فهرست مقالات برحسب موضوع سیاست خارجی


    • دسترسی آزاد مقاله

      1 - تحلیلی بر ارتقاء جایگاه ایران در خاورمیانه با تأکید بر قدرت هوشمند
      علی محمدیان هانی عابدی
      چکیده : از منظر واقع گرایانه چگونگی کسب، حفظ و افزایش قدرت همواره مهم ترین هدف کشورها در عرصه بین الملل است. صرف نظر از سایر ملاحظات داخلی، جمهوری اسلامی ایران از این قاعده کلی مستثنی نیست. قدرت در کنار اینکه یک هدف محسوب می شود می تواند به عنوان یک ابزار نیز مورد توجه چکیده کامل
      چکیده : از منظر واقع گرایانه چگونگی کسب، حفظ و افزایش قدرت همواره مهم ترین هدف کشورها در عرصه بین الملل است. صرف نظر از سایر ملاحظات داخلی، جمهوری اسلامی ایران از این قاعده کلی مستثنی نیست. قدرت در کنار اینکه یک هدف محسوب می شود می تواند به عنوان یک ابزار نیز مورد توجه دستگاه سیاست خارجی کشورمان قرار گیرد. در این پژوهش با تاکید بر نظریه قدرت هوشمند سوزان ناسل، به این سوال پرداخته می شود که قدرت هوشمند چه نقشی در افزایش جایگاه ایران در منطقه خاورمیانه دارد؟ و چگونه می توان از آن برای ارتقاء جایگاه ایران در منطقه بهره برد. فرضیه مقاله براین باور است با توجه به محتوای سند چشم انداز بیست ساله و اهداف کلانی که برای ایران در سال 1404 شمسی پیش بینی شده است، کاربرد قدرت هوشمند به عنوان یک شیوه در تبدیل اهداف به نتایج دلخواه می تواند در شرایط بین المللی قرن بیست و یکم که اعمال قدرت ”با دیگران“ جایگزین اعمال قدرت ”بر دیگران“ شده است، برای افزایش منزلت و جایگاه ایران نیز کارآمد و موثر باشد. پژوهش حاضر ضمن بررسی مبانی نظری قدرت هوشمند و ابعاد آن، با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین جایگاه ایران در خاورمیانه می پردازد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      2 - تحلیلی بر تضاد دو اصل مداخلات بشردوستانه و حاکمیت ملی
      جمیل حسن پور
      چکیده بدون تردید رعایت قواعد آمره از جمله اصول مسلم ، قطعی و لازم الاجرا در حقوق بین الملل می باشد . قواعدی که تخطی از آن به هیچ وجه امکان پذیر نیست .لذا احترام به دو اصل حاکمیت ملی و حقوق بشر نیز امری بدیهی و مسلم می باشد. . اما آنچه که در اینجا مورد سوال می باشد این چکیده کامل
      چکیده بدون تردید رعایت قواعد آمره از جمله اصول مسلم ، قطعی و لازم الاجرا در حقوق بین الملل می باشد . قواعدی که تخطی از آن به هیچ وجه امکان پذیر نیست .لذا احترام به دو اصل حاکمیت ملی و حقوق بشر نیز امری بدیهی و مسلم می باشد. . اما آنچه که در اینجا مورد سوال می باشد این است که در صورت تضاد بین این دو اصل از د قواعده آمره ، کدامیک را باید به عنوان اصلی برتر در نظر گرفت . که در اینجا دو دیدگاه کاملا متضاد در برابر یکدیگر قرار دارند . اول عده ای از صاحب نظران که با استدلال های حقوقی و یا بعضا سیاسی به دنبال تاکید جدی یر اصل حاکمیت ملی کشورها دارند . و در نهایت گروهی دیگر که با استدلال های حقوقی ، اخلاقی و حتی فطری - بشری به دنبال برتری قائل شدن اصل حمایت از حقوق بشر می باشند . اما آنچه که در این پژوهش بدان اشاره شده است ، تاکید بر اولویت به حقوق بشر می باشد . اما نه بدان معنا که کاملا به حاکمیت ملی کشورها خدشه وارد خدشه وارد گردد، بلکه این امر بستگی به آن دارد که از چه منظری به حاکمیت ملی کشورها نگریسته می شود . اگر به حاکمیت ملی نگاهی غیر سنتی و عاری از نگاه دوران وستفالی داشته باشیم ، می توان گفت که مداخلات بشردوستانه در جهت حمایت از حقوق بشر هیچگونه منافاتی با حاکمیت ملی کشورها نخواهد داشت . پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      3 - تغییرمبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن
      علی نیکوکار مهناز گودرزی
      با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت‌گیری سیاست‌خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش‌های ایدئولوژیکی جدیدی را چکیده کامل
      با روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه جهت‌گیری سیاست‌خارجی ترکیه دستخوش تغییرات جدی گردید و رویکرد این کشور در خاورمیانه از همکاری به سمت تعارض گرایش پیدا کرد. تغییرات بوجود آمده در بافت سیاسی و اجتماعی ترکیه و تاکید این کشور بر لایه های هویتی، تنش‌های ایدئولوژیکی جدیدی را بوجود آورد که بررسی تغییر مبانی هویتی سیاست خارجی ترکیه درخاورمیانه و تاثیرات منطقه ای آن را ضروری می‌نماید.بنابراین پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال بود که تغییر مبانی هویتی ترکیه چه تاثیرات منطقه ای در خاورمیانه داشته است؟یافته ای پژوهش نشان داد که که بهره گیری حزب عدالت و توسعه از مبانی هویتی در خاورمیانه این کشور را تا حدودی درگیر بازی‌های ایدئولوژیکی می-کند که وجه اشتراک چندانی با آنها ندارد و از طرفی هم با قرائتی که از اسلام‌گرایی دارد وارد حوزه رقابتی ایران و عربستانی می‌شود که هر کدام نماینده بخشی از هویت آن (شیعی و سنی) هستند و از طرفی هم در قبال آن، منافع متضاد و مشترکی دارند، لذا حضور ترکیه در خاورمیانه منجر به پیچیده‌تر شدن معادلات منطقه‌ای و تضاد رویکردها شده و رقابتهای ایدئولوژیکی را تشدید می‌کند. این مقاله بر اساس تئوری ساز‌ه‌انگاری مورد واکاوی قرارگرفته که روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و جمع آوری مطالب نیز بصورت کتابخانه‌ای می‌باشد. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      4 - نقد و بررسی دکترین ام القری محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی
      محمدرضا رشید کردستانی علیرضا ازغندی
      موضوع این مقاله بررسی تئوری (دکترین) ام القرای محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله پرسش اصلی،چیستی دکترین ام القرای است.در پاسخ به این پرسش،محیط سیاست خارجی در دوره ی طرح آن مورد بررسی قرار می گیرد،مفروضات و گزاره های اصلی آن استخراج م چکیده کامل
      موضوع این مقاله بررسی تئوری (دکترین) ام القرای محمدجواد لاریجانی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. در این مقاله پرسش اصلی،چیستی دکترین ام القرای است.در پاسخ به این پرسش،محیط سیاست خارجی در دوره ی طرح آن مورد بررسی قرار می گیرد،مفروضات و گزاره های اصلی آن استخراج می شود،مفاهیم به کار رفته در هر گزاره بر اساس رویکرد نظریه پرداز،تعریف می شود و با توجه به رویکرد تمدنی آن،سلسله مراتب هویتی و نقش هویت اسلامی در آن تعیین می شود. در ادامه قابلیت های این دکترین مورد بررسی قرار می گیرد و در پایان به این پرسش پرداخته می شود که هویت سیاست خارجی در این دوره،چگونه تکوین پیدا می کند و چگونه ساختارهای تعاملی(خرد)،هویت کارگزار (جمهوری اسلامی) را تحت تاثیر قرار می دهد. فرضیه اصلی در این پژوهش به این صورت طرح شده که((دکترین ام القرا)) بازتاب تاثیرات ساختارهای بینا ذهنی،ذهنی و عینی بر خصوصیات کارگزار به ویژه بر هویت آن در مقطع سال های ۱۳۶۳ به بعد است. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      5 - بین الملل گرایی ایالات متحده بعد ازیازدهم سپتامبر2001 و سیاست خارجی جمهوری اسلامی
      محسن جمشیدی حمید رضا سعیدی نژاد
      یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر چکیده کامل
      یازدهم سپتامبر صرفا یک حادثه بود، اقدامات بعد از ان هم بیشتر عکس العملی به جبران ان حادثه بوده است . جمهوری اسلامی بعد از یازدهم سپتامبر در مقطعی کوتاه با همراهی هژمون در منطقه نئورئالیستی رفتار کرده اما بر اساس رویکرد ایدئولوژیک انقلاب اسلامی ایران، این کشور همواره بر خلاف این نظریه عمل نموده و میتوان بر اساس عملکرد این کشور و همچنین داده های مورد بحث در پژوهش رئالیسم نئوکلاسیک را بعد از یازدهم سپتامبر مبنای سیاست خارجی ایران قلمداد نمود. تلاش ایران برای افزایش نقش منطقه ای بیشتر با هدف افزایش امنیت نسبی صورت می گیرد (رئالیسم تدافعی )همچنین اهداف وراهبردهای سیاست خارجی ایران بیشتر تدافعی و عمل گرایانه است . بعد از انقلاب اسلامی و تضاد ایدئولوژیک و استراتژیک با امریکا ، ایران برای ضعف نظامی خود در برابر امریکا و مقابله با جنگ اقتصادی غرب به تقویت توان نامتقارن خود در منطقه خاورمیانه مبادرت نمود( رئالیسم تهاجمی). حمایت از گروههای مقاومت منطقه فارغ از ایدئولوژی انها ( فرقه گرایی مذهبی)، تولید و استفاده از سلاح های ساده ، کم هزینه و گسترش این نوع سلاح ها در منطقه ( گرایش و تمایل به هژمون منطقه ای) دو تاکتیک مهم در دکترین نظامی ایران در نبرد نا متقارن است . نگارنده باروش کیفی و رویکرد توصیفی – تحلیلی در صدد پاسخ به سوال موجود و اثبات فرضیه خود از طریق داده های مورد بحث خواهد بود. پرونده مقاله
    • دسترسی آزاد مقاله

      6 - نقش دیپلماسی پارلمانی مجلس شورای اسلامی درتامین منافع ملی جمهوری اسلامی
      سیدحسین حسینی رضا شیرزادی
      کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ای چکیده کامل
      کشورها با رویکرد مزیتسازی حداکثری از فرصتها و تقلیل آسیبها به سمت ترسیم نقشه راه دیپلماسی پارلمانی متناسب با ظرفیتهای داخلی و الزامات منطقهای و جهانی گام برمیدارند. دیپلماسی پارلمانی از طریق همافزایی ظرفیتهای فکری و فیزیکی نقش قابل توجهی در تحقق اولویتهای سیاست خارجی ایفا میکند. با هدف بررسی این مهم چنین پرسشی مطرح میشود که مهمترین ابزار و روشهای پارلمان برای تأمین منافع ملی و دستیابی به اولویت-های سیاست خارجی کدامند؟ با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای بیان شد که گروههای دوستی پارلمانی و سازمانهای بینالمجالس پارلمانی ابزاری کارآمد در دیپلماسی پارلمانی بوده و مهمترین شاخصهای یک دیپلماسی پارلمانی موفق و موانع و خلاءهای فراروی مدیریت استراتژیک دیپلماسی پارلمانی برای دستیابی به منافع ملی بررسی شد. نتایج بیانگر آن است که جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مبتنی بر مردمسالاری دینی با تجربه گرانسنگ پارلمانی در یک محیط امنیتی بیثبات قرار گرفته و بخشی از ظرفیتهای تهاجمی آمریکا و اتحادیه اروپا با تمرکز بر نهادهای پارلمانی ملی و منطقهای سازماندهی میشود که این امر ضرورت همافزایی ظرفیتهای دیپلماتیک مجلس شورای اسلامی با نهادهای اجرایی مرتبط با عرصه سیاستگذاری خارجی و بهره گیری از ظرفیتهای دیپلماسی عمومی و پارلمانی را افزایش میدهد. پرونده مقاله