بررسی اثربخشی آموزش سرمایه‌ی روانشناختی و باورهای فراشناخت بر باورهای ارتباطی زنان متأهل
محورهای موضوعی : روان کاوی، روان پویشی، روان شناسی شناختی و بهداشت روان
فرهاد خرمائی
1
*
,
نیره ذوالفقاری
2
,
سید مهدی پورسید
3
1 - بخش روان‌شناسی تربیتی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
2 - بخش روان‌شناسی تربیتی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
3 - گروه آموزش روان‌شناسی و مشاوره، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
کلید واژه: باورهای ارتباطی, سرمایه‌ی روانشناختی, فراشناخت.,
چکیده مقاله :
هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش سرمایه‌ی روانشناختی و باورهای فراشناخت بر باورهای ارتباطی زنان متأهل بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی بود که از طرح پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده گردید. مشارکت کنندگان در پژوهش 60 نفر از زنان روستایی متأهل شهرستان دهاقان بودند که با روش همتاسازی، 20 نفر درگروه آموزش سرمایه‌ی روانشناختی، 20 نفر در گروه آموزش باورهای فراشناخت و20 نفر نیز در گروه کنترل قرار گرفتند. این گروه‌ها به تصادف در گروه‌های آزمایشی و کنترل گمارش شدند. گروه‌های آزمایشی به مدت 8 جلسه‌ی 1ساعته، یک گروه تحت آموزش سرمایه‌ی روانشناختی و یک گروه هم تحت آموزش باورهای فراشناخت قرار گرفتند. در پایان هر سه گروه به پرسشنامه‌ی باورهای ارتباطی آدیلسون و اپشتاین (1982) پاسخ دادند. روایی و پایایی ابزار پژوهش برای استفاده در فرهنگ ایرانی رضایت‌بخش بوده است. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss-23 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج تحلیل واریانس یک متغیره (ANOVA) نشان داد که آموزش سرمایه‌ی روانشناختی و فراشناخت بر باورهای ارتباطی تأثیر معنی‌داری داشته است. همچنین نتایج نشان داد که بین آموزش سرمایه روان شناختی و آموزش فراشناخت، از نظر تاثیر بر سطح بهزیستی روان شناختی و سطح باورهای ارتباطی زنان تفاوت معنی دار وجود نداشت. نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت آموزش سرمایه‌ی روانشناختی و آموزش باورهای فراشناخت بر باورهای ارتباطی زنان متأهل روستایی اثرگذار بوده است.
The purpose of the present study was to investigating the effectiveness of psychological capital training and metacognitive beliefs on communication beliefs. Method: The research method was quasi-experimental with post-test design with two experimental groups and one control group. Participants in the study were 60 married rural women in Dehaghan who were randomly assigned to the psychological capital training group and 20 to the metacognitive beliefs training group. At the end, all three groups completed the questionnaire communication beliefs Edelson & Epestein (1982). The validity and reliability of research tool for use in Iranian culture have been satisfactory. Data were analyzed by SPSS-23 software. Results: The results of one-variable analysis of variance (ANOVA) showed that both psychological capital training and metacognitive training had a significant effect on the communication beliefs. The results also showed that there was no significant difference between psychological capital training and metacognitive training in terms of psychological well-being. Conclusion: Thus, according to the research findings, it can be concluded that the training of psychological capital and the metacognitive beliefs have had an effect on the communication beliefs.
پرتو، افسانه و حیاتی، مژگان. (1398). اثربخشی آموزش فراشناخت بر بهزیستی روانشناختی و کیفیت زندگی زنان باردار: پژوهشی نیمه‌تجربی. مجله¬ی مراقبت پرستاری و مامایی ابن¬سینا، 27(2)، 125-132.
خدمتی، نسرین. (1399). ربطه¬ی احساس پیوستگی و توانمندی ایگو با اضطراب مرگ سالمندان. نشریه¬ی رویش روان¬شناسی، 9(3)، 51-58.
رحیمیان بوگر، اسحاق و فیروزی، منیژه. (1390). پیش¬بینی بهزیستی و درماندگی روان¬شناختی دانشجویان بر اساس مؤلفه¬های باورهای فراشناختی. فصلنامه¬ی پژوهش در سلامت روان¬شناختی، 5(2)، 32-44.
قلی¬پور، نسیم. (1397). بررسی رابطه باورهای فراشناختی با خودکارآمدی، شادکامی و بهزیستی روانشناختی در دانش¬آموزان مدارس آموزش از راه دور. مجله¬ی پیشرفت¬های نوین در علوم رفتاری، 3(20)، 51-64.
مؤمنی، خدامراد و آزادی¬فرد، صدیقه. (1395). رابطه دانش و نگرش جنسی و باورهای ارتباطی با طلاق عاطفی. دوفصلنامه¬ی آسیب-شناسی، مشاوره و غنی¬سازی خانواده، (2)1، 1-12.
Avey, B. A., Patera, J. L., & West, B. J. (2006). The implications of positive psychological capital on employee absenteeism. Journal of Leadership and Organizational Studies, 2(13), 1-10.
Biehler, R. F., & Snowman, J. (1993). Psychology applied to teaching (7th ed.). USA: Houghton Mifflin.
Davidson, K. W., Rieckmann, N., & Lespérance, F. (2004). Psychological theories of depression: Potential application for the prevention of acute coronary syndrome recurrence. Journal of Psychosomatic Medicine, 66(2), 165-173.
Eidelson, R. J., & Epstein, N. (1982). Cognition and relationship maladjustment: Development of a measure of dysfunctional relationship beliefs. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 50, 715-720.
Ellis, A. (2003). Overcoming Resistance: A Rational Emotive Behavior Therapy In Degraded Approach. New York: Springier
Erez, A., & Judge, T. (2001). Relationship of core selfevaluation to goal setting, Motivation and performance. Journal Applied Psychology, 86(6), 1270-1279.
Flavell, J. H. (1979). Metacognitive and cognitive monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-911.
Gillpatrick, S. (2008). 7 Ways couples add conflict to conflict. Center stone: Wellness program.
Goldsmith, A., Veum, J., & Darity, W. (1997). Unemployment, joblessness, psychological wellbeing and self-esteem: Theory and evidence. Journal of Socio-Economics, 26, 133-158.
Hamamci, Z., & Coban, A. E. (2010). Dysfunctional relationship beliefs of late adolescence in adjustment to university. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2), 300-304.
Hefferon, K., & Boniwell, I. (2011). Positive psychology: Theory, research and applications. The McGraw-Hill companies.
Jones, R. A. (1968). A factored measure of Ellis’ irrational belief system with personality and maladjustment correlates. Dissertation Abstracts International, 29(11-B), 4379- 4380.
Judge, T., & Bono, J. (2001). Relationship of core selfevalation-selfesteem generalized self efficcacy, locus of control, and emotional stability-with job satisfaction and job performance: meta-analysis. Journal of Applied Psychology, 86(1) ,80-92.
Keraskian, A. (2013). Psychological Tools/ scale hope of teens. Journal of Grow School Counselor, 9(33), 34-35.
Luthans, F., Avolio, B. J., Avey, J. B., & Norman, S. M. (2007). Positive psychological capital: Measurement and relationship with performance and satisfaction. Personnel psychology, 60(3), 541-572.
Manne, S., & Badr, H. (2010). Intimacy processes and psychological distress among couples coping with head and neck or lung cancers. Journal of Psychosocial Oncology, 19(9), 941-954.
Moses, L.J., & Baird, J.A. (2002). Metacognition. In R.A. Wilson & F.C. Keil (Eds.), The MIT encyclopedia of the cognitive sciences. Cambridge, MA: MIT Press.
Myers, D. G., & Diner, E. (1995). Who is happy? Psycological science, 6(1), 10-19.
Nelson–Jones. R. (2014). Nelson-Jones′ Theory and Practice of Counselling and Psychotherapy. New York: Holt, Rinehart and Winst.
Parker, C., Baltes, B., Young, S., Huff, J., Altmann, R., Lacost, H., & Roberts, J. (2003). Relationships between psychological climate perceptions and work outcomes: a meta-analytic review. Journal of Organizational Behavior, 24, 389-416.
Peng, J., Jiang, X., Zhang, J., Xiao, R., Song, Y., Feng, X., Zhang, Y., & Miao, D. (2013). The Impact of Psychological Capital on Job Burnout of Chinese Nurses: The Mediator Role of Organizational Commitment. PLoS One, 8(12), 1-8.
Robbins, S., Waters-Marsh, T., Caccioppe, R., & Millet, B. (1994). Organisational Behaviour. Pretince Hall Australia.
Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well- being. Annual Review of Psychology, 52(1), 141-166.
Ryff, C. D. (1995). Psychological well-being in adult life. Current Directions of Psychological Science, 4(4), 99-104.
Ryff, C. D., & Keys, C. L. (1995). The structure of psychological Well- being revisited. Jornal of personality and social psychology, 69, 719-727.
Ryff, C. D., & Singer, B. H. (2008). Know thyself and become what you are: A eudaimonic approach to psychological well-being. Journal of happiness studies, 9(1), 13-39.
Salamomson, Y., Ramjan, L. M., Nieuwenhuizen, S., Metcalfe, L., Chang, S., Everett, B. (2016). Sense of coherence, self-regulated learning and academic performance in first year nursing students: A cluster analysis approach. Nurse Education in Practice, 17, 208-213.
Seligman, M. E., & Ciskszentmihalyi, M. (2000). Positive psycology: An introduction. American psychological Association, 55, 5-14.
Southwick, S. M., Bonanno, G. A., Masten, A. S., Panter-Brick, C., & Yehuda, R. (2014). Resilience definitions, theory, and challenges: interdisciplinary perspectives. European Journal Psychotraumatol, 5(10), 1-10.
Tugade, M. M., Fredrickson, B. L., & Barrett, L. F. (2004). Psychological Resilience and Positive Emotional Granularity: Examining the Benefits of Positive Emotions on Coping and Health. Journal Personalized, 72(6), 1161-1190.
Wahl, A. K., Gjengedal, E., Hanestad, B. R. (2002). The bodily suffering of living with severe psoriasis: in-depth interviews with 22 hospitalized patients with psoriasis. Qualitative Health Research, 12(2), 250-261.
Wells, A. (2011). Metacognitive Therapy for anxiety and depression. The Guilford Press.