اثر بخشی درمان شناختی رفتاری بر نشخوار فکری در افراد دارای اختلال افسردگی
محورهای موضوعی : روان کاوی، روان پویشی، روان شناسی شناختی و بهداشت روان
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
کلید واژه: درمان شناختی- رفتاری, اختلال روانی, افسردگی, نشخوار فکری,
چکیده مقاله :
هدف: اصلی پژوهش حاضر اثربخشی درمان شناختی- رفتاری بر نشخوار فکری در افراد دارای اختلال افسردگی در شهر کرج بود. روش: این تحقیق از نوع تحقیقات نیمه آزمایشی است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه افراد مراجعه‌کننده با تشخیص افسردگی به مراکز مشاوره معنا و آرام شهر کرج در سال 1402 بود که از بین آن‌ها به روش نمونه‌گیری مبتنی بر هدف 30 نفر انتخاب شد و به‌صورت تصادفی در 2 گروه 15 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. پرسشنامه نشخوار فکری نولن هوکسما و مارو به‌عنوان پیش‌آزمون توسط هر دو گروه تکمیل شد و سپس گروه آزمایش 8 جلسۀ درمان شناختی- رفتاری را دریافت کردند و گروه کنترل برنامه عادی روزانه خود را گذراندند. بعد از هر دو گروه، پس‌آزمون به عمل آمد و داده‌های پژوهش با استفاده از روش‌های آمار توصیفی (شاخص‌های گرایش مرکزی و پراکندگی) و استنباطی (تحلیل کوواریانس) در برنامه 22-spss تجزیه وتحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان- شناختی رفتاری بر کاهش نشخوار فکری (786/0ES=) تأثیر مثبت و معناداری دارد (001/0P<). نتیجه‌گیری: به‌کارگیری درمان شناختی- رفتاری به‌عنوان یک درمان مؤثر می‌تواند بر تعدیل افسردگی و علائم آن تأثیر گذاشته و بر بهبودی افراد مبتلا کمک کند.
The main objective of this study was the effectiveness of cognitive-behavioral therapy on rumination in people with depression in Karaj city. Method: The current study was an intervention type with a pre-test-post-test design. The participants were selected by available sampling method of 30 people in two groups of 15 people, test and control. The statistical population of this research included all the people who referred to the counseling centers of Mena and Aram in Karaj in 1402 with a diagnosis of depression. Tool: The research tool included Nolen Hoeksma and Maro (1991) rumination questionnaire. The intervention of cognitive-behavioral therapy was implemented during 8 sessions of 1 to 1.5 hours. The research data were analyzed using descriptive statistics (central tendency and dispersion indices) and inferential (covariance analysis) methods in spss-22 program. Results: The results showed that cognitive-behavioral therapy has a positive and significant effect on reducing rumination (ES=0.786) (P<0.001). Conclusion: Using cognitive-behavioral therapy as an effective treatment can affect depression and its symptoms and help the affected people
آفتاب، رؤیا. (1395). نقش میانجیگری دشواری‌های بين فردي در رابطه بين اجتناب تجربی با افسردگی اضطراب. فصلنامه روانشناسی كاربردي، 10(1): 523-542.
انصاري، بهجت؛ تسبيح¬سازان، سيدرضا؛ خادمي، علي و رضايي، محمدخالد. (1400). بررسي اثربخشي درمان شناختي رفتاري بر نگراني، نشخوار فکري، و کنترل آسم در بيماران مبتلا به آسم. مجله پرستاري و مامایی، 19(4): 287-298.
تقوی قراملکی، مهدیه و محب، نعیمه. (1399). اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر نشخوار فکری، نگرانی و حساسیت اضطرابی در افراد با نشانه‌های اختلالات اضطرابی. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی، سال 14(53): 13-29
سادوک، بنجامین جیمز و سادوک، ویرجینیا آلکوت. (1393). خلاصۀ روان‌پزشکی. ترجمۀ فرزین رضاعی، تهران: ارجمند.
سليگمن، مارتين؛ روزنهان، ديويد و والكر، الاين. (1393). آسیب‌شناسی رواني. ترجمه رضا رستمي و همکاران، تهران: ارجمند.
شیرزاد، محمد. (1399). مقایسه اثربخشی درمان شناختی - رفتاری با درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش پرخاشگری و تحریف‌های شناختی دانش¬آموزان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، موسسه آموزش عالی حکمت رضوی.
صدری دمیرچی، اسماعیل؛ نصرتی بیگ¬زاده، مریم و عبادی راد، سید محمد. (1397). بررسی رابطه بین سبک‌های دلبستگی با افسردگی، اضطراب و استرس در دانشجویان. رویش روانشناسی، 7(9): 291-308.
صدرمحمدی، رضوان. (1398). بررسی و مقایسه اثربخشی آموزش اختصاصی سازی خاطرات، فعالسازی رفتاری و درمان شناختی - رفتاری بر نشخواری فکری، نگرش های ناکارآمد، حالات خلقی و سازگاری روانی - اجتماعی بیماران مبتلا به افسردگی مقاوم به درمان. رساله دکتری تخصصی، دانشگاه لرستان.
گنجي، مهدي. (1400). آسیب‌شناسی روانی براساسDSM – 5. تهران: ساوالان.
لیهی، رابرت. (1401). مداخلات و طرح¬های درمانی برای افسردگی و اختلال¬های اضطرابی. چاپ هفتم. ترجمه مهدی اکبری و مسعود چینی فروشان. تهران: ارجمند.
مويدفر، همام. (1398). بررسی تعیین رابطه تنظیم هیجان و کمال‌گرایی با علائم افسردگی از طریق میانجیگری نشخوار فکری و بررسی تأثیر رفتار درمانی شناختی متمرکز بر نشخوار فکری در کاهش علائم افسردگی و نشخوار فکری بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده. دانشگاه علم و فرهنگ، رساله دکتری تخصصی رشته روانشناسی بالینی.
ولی¬زاده، شاهرخ؛ مکوندی، بهنام؛ بختیار پور، سعید و حافظی، فریبا. (1399). اثربخشی رفتار درمانی - شناختی بر انعطاف‌پذیری شناختی زندانیان. نشریه روان پرستاری، 8(4): 1-9.
هاشمی، نیلوفر؛ خدمتگزار، حسین. (1402). اثربخشی مداخله شناختی رفتاری بر پریشانی روانشناختی در زنان مبتلا به سرطان پستان. فصلنامه روانشناسی تحلیلی – شناختی، 14(53): 87-98.
هدایت، پریسا؛ فروزنده، الهام؛ خوش اخلاق، حسن. (1402). مقایسه اثربخشی رویکرد رفتار درمانی شناختی با رویکرد غنی¬سازی زناشویی گاتمن بر افکار خودآیند در زنان متاهل افسرده. فصلنامه روانشناسی تحلیلی – شناختی، 14(52): 1-14.
Ehring, T. (2020). Die Ruminationsfokussierte Kognitive Verhaltenstherapie. Zeitschrift für Psychiatrie, Psychologie und Psychotherapie.
Hvenegaard, M., Moeller, S. B., Poulsen, S., Gondan, M., Grafton, B., Austin, S. F ... & Watkins, E. R. (2019). Group rumination-focused cognitive-behavioural therapy (CBT) v. group CBT for depression: phase II trial. Psychological medicine, 50(1), 1-9.
Ingram, R. (2016). Depression. Encyclopedia of Mental Health, (Second Edition), 26-33.
Morley, T. E. & Moran, G. (2011). The origins of cognitive vulnerability in early childhood: Mechanisms linking early attachment to later depression. Clinical Psychology Review, 31, 1071-1082.
Nolen-Hoeksema, S., Wisco, B. E., & Lyubomirsky, S. (2008). Rethinking rumination. Perspectives on psychological science, 3(5), 400-424.
Papageorgiou, C., & Wells, A. (2004). Positive beliefs about depressive rumination: Development and preliminary validation of a self-report scale. Behavior therapy, 32(1), 13-26.
Pratt D, Gooding P, Awenat Y, Eccles S, Tarrier N. Cognitive behavioral suicide prevention for male prisoners: Case examples. Cognitive and behavioral practice. (2016) ;23(4):485-501. https://doi.org/10.1016/j.cbpra.2015.09.006.
Salik, I., & Marwaha, R. (2019). Electroconvulsive Therapy. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.
Spinhoven, P., van Hemert, A. M., & Penninx, B. W. (2018). Repetitive negative thinking as a predictor of depression and anxiety: A longitudinal cohort study. Journal of affective disorders, 241, 216-225.
Tavakoli Z, Kazemi zahrani H. (2018). Effect of Mindfulness-Based Stress Reduction Intervention on Distress Problems and Self-Regulation in Patients with Type 2 Diabetes. Iranian Journal of Nursing Research (IJNR)., 13(2), DOI: 10.21859/ijnr-13026.
Zrenner, B., Zrenner, C., Gordon, P. C., Belardinelli, P., McDermott, E. J., Soekadar, S. R., Fallgatter, A. J., Ziemann, U., & Müller-Dahlhaus, F. (2020). Brain oscillation-synchronized stimulation of the left dorsolateral prefrontal cortex in depression using real-time EEG-triggered TMS. Brain Stimulation, 1.