فهرست مقالات برحسب موضوع روابط بین‌الملل
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - ویژگی‌های فرآیند توسعه‌ی اقتصادی مالزی (1980-2010)
رضا آقایی مزرجی مهدی فیضیویژگیهای فرآیند توسعه‌ی اقتصادی مالزی (1980-2010)چکیدهدسترسی به توسعه نیازمند درپیش‌گرفتن سیاست‌های داخلیِ هماهنگ با اقتصاد یکپارچه جهانی است. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از رهیافت نظری دولت توسعه‌گرای لفت‌ویچ، به نقش محیط بین‌الملل و سیاست خارجی در توسعه اقتصادی مالزی پر چکیده کاملویژگیهای فرآیند توسعه‌ی اقتصادی مالزی (1980-2010)چکیدهدسترسی به توسعه نیازمند درپیش‌گرفتن سیاست‌های داخلیِ هماهنگ با اقتصاد یکپارچه جهانی است. نوشتار حاضر با بهره‌گیری از رهیافت نظری دولت توسعه‌گرای لفت‌ویچ، به نقش محیط بین‌الملل و سیاست خارجی در توسعه اقتصادی مالزی پرداخته و درصدد پاسخگویی به این پرسش برآمده که محیط بین‌المللی و سیاست خارجی، در فرآیند توسعه‌ی مالزی در دوره‌ی زمانی 1980 تا 2010 از کدام ویژگی‌ها برخوردار بوده است. نگارندگان، چنین فرض گرفته‌اند که در فرآیند توسعه‌ی اقتصادی مالزی، حضور ویژگی‌های کمک‌کننده به توسعه‌ی اقتصادی در محیط نظام بین‌المللی (محیط بین‌المللی مناسب) و کنش‌گریِ مسالمت‌جویانه در سیاست خارجی (سیاست خارجی توسعه‌گرا)، نقش بنیادین در کامروایی مالزی در دسترسی به توسعه داشته است. روش پژوهش به‌کاررفته در نوشتار، مقایسه‌ای (چندمتغیره / دوره‌بندی زمانی) و شیوه گردآوری داده ها، کتابخانه ای است. یافته‌های نوشتار نشان می‌دهد که در عصر جهانی‌شدن، دسترسی به توسعه از راهرو سیاست خارجی مسالمت‌آمیز و بهره‌گیری همراهانه از نظام بین‌المللی امکان‌پذیر است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - گفتمان به مثابه روش شناسی کارآمد در مطالعات روابط بین الملل
طیبه محمدی کیا عبدالمجید مبلغیگفتمان اخیرا در رشته ها و شاخه های علوم انسانی و علوم اجتماعی کاربرد فراوان و گسترده ای یافته است. گفتمان را عموما با نام فوکو و به عنوان نظریه ای تبارپژوهانه می شناسند اما این نظریه در عین حال کاربردی روش شناسانه نیز یافته است. تلاش ما برآن است که طی این نوشتار نشان ده چکیده کاملگفتمان اخیرا در رشته ها و شاخه های علوم انسانی و علوم اجتماعی کاربرد فراوان و گسترده ای یافته است. گفتمان را عموما با نام فوکو و به عنوان نظریه ای تبارپژوهانه می شناسند اما این نظریه در عین حال کاربردی روش شناسانه نیز یافته است. تلاش ما برآن است که طی این نوشتار نشان دهیم گفتمان به چه معنا است و به کدام دسته از تاملات روش شناختی اشاره دارد و نیز خواهیم کوشید نشان دهیم که بهره گیری از گفتمان به مثابه یک روش شناسی در عرصه بین الملل چگونه شدنی و میسر می گردد و امکان بهره‌گیری روش شناختی از گفتمان را، به مثابه یک روش شناسی پسا-ساختارگرا در مطالعه حوزه بین الملل، به بحث خواهیم گذارد. جهت انجام این مهم مقاله در دو بخش اصلی و چند فراز فرعی سامان پذیرفته است. بخش نخست با عنوان گفتمان به مثابه نظریه و روش دربردارنده فراز‌هایی همچون؛ گفتمان از منظر فوکو شامل تبارشناسی و دیرینه شناسی و رویکرد روش شناسانه به گفتمان از منظر لاکلائو و موف است. بخش دوم با عنوان بهره گیری از روش شناسی گفتمان در مطالعات روابط بین الملل دربردارنده کاربست گفتمان در مطالعات روابط بین الملل و بازفهم روابط بین الملل ذیل مطالعات گفتمان است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی سیاست منطقه گرایی روسیه در خاورمیانه
ساناز رستم جبری دکتر سیدجواد امام جمعه زادهبرمبنای رویکرد رئالیسم تهاجمی قدرتهای بین المللی به صورت دائم در پی افزایش قدرت خود هستند و این می تواند با توجه به مشکلات امنیتی و مشکلات نظام بین الملل تغییر کند،به این معنی که دولتی به سمت تغییر وضع موجود حرکت یا خواهان حفظ وضع موجود باشد. روسیه به عنوان یک قدرت برتر چکیده کاملبرمبنای رویکرد رئالیسم تهاجمی قدرتهای بین المللی به صورت دائم در پی افزایش قدرت خود هستند و این می تواند با توجه به مشکلات امنیتی و مشکلات نظام بین الملل تغییر کند،به این معنی که دولتی به سمت تغییر وضع موجود حرکت یا خواهان حفظ وضع موجود باشد. روسیه به عنوان یک قدرت برتر (سابق)، خواهان تغییر وضع موجود برای بازگشت به وضعیت سابق و دست یافتن به امنیت منطقه ای و جهانی خود می باشد. به این ترتیب این نظریه می تواند تحلیل مناسبتری از سیاست خارجی روسیه در خاورمیانه ارائه، و این درحالی است که خاورمیانه برای روسیه از اولویت بالایی در سیاست خارجی برخوردار است. به این ترتیب این سوال مطرح می شود که سیاست روسیه در خاورمیانه چه روندی را طی می کند؟ مقاله پیش رو با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی در تلاش است نشان دهد روسیه برای بازگشت به عرصه بین المللی به عنوان یک قدرت مطرح،نگاه به خاورمیانه و ارتباط با کشورهای مختلف آن را به خصوص در دوره دوم ولادمیر پوتین در اولویت سیاست خارجی خود قرار داده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - اختلافات آبی در آسیای مرکزی : ماهیت ، مبانی و مدلهای همکاری و حل و فصل
فرزاد پیلتنآب از اهمیت ویژهای در منطقه آسیای مرکزی برخوردار است. کشورهای این منطقه به دلیل واقع شدن این منطقه، در نواحی خشک و نیمه خشک مناطق کشاورزی جهان قرار دارند. تنش بر سر آب، آسیای مرکزی را فراگرفته و کشورها را از حرکت به سوی همکاری با یکدیگر باز می دارد. این کشورها به دنبال چکیده کاملآب از اهمیت ویژهای در منطقه آسیای مرکزی برخوردار است. کشورهای این منطقه به دلیل واقع شدن این منطقه، در نواحی خشک و نیمه خشک مناطق کشاورزی جهان قرار دارند. تنش بر سر آب، آسیای مرکزی را فراگرفته و کشورها را از حرکت به سوی همکاری با یکدیگر باز می دارد. این کشورها به دنبال تضمین مسائل مرتبط با آب هستند. دغدغه های توسعه اقتصادی، نیاز به کنترل تنش های قومی، شورش اجتماعی و نیاز به مدیریت آسیب های زیست محیطی و رشد جمعیت، آنان را بیش از پیش به این امر ترغیب میکند. ایجاد چنین تضمین هایی، دورنمای سیاست مبتنی بر تأمین آب را در منطقه به وجود آورده که این شرایط طبعاً ظرفیت های بالقوه ایجاد همکاری برای استفاده از منابع آبی را از بین می برد. اگرچه به نظر میرسد تلاشها و تجربیات همکاری در زمینه آب و حل مشکلات میان کشورهای آسیای مرکزی در این خصوص بر مبنای نظریه نهادگرایی نئو لیبرال قابل تبیین باشد، اما با توجه به موفق نبودن این ترتیبات در حل مشکلات و ایجاد بسترهای مناسب همکاری میان این کشورها، میتوان با استناد به مبانی مطرح شده توسط نظریه سازه انگاری راه حل های مناسب تری را از جمله مدیریت جامع منابع مشترک برای ایجاد همکاری پیشنهاد داد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - بررسی تطبیقی مفاهیم روابط بین‌الملل از منظر رئالیسم و مکتب انگلیسی
معصومه غنی لو سیدفرشید جعفری پابندی سعید وثوقیرئالیسم و مکتب انگلیسی جزو مهمترین مکاتب روابط بین‌الملل در طول تاریخ این رشته بوده و کماکان جایگاه خود را حفظ کرده اند. با توجه به نقش مکاتب در فهم پدیده‌های بین‌المللی، داشتن تصویر جامع و دقیق نسبت به این مکاتب ضروری می‌نماید. بر همین اساس در مقاله حاضر با معرفی اجمال چکیده کاملرئالیسم و مکتب انگلیسی جزو مهمترین مکاتب روابط بین‌الملل در طول تاریخ این رشته بوده و کماکان جایگاه خود را حفظ کرده اند. با توجه به نقش مکاتب در فهم پدیده‌های بین‌المللی، داشتن تصویر جامع و دقیق نسبت به این مکاتب ضروری می‌نماید. بر همین اساس در مقاله حاضر با معرفی اجمالی رئالیسم و مکتب انگلیسی، چهار مفهوم نظام بین‌الملل، موازنه قوا، حقوق بین‌الملل و نهادهای بین‌المللی با توجه به اهمیت‌شان در مطالعات روابط بین‌الملل به عنوان نمونه انتخاب شده و ضمن بررسی تعریف این دو مکتب از این چهار مفهوم، میزان تطابق آنها مورد سنجش قرار گرفته است. از نتیجه این تطبیق، درجه هم‌پوشانی و سازگاری دو مکتب مورد ارزیابی قرار گرفته است. یافته‌های این پژوهش که روش آن توصیفی-تحلیلی-مقایسه‌ای است، نشان می‌دهد این دو مکتب، با اندک تفاوت، نگاه تقریباً مشابهی به این چهار مفهوم کلیدی در روابط بین‌الملل دارند. لذا با وجود دیدگاه رایج نسبت به مکتب انگلیسی به عنوان دیدگاهی میانه، این مکتب هم در هدف و هم در ماهیت با مکتب رئالیسم قرابت بیشتری دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - بررسی تطبیقی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اروپا در قبال بحران داعش و پساداعش از منظر واقع گرایی تدافعی
محمدمهدی قاسمی علی آبادی حسین مسعودنیا سیدجواد امام جمعه زادهعصر پساداعش به معنای عبور از داعش و دورانی که در آن داعش و تفکر داعشی وجود نداشته باشد امری غیرعلمی و تا حدودی آرزومندانه است. عصر پساداعش عصری خواهد بود که در آن اصطکاک ها فشرده تر و فضای باز بسیار مستقیم تر می شود. به عبارت دیگر اکنون داعش در سوریه شکست خورده است و با چکیده کاملعصر پساداعش به معنای عبور از داعش و دورانی که در آن داعش و تفکر داعشی وجود نداشته باشد امری غیرعلمی و تا حدودی آرزومندانه است. عصر پساداعش عصری خواهد بود که در آن اصطکاک ها فشرده تر و فضای باز بسیار مستقیم تر می شود. به عبارت دیگر اکنون داعش در سوریه شکست خورده است و با کنار رفتن آن تجدید مسایل و احیای موضوعات مورد اختلاف میان معارضین سوری با اسد روبرو خواهند شد. بحران سوریه بر کشور ایران تاثیر گذاشته و چالش هایی را در روابط این دو کشور پدید آورده است. رویکرد هایی که توسط ایران در سال های اخیر در عرصه سیاست خارجی دنبال شده، ریشه در مسائل تاریخی و رفتار سیاستگزاران و انگیزه های دو کشور دارد. از طرف دیگر اتحادیه اروپایی که به نوعی در سوریه نفوذ تاریخی توسط فرانسویان داشته و هم اکنون نیز دارای روابط اقتصادی و... با این کشور است وجود دارد که هرچند از وجود دولت مرکزی دمشق به رهبری خاندان اسد ناراضی است ولی بیش از آن در پی ایجاد یک سد امنیتی شدید حول خود بر ضد نفوذ عناصر تروریستی خاورمیانه می باشد. سعی برآنست که در این مقاله به دنبال پاسخگویی به این سوال باشیم که سیاست خارجی قدرت منطقه ای چون ایران و قدرت فرامنطقه ای چون اتحادیه اروپایی در قبال سوریه پساداعش به دنبال چه اهدافی هستند و این اهداف و مسیر نیل به آن ها چه پیامدهایی را درپی خواهد داشت؟ پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - تغییر و تداوم در سیاست خاورمیانهای آمریکا از سال 2017-2001
زهرا باقری حسین دهشیار سیدمحمد طباطبایی محمد یوسفی جویباریچکیده این مقاله به تغییر و تداوم در سیاست خاورمیانه ای آمریکا در دوران ریاست جمهوری بوش، اوباما و مقطعی از دوران ترامپ تا سال 2017 می پردازد. رویکرد ترامپ در سیاست خارجی از واقع گرایی فاصله زیادی دارد و از بعد سیاست خارجی ملی گرا است. دیدگاه های ترامپ نشان می دهد که وی چکیده کاملچکیده این مقاله به تغییر و تداوم در سیاست خاورمیانه ای آمریکا در دوران ریاست جمهوری بوش، اوباما و مقطعی از دوران ترامپ تا سال 2017 می پردازد. رویکرد ترامپ در سیاست خارجی از واقع گرایی فاصله زیادی دارد و از بعد سیاست خارجی ملی گرا است. دیدگاه های ترامپ نشان می دهد که وی در مقایسه با دو رییس جمهور گذشته امریکا یعنی جرج دبلیو بوش و باراک اوباما رویکرد متفاوتی را در عرصه بین المللی مطرح می کند. در حالی که جرج دبلیو بوش بر جنبه ابرقدرتی امریکا با تأکید بر عناصری مانند یک جانبه گرایی، حمله پیش دستانه و حتی تغییر رژیم در منطقه خاورمیانه تأکید داشت، اوباما چندجانبه گرایی، بهره گیری از قدرت هوشمند و کاربرد دیپلماسی را به عنوان ابزارهای مهمی برای حفظ رهبری امریکا در خاورمیانه تلقی می کرد؛ اما ترامپ با نفی عمده رویکردهای گذشته عملاً به نادیده گرفتن مسئولیت های بین المللی امریکا تأکید داشته و از جمله عنوان می کند که وی فقط رییس جمهور امریکاست و نه رهبر جهان. تصور غالب و اولیه ای که از شعار "نخست آمریکا" وجود دارد، بازگشت ایالات متحده به درون مرزهای خود و احتمالاً نوعی انزواطلبی می باشد. بنابراین اندیشه برتری آمریکا می‌تواند در فضای الگوی سیاسی و راهبردی دونالد ترامپ انعکاس داشته باشد. در این راستا براساس رویکرد واقع گرایی به بررسی تغییر و تداوم در سیاست خاورمیانه ای آمریکا پرداخته شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - نظریه فمینیسم و اثرگذاری آن بر اقدامات ملل متحد در حمایت از حقوق زنان
ثریا طیبیسازمان ملل متحد به عنوان مهمترین نهاد بین‌المللی، نقش بسیار مهمی در ارتقاء وضعیت زنان در جهان ایفا و از همان آغازِ تأسیس، حقوق زنان را در دستورکار خود قرار داده و در این مسیر از طریق تصویب قطعنامه‌ها، اعلامیه‌ها، میثاق‌ها، ..گام‌های موثری برداشته است. نظریه فمینیسم، ب چکیده کاملسازمان ملل متحد به عنوان مهمترین نهاد بین‌المللی، نقش بسیار مهمی در ارتقاء وضعیت زنان در جهان ایفا و از همان آغازِ تأسیس، حقوق زنان را در دستورکار خود قرار داده و در این مسیر از طریق تصویب قطعنامه‌ها، اعلامیه‌ها، میثاق‌ها، ..گام‌های موثری برداشته است. نظریه فمینیسم، به‌ویژه فمینیسم لیبرال که در چارچوب نظریه‌های انتقادی روابط بین‌الملل مورد بررسی قرار می‌گیرد و از دغدغه‌های اصلی قائلان به این مکتب می‌باشد، در غایت اهداف خود، پایان دادن به نابرابری‌های جنسیتی را مطمح‌نظر قرار داده و به سهم خود توانسته در اقداماتی که سازمان ملل در حمایت از حقوق زنان انجام می‌دهد، ورود و تاثیر خود را بر آن اقدامات بر جای گذارد. بر این اساس، مقالۀ حاضر بر آن است تا ارتباط نظریه فمینیسم و تاثیرگذاری آن بر اقدامات سازمان ملل و به طور کلی نقشی که این رویکرد انتقادی در ارتقاء وضعیت زنان و حمایت از حقوق زنان داشته را مورد ارزیابی و واکاوی قرار می‌دهد. در این راستا، به نظر میرسد که این رویکردِ انتقادی از همان ابتدای تأسیس ملل متحد با تمرکز بر ارکان و مبانیِ حقوق زنان و همچنین درکِ نیاز عملی به ترکیب مفاهیم کاربردی به منظور توجیه و رسیدن به اهداف مورد نظر که همانا حمایت از حقوق زنان است؛ با در نظر گفتنِ قطعنامه 1325 شورای امنیت به شکلی روشن اثر گذار بوده و در این مسیر گام بر می‌دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
9 - بررسی بحران یمن: تحولات، ریشه‌ها، بازیگران و راهکارهای موجود برای اتمام بحران
گارینه کشیشیان سیرکی سهیل سهیلی نجف آبادیبحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرتهای خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع میتوان آنها را در دو سطح عوامل بحران‌زای داخل چکیده کاملبحران یمن زاییده ساختارهای ناکارآمد سیاسی و عدم توزیع عادلانه قدرت و منابع در سطح اجتماعی و دخالت قدرتهای خارجی از جمله عربستان سعودی، آمریکا، روسیه، انگلیس، اسرائیل، شورای همکاری خلیج فارس، مصر، ایران و... است که در مجموع میتوان آنها را در دو سطح عوامل بحران‌زای داخلی و عوامل بحران‌زای خارجی، مورد شناسایی قرار داد. هدف این مقاله که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، آن است که ضمن بررسی عوامل دخیل در بحران یمن، سناریوهای آینده بحران را نیز شناسایی کند. بر این اساس، سئوال اصلی مقاله، این است که عوامل دخیل در بحران یمن از جمله روند تحولات، ریشه‌های بحران و بازیگران آن کدامند و راهکارهای برون‌رفت این کشور از بحران در آینده کدام است؟ در نتیجه کلی مقاله نیز، این نتیجه حاصل می شود که با توجه به مشکلات ساختار درونی یمن مانند قبیله‌گرایی و طی نشدن روند دولت - ملت‌سازی در این کشور، همچنین رقابت عربستان و ایران و نیز دیگر قدرتهای منطقه‌ای خاورمیانه و قدرتهای بزرگدر این کشور؛ ممکن است بحران یمن در یکی از چهار حالت ذیل خاتمه یابد که عبارتند از: ایجاد موازنه قوا میان گروه‌های درگیر و کشورهای حامی آنها، پیروزی یکی از نیروها و دولت‌های حامی آن، یعنی یا دولت یمن و یا پیروزی انصارالله، دخالت شورای امنیت ملل متحد برای برقراری آتش‌بس موقت جهت آغاز روند مذاکرات صلح و آشتی ملی. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
10 - مقایسه برنامه هسته ای ایران و کره شمالی و شیوه برخورد آژانس بین المللی انرژی اتمی و رژیم امنیتی NPT با این دو کشور
سعید کریمی کشه سید عبدالعلی قوام علیرضا موسوی زاده مهدی ذاکریان امیریدر دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زد چکیده کاملدر دو دهه اخیر برنامه هسته ای ایران و کره شمالی به یکی از مسائل مهم جهانی تبدیل شده است.پرونده هسته ای این دو کشور از بزرگترین چالش های امنیتی بوده است که جامعه بین المللی تاکنون با آن مواجه گردیده است.هدف مشترک قدرت های بزرگ در برابر ایران و کره شمالی رویکرد هسته ای زدایی می باشد.اما استراتژی های دستیابی به این هدف گزینشی و متناقض هستند. در این حین نقش آژانس بین المللی انرژی اتمی بسیار کلیدی و پیچیده است.با توجه به این مسئله سوال اصلی این پژوهش این است که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی با توجه به مفاد رژیم امنیتی NPT در قبال برنامه هسته ای ایران و کره شمالی چگونه می باشد؟ در پی یافتن پاسخی مناسب برای این پرسش،نویسندگان مقاله با استفاده از "نظریه رژیم های امنیتی بین المللی"سعی کرده انداینگونه توصیف و تبیین نمایند که عملکرد آژانس بین المللی انرژی اتمی در رابطه با برنامه هسته ای برغم همکاری ایران و متابعت از رژیم امنیتی NPT و عدم همکاری کره شمالی و خروج از رژیم مزبور مطابق اساسنامه آژانس و NPT نبوده و کاملاً تبعیض آمیز،دارای پیچیدگی و متأثر از نفوذ و منافع اقتصادی و استراتژیک قدرت های بزرگ نظیر امریکا،چین و روسیه می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
11 - مطالعه تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران در عصر جهانی شدن با تأکید بر عراق، یمن و سوریه (98-1392)
رضا علی اکبر پور گارینه کشیشیان سیرکیاز آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع مل چکیده کاملاز آنجاییکه ویژگی‌های فرهنگی، رویکردهای ایدئولوژیک، جغرافیا و اعتقادات مذهبی از جمله عوامل تعیین‌کننده جایگاه ایران در عرصه منطقه‌ای هستند، ایران با توجه به روایت ملی و اسلامی بعنوان یک بازیگر انقلابی ضمن به چالش کشیدن هنجارهای منطقه‌ای؛ سیاستی مبتنی بر محاسبات منافع ملی را تعقیب نموده است. برخی معتقدند که یکی از عوامل تأثیرگذار بر آینده خاورمیانه نوع رفتار و روابط ایران با محیط منطقه-ای خود است. آنان با تأکید بر نقش‌آفرینی عمده ایران در جهان اسلام به جایگاه قدرت منطقه‌ای ایران تأکید می‌نمایند. حال با توجه به شرایط و مقتضیات جهانی شدن؛ سئوالی که در این مقاله به آن پرداخته شده، این است که تحول مفهوم قدرت ناشی از جهانی شدن چه تأثیری بر ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران در سه کشور عراق، یمن و سوریه داشته است؟ با یک مطالعه تطبیقی در پاسخ چنین به نظر میرسد که با تحول مفهوم قدرت از قدرت سخت به قدرت نرم و سپس قدرت هوشمند در عصر جهانی شدن، ماهیت سیاست منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران نیز بر تلفیق قدرت نرم همکاری جویانه با سیاست سخت موازنه نامتقارن قدرت دچار تحول گردیده است. در همین راستا میتوان تأکید کرد که شکل‌گیری گروه‌های شیعه در سراسر خاورمیانه که متأثر از اصل صدور انقلاب و مدل حکومت اسلامی است، با تاکتیک‌های قدرت هوشمند و دیپلماسی فرهنگی ایران پشتیبانی می‌شوند. هدف از نگارش این مقاله بررسی تطبیقی تحول مفهوم قدرت در سیاست منطقه‌ای ایران با تأکید بر کشورهای عراق، یمن و سوریه بین سال‌های 1392 تا 1398 است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
12 - نقش ژئوپلیتیک ایران بر امنیت انرژی و تاثیر آن در رابطه با اتحادیـه اروپـا
جواد جوزی ده سفید مجید توسلی رکن آبادیامنیت انرژی یکی از بزرگترین دغدغه‌های هـمه قـدرت‌های بـزرگ و کوچک اقتصادی و سیاسی جهان است که در استراتژی‌های امنیت ملی کشورها در اولویت اول قرار دارد. یکی از ابزارهایی که جمهوری اسـلامی ایران مـی‌تواند بـه نحو مؤثری منافع ملی خود را با آن تأمین نماید، ژئوپلیتیک چکیده کاملامنیت انرژی یکی از بزرگترین دغدغه‌های هـمه قـدرت‌های بـزرگ و کوچک اقتصادی و سیاسی جهان است که در استراتژی‌های امنیت ملی کشورها در اولویت اول قرار دارد. یکی از ابزارهایی که جمهوری اسـلامی ایران مـی‌تواند بـه نحو مؤثری منافع ملی خود را با آن تأمین نماید، ژئوپلیتیک انرژی منحصر به فرد آن مـی‌باشد. علت این امر، اهمیت و جایگاه بالای انرژی در امنیت انرژی اکثر مـصرف‌کنندگان و تـولید‌کنندگان انـرژی جهان است. اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎ روش ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ به تاثیر ژئوپلیتیک ایران بر امنیت انرژی دررابطه با اتحادیـه اروپـا می پردازد. سؤال اصلی پژوهش این می باشد که نقش ژئوپلیتیک ایران چه تاثیری در امنیت انرژی اروپا ایفا خواهد کرد؟ ایران به دلیل مزیت های ژئوپلیتیک خود جایگاه تعیین کننده ای در امنیت انرژی برای کشورهای اروپایی دارد. ﻧﺘﺎﯾﺞ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، نشان می دهد که برای اتحادیه اروپا، گزینه بهره برداری از فرصت های ایران به عنوان یکی از مطمئن ترین، نزدیکترین و ارزانترین گزینه های فرارو محسوب می شود که به دلایل سیاسی تاکنون محقق نشده است. اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ ﯾﮑﯽ از ﻗﻄﺐﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی واردﮐﻨﻨﺪه اﻧـﺮژی اﺳـﺖ. اﯾﻦ واﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ واردات اﻧـﺮژی، ضرورت اتخاذ سیاست های راهبردی از سوی جمهوری اسلامی ایران را برای صاردات نفت و گاز به اتحادیه اروپا نشان می دهد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
13 - چشم انداز روابط سیاسی ، اقتصادی و امنیتی ایران و آمریکا در منطقه خاورمیانه تا سال 2026
اصغر رجبی ده برزویی محمد بیدگلیبی تردید منطقه خاورمیانه، از مهمترین مناطقی است که توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است. آمریکا به عنوان یکی از مهمترین بازیگران فرامنطقه ای دخیل در معادلات سیاسی، امنیتی و افتصادی منطقه بوده است. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که چشم چکیده کاملبی تردید منطقه خاورمیانه، از مهمترین مناطقی است که توجه بسیاری از بازیگران بین‌المللی را به خود معطوف کرده است. آمریکا به عنوان یکی از مهمترین بازیگران فرامنطقه ای دخیل در معادلات سیاسی، امنیتی و افتصادی منطقه بوده است. هدف پژوهش حاضرپاسخ به این سئوال اساسی است که چشم انداز روابط سیاسی، اقتصادی و امنیتی ایران و آمریکا تا سال 2026 به چه سمت و سویی سوق پیدا می کند؟ ما در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی با اتکا به منابع مکتوب کتابخانه ای و مقالات اینترنتی به بررسی این موضوع می پردازیم. نتایج پژوهش حاضربا در نظر گرفتن دیدگاه الکساندر ونت موید غلبه دیدگاه هابزی یا دشمنی بر دیدگاه کانتی یا دوستی است. از جمله مسائلی که بر روابط ایران و آمریکا تاثیر گذاشته و باعث گردیده دیدگاه هابزی یا خصومت و دشمنی غلبه پیدا کند وجود تعارضات ایدئولوژیک بنیادین بین آرمان های انقلاب اسلامی و نظام لیبرالیسم آمریکایی، جایگاه اسرائیل و لابی صهیونیستی علیه ایران ،تاثیرگذاری کشورهای حوزه خلیج فارس و در راس آنها عربستان سعودی ، تحریم های اقتصادی، تهدید به تغییر رژیم ، حمایت از گروه های مخالف نظام ، شهادت سردار سلیمانی ، انزوای ایران در عرصه بین الملل و خروج یک جانبه آمریکا از توافق برجام می باشد که امکان بهبود روابط ایران و آمریکا متصور نمی باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
14 - بررسی روابط ایران و اروپا قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام
یاسر کهرازه ابوالفضل آراستهامروزه در عرصه روابط بین‌الملل، کشورهای جهان جهت کاهش نزاع و اختلاف و همچنین تقویت مبادلات و مراودات فی‌مابین، اقدام به ایجاد توافق‌نامه‌های بین‌المللی در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌نمایند. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که میان ایران و کشورهای چکیده کاملامروزه در عرصه روابط بین‌الملل، کشورهای جهان جهت کاهش نزاع و اختلاف و همچنین تقویت مبادلات و مراودات فی‌مابین، اقدام به ایجاد توافق‌نامه‌های بین‌المللی در زمینه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌نمایند. برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) که میان ایران و کشورهای گروه 1+5 (آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، انگلیس و آلمان) در شهر وین صورت گرفت، نمونه‌ای از این توافق است. پژوهش حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی به آن پرداخته‌شده، درصدد پاسخگویی به این سؤال است که روابط جمهوری اسلامی ایران و اروپا قبل و بعد از خروج آمریکا از برجام چگونه بوده است؟ پژوهش حاضر این فرضیه را به آزمون گذاشته است که پس از تصویب برجام، روابط سیاسی و اقتصادی ج.ا.ایران با کشورهای اروپایی از بهبود نسبی برخوردار شده است لیکن به دلیل کارشکنی‌های ایالات‌متحده آمریکا، از همان ابتدا روابط کشورهای اروپایی با ایران بر مبنای محافظه‌کاری و ترس بوده و پس از خروج کشور آمریکا از توافق برجام، کشورهای اروپایی نیز با خروج سرمایه و شرکت‌های اقتصادی خود از ایران و همچنین اعمال تحریم‌های ظالمانه، پیروی از سیاست‌های آمریکا را بر پایبندی به توافق برجام ترجیح داده‌اند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
15 - الگوی بازدارندگی شبکه‌ای جمهوری اسلامی ایران در منطقه غرب آسیا؛مطالعه موردی جنبش انصارالله یمن
قاسم امامی راد کیهان برزگر مهدی ذاکریان امیریتهدیدات لایه‌ای وچندبعدی که حیات‌واحدهای سیاسیِ واقع‌درپهنه‌های جغرافیای حساس راتهدید میکند،آنها رامجاب ساخته تادرراستای حفاظت‌ازسرزمین ومنافع خودوهم‌پیمانان،ائتلاف‌سازی بامحوریت‌ساخت شبکه‌ای-لایه‌لایه‌ای ازبازیگران نه تنهادرسطح دولتی بلکه درمقیاس فراملی رادردستور کار چکیده کاملتهدیدات لایه‌ای وچندبعدی که حیات‌واحدهای سیاسیِ واقع‌درپهنه‌های جغرافیای حساس راتهدید میکند،آنها رامجاب ساخته تادرراستای حفاظت‌ازسرزمین ومنافع خودوهم‌پیمانان،ائتلاف‌سازی بامحوریت‌ساخت شبکه‌ای-لایه‌لایه‌ای ازبازیگران نه تنهادرسطح دولتی بلکه درمقیاس فراملی رادردستور کار قراردهند.اززمره‌ارکان اساسی‌راهبرد دفاعی ایران،طراحی و کاربست‌رویکردِ بنیادین وامنیت‌آفرینی تحت عنوان‌دفاع برون‌مرزی با هدف‌غایی صیانت از امنیت‌ملی کشور‌درگستره‌ی غرب آسیا است.پیگیری این استراتژی در ابتدای شکل‌گیری انقلاب عمدتاً ناظر بر عمل به رسالت وانگیزه‌ی دینی وانقلابی‌مبنی بر حمایت ازجریان‌های آزادی‌بخش تعریف‌می‌شد،اما دردهه‌های اخیر ومشخصاًپس ازوقوع موج بیداری اسلامی،دامن‌گستری وفعالیت گروه‌های تکفیری،تهدیدروزافزون آمریکاو هم‌پیمانان‌این رژیم ونظام ائتلاف‌سازی‌کشورهای‌رقیب ازجمله رژیم عربستان وامارات،این‌استراتژی‌غالباً به مثابه رویکردی‌خردمندانه وضروری‌به سمت تأسیس،قوام‌بخشی وجهت‌دهی به شبکه‌ای ازنیروهای بومیِ قدرتمند ودر عین حال‌همسوبااهداف،امنیت ومنافع‌منطقه‌ای ایران وکلیتِ جهان-اسلام،سوق داده شده است.انصارالله یمن که امروزه نقش‌کلیدی‌وسرنوشت‌سازدرتحولات‌یمن‌دارد،ازجمله-نیروهای‌برجسته‌‌‌درطول‌فعالیت‌این‌شبکه‌ی‌بازدانده است.پژوهش‌حاضردرپی پاسخ‌به این پرسش است که انصارالله‌یمن‌ازچه‌جایگاهی‌دردرون شبکه بازدارنده‌جمهوری اسلامی ایران درغرب آسیا برخوردار است؟شبکه بازدارنده ایران درغرب آسیاشعبه‌ها وبخش‌های متعدد ودرهم تنیده‌ای‌دارد که به‌رغم وجود برخی تفاوت‌ها درماهیت،مکان‌جغرافیایی،سطح وعمق فعالیت،همگی درجهت نیل به هدف‌نهایی یعنی خروج رژیم آمریکا از غرب آسیا،انزوای رژیم اسرائیل ومقابله با متحدان‌عربیِ بسترسازِفعالیت کشورهای‌غربی،فعالیت می-کنند.ازیک‌جانب‌ایران‌به دنبال وسعت دادن وعمق بخشیدن به پهنه فعالیت و قدرت شبکه است ومتقابلاً هدف رژیم آمریکا ومحورعبری وعربی کاستن از اضلاع و تخریب لایه‌های چندگانه شبکه مقاومت وکاهش وسعت فعالیت وتنزل پتانسیل آن است.یافته‌های پژوهش نشانگر این است که‌چنانچه بحران یمن بامحوریتِ مقاومت، پایداری وپیروزی انصارالله به سرانجام‌نسبتاً مناسبی برسد اضلاع شبکه بازدارندگی ایران ازتنگه هرمز تا خلیج عدن،باب‌المندب،دریای سرخ،خلیج عقبه وکانال سوئز تکمیل‌خواهد شد واین مسئله‌خوانشی ازافزایش وسعت و تحکیم‌عمق‌استراتژیکی وبه‌موازات آن افزایش‌سطح امنیت‌سرزمینی ایران است.روش پژوهش کیفی است و تحلیل داده‌ها نیز تحلیل اسنادی می‌باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
16 - تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در گروه های محور مقاومت در منطقه خاورمیانه ؛ مطالعه موردی حشد الشعبی
کریم عباسی صمد قائم پناه حسن شمسینی غیاثوند اسدالله اطهریکشورهای مختلف به منظور تاثیر گذاری در عرصه بین المللی، از اهرم های مختلف نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی استفاده می کنند. در این عرصه جمهوری اسلامی ایران با توجه به ویژگی های انقلاب سال 1357 ، با استفاده از اهرم فرهنگی با حمایت از جذب و سازماندهی گروه های اسلامی شرایط اع چکیده کاملکشورهای مختلف به منظور تاثیر گذاری در عرصه بین المللی، از اهرم های مختلف نظامی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی استفاده می کنند. در این عرصه جمهوری اسلامی ایران با توجه به ویژگی های انقلاب سال 1357 ، با استفاده از اهرم فرهنگی با حمایت از جذب و سازماندهی گروه های اسلامی شرایط اعمال نفوذ در کشورهای منطقه ای همچون لبنان، سوریه، عراق و... را در چارچوب منافع مردم، منطقه و جهان اسلام مهیا ساخته است.این مقاله با هدف بررسی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در گروه های اسلامی منطقه ای بویژه حشد الشعبی تدوین شده است. در این پژوهش به این سوال پاسخ داده خواهد شد؛ تأثیر قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در گرو های اسلامی منطقه خاورمیانه با مطالعه موردی حشد الشعبی چیست؟ فرضیه پژوهش بر این مبنا قرار گرفته است که مولفه های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران همچون فرهنگ، عقاید مذهبی و سیاست های داخلی و خارجی در ایجاد و تقویت گروه های اسلامی منطقه تاثیر گذار بوده است. نتایج به دست آمده از تحقیق اشاره شده نشان می دهد جمهوری اسلامی ایران از گروه های محور مقاومت در منطقه بویژه حشد الشعبی باعث شده گروه های فوق از حالت بالقوه به بالفعل تبدیل گردند و در تامین امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران بویژه در مبارزه با تررویسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و... کمک نمایند. روشی که در این مقاله انتخاب شده توصیفی، تحلیلی بوده و روش گرد آوری مطالب نیز از طریق کتابخانه ای می باشد. پرونده مقاله