقان زاده، ا.، و اسماعیلی شاد، ب. (1398). پیش بینی خلاقیت دانش آموزان بر اساس ویژگی‌های شخصیتی و راهبردهای یادگیری. توسعه ی آموزش جندی شاپور, 10(ویژه نامه ), 102-113.
ذوقی، ل.، عینی پور، ج.، و کریم آبادی، ف. (1399). رابطه خودشیفتگی و قلدری با متغیر میانجی سلامت روانی در دانش آموزان. آموزش در علوم انتظامی, 7(26), 153-175.
سپاه‌منصور، مژگان؛ صفاری‌نیا، مجید؛ صفاری‌نیا، سبا (1399). ویژگی‌های روانسنجی مقیاس سبکهای تبادل اجتماعی و رابطه آن با صفات شخصیت در دانشجویان شهر تهران. پژوهش‌های روانشناسی اجتماعی، 10(40)، 151-171.. doi: 10.22034/spr.2021.127719
شولتز و شولتز، دوان پی و سیدنی؛ تاریخ روانشناسی نوین، علی اکبر سیف و دیگران، تهران، رشد، 1375، ج2، ص 328 و 329.
صالحی افشار ملیکا، پیرخایفی علیرضا. رابطه ویژگی‌های شخصیتی با روابط اجتماعی. فصلنامه ایده‌های نوین روانشناسی. ۱۳۹۹; ۷ (۱۱) :۹-۱
صفاری‌نیا, مجید؛ شقاقی, فرهاد؛ ملکی, بهرام (1391). بررسی مقدماتی ویژگی‌های روانسنجی پرسشنامۀ شخصیت خودشیفه (NPI-40). مطالعات روان شناسی بالینی. 2(8)، 71-92.
صفاری‌نیا، م.، و تدریس تبریزی، م.، و محتشمی، ط.، و حسن زاده، پ. (1393). تاثیر مولفه‌های شخصیت جامعه‌پسند و خودشیفتگی بر بهزیستی اجتماعی در ساکنان شهر تهران. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی, 15(3 (پیاپی 57)), 35-44.
صفاری‌نیا، مجید(1396)، بررسی ویژگی‌های روانسنجی مقیاس سبکهای تبادل اجتماعی در جمعیت ایرانی، مجله مطالعات روانشناسی صنعتی و سازمانی، 4(1): 1-18.
صفاری‌نیا، مجید؛ آقایوسفی، علیرضا؛ برادران، مجید (1393). رابطه ابعاد شخصیت با حل مسأله و بهزیستی روانشناختی: نقش خودشیفتگی. فرهنگ مشاوره و روان درمانی، 5(17)، 89-102.
صفاری‌نیا، مجید(1397). نظریه‌های شخصیت. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
صفاری نیا,مجید,خلیلی,مهدی.(1399).مقایسه سبکهای تبادل اجتماعی و جامعه پسندی در میان بیماران مبتلا به سرطان گوارش و قلبی وگروه عادی. روانشناسی اجتماعی,55(8),16-27.
فهیم طالبی, آناهیتا؛ آقاداوودجلفایی, سید رسول؛ شیروانی جوزدانی, علیرضا؛ قربانی, مریم. (1400). طراحی و تبیین الگوی عوامل مؤثر بر خودشیفتگی مدیران با تأکید بر حالت نظارتی(مطالعه موردی مدیران دانشگاه پیام نور). نوآوری‌های مدیریت آموزشی,16(3)، 153-170.
گروسی فرشی، م. ت. (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت (کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت). چاپ اول. تبریز: نشر دانیال و جامعه پژوه.
حسن زاده پسیخانی, محمد صادق, حسن زاده ثمرین, تورج, مؤذن جمشیدی, میر حامی, & مؤذن جمشیدی, میر هادی. (1401). تأثیر رهبری دوسوتوان بر بازآفرینی شغلی با تأکید بر نقش میانجی گرایش کارآفرینانه و نقش تعدیل‌کننده تبادل اجتماعی سازمان. پژوهش نامه مدیریت تحول, 14(شماره 2 پاییز و زمستان 1401), 150-175. doi: 10.22067/tmj.2023.74936.1249
مهداد علی، مولوی مهدی. مقایسه تعهد سازمانی، استرس شغلی و ویژگی‌های شخصیتی افراد حادثه دیده و حادثه ندیده در پالایشگاه اصفهان. فصلنامه علمی‌تخصصی طب کار. ۱۳۹۸; ۱۱ (۴) :۴۷-۳۶.
Akbar, A., Malik, A., & Warraich, N. F. (2023). Big Five Personality Traits and Knowledge Sharing Intentions of Academic Librarians. The Journal of Academic Librarianship, 49(2), 102632.
Borja, Karla; Hoke, Leon(2021). Narcissism for Fun and Profit: An Empirical Examination of Narcissism and Its Determinants in a Sample of Generation Z Business College Students. Journal of Management Education, v45 n6 p916-952.
Chen, C. P. (2023). Hardcore viewer engagement and social exchange with streamers and their digital live streaming communities. Qualitative market research: An international journal, 26(1), 37-57. Costa, P. T., & McCrae, R. R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five-Factor Inventory (NEO-FFI) professional manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
Dalgic, A., & Akgunduz, Y. (2022). Relationships among organizational-based self-esteem, social exchange, and turnover intention of hotel employees: Impact of job dedication. Journal of Quality Assurance in Hospitality & Tourism, 23(1), 176-195.
Daspit, J.J., Holt, D.T., Chrisman, J.J., & Long, R.(2016). Examining Family Firm Succession From a Social Exchange Perspective, Family Business Review, 29(1): 44-64.
Elleuch, D. (2024). A Multidimensional Exploration of Narcissistic Personality Disorder through Psycholinguistic Analysis and Neuroscientific Correlates.
Enătescu, I., Craina, M., Gluhovschi, A., Giurgi-Oncu, C., Hogea, L., Nussbaum, L. A.,... & Enătescu, V. R. (2021). The role of personality dimensions and trait anxiety in increasing the likelihood of suicide ideation in women during the perinatal period. Journal of Psychosomatic Obstetrics & Gynecology, 42(3), 242-252.
Farid, H., Xiongying, N. I. U., Raza, J., Gul, H., & Hanif, N. (2023). How and when organizational justice impact extra-role customer service: A social exchange perspective of thriving at work. Current Psychology, 42(12), 9743-9758.
Greenberg, P., & Dillman, D. (2023). Mail communications and survey response: A test of social exchange versus pre-suasion theory for improving response rates and data quality. Journal of Survey Statistics and Methodology, 11(1), 1-22.
Hoang, H. T. (2022). How does service climate influence hotel employees’ brand citizenship behavior? A social exchange and social identity perspective. Australasian Marketing Journal, 30(1), 51-59.
Huaman-Ramirez, R., Merunka, D., & Maaninou, N. (2023). Destination personality effects on tourists’ attitude: the role of self-congruity and ambiguity tolerance. Journal of Strategic Marketing, 31(1), 74-98.
Le, H., Jiang, Z., & Greenhaus, J. (2023). Building cultural intelligence through supervisor support: Social exchange and subjective career success as mediators and organisational support as a moderator. International Migration, 61(3), 270-286.
Lenzenweger, M. F. (2023). Narcissistic personality disorder studied the long way: predicting change in narcissistic pathology during college. American Journal of Psychotherapy, 76(1), 15-25.
Leybman, M.J., Zuroff, D.C., & Fournier, M.A. (2011). Social exchange styles: Measurement, validation, and application. EuropeanJournal of Personality, 25(3), 198-210.
Mohamed, M. E., Elshaer, I. A., Azazz, A. M., & Younis, N. S. (2023). Born not made: The impact of six entrepreneurial personality dimensions on entrepreneurial intention: Evidence from healthcare higher education students. Sustainability, 15(3), 2266.
Moreira, P. A., Inman, R. A., & Cloninger, C. R. (2023). Disentangling the personality pathways to well-being. Scientific Reports, 13(1), 3353.
Raskin, R., & Terry, H. (1988). A principal-components analysis of the Narcissistic Personality Inventory and further evidence of its construct validity. Journal of personality and social psychology, 54(5), 890.
Saffarinia M, Dehkhodaei S.(2020). Presenting an exploratory model to express the relationships between personality factors, attachment styles, source of control, coping strategies and perceived stress with disease perception in patients with hemophilia: with emphasis on the mediating role of social exchange styles. Journal of Research in Psychological Health; 14 (2), 66-80. [Persian].
Scharbert, J., Dein, L. M., Kroencke, L., Nestler, S., Back, M. D., Utesch, K., ... & Utesch, K. (2024). Narcissists’ affective well-being: Associations of grandiose narcissism with state affect level and variability. Journal of Personality and Social Psychology.
Schultz, D., P. & Schultz, S., E. (2017). Theories of personality. Translated by Yahya Seyed Mohammadi. Terhan.
Szczepańska, D., Marchlewska, M., Rogoza, R., Podsiadłowski, W., Molenda, Z., Maciantowicz, O., ... & Klusek, D. (2024). The joke is on us? National narcissism and dispositions towards laughter. Personality and Individual Differences, 221, 112543.
Velji, J., & Schermer, J. A. (2024). Do Narcissists Possess a Sense of Purpose? Purpose-in-life and Narcissism. Current Research in Behavioral Sciences, 100146.
Yang, K., Lau, R. Y., & Abbasi, A. (2023). Getting personal: a deep learning artifact for text-based measurement of personality. Information Systems Research, 34(1), 194-222.
Zacharia, M. E. G., & Iyer, M. R. (2023). A study to undrestand the relationship betwin employee’s CSR perception. Creativity and employee performance: a social exchange perspective. perception, 35(01).