فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - دموکراسی های اکثریتی و غیراکثریتی مبتنی بر نظریۀ تسهیم قدرت
  رامین مفاخری
  تعریف دموکراسی به عنوان یک نظام سیاسی بلامنازع در دنیای معاصر، معمولا با مفاهیمی همچون اکثریت سالاری یا حکومت اکثریت عجین شده است. در طیف دیگر نظریه های دموکراتیک، نظریۀ تسهیم قدرت وجود دارد که به نقد اکثریت سالاری پرداخته است و اشکال دیگری از نظام های سیاسی دموکراتیک ر چکیده کامل

  تعریف دموکراسی به عنوان یک نظام سیاسی بلامنازع در دنیای معاصر، معمولا با مفاهیمی همچون اکثریت سالاری یا حکومت اکثریت عجین شده است. در طیف دیگر نظریه های دموکراتیک، نظریۀ تسهیم قدرت وجود دارد که به نقد اکثریت سالاری پرداخته است و اشکال دیگری از نظام های سیاسی دموکراتیک را ارائه می کند. این نظریه، که توسط آرند لایپهارت، نظریه پرداز برجستۀ حوزۀ دموکراسی ارائه شده، دو مدل دموکراسی، انجمنی و توافقی، که به مدل های غیراکثریتی معروفند، را معرفی می کند. این نظریۀ رقیب، در نقد اکثریت سالاری و کاستی های آن، به ویژه در جوامع متکثر و چندپاره تعریف دیگری از مفهوم اکثریت ارائه کرده و بر دو ویژگی منحصر به فرد تاکید دارد؛ 1، فراهم نمودن بستری برای بیشینه کردن مشارکت حداکثری مردم در حد امکان؛ 2، ارتقای ثبات سیاسی و دموکراتیک ناشی از این مشارکت. در این مقاله ضمن معرفی نظریۀ تسهیم قدرت، به بررسی ابعاد دموکراسی های اکثریتی و توافقی پرداخته می شود. همچنین، برای درک بهتر این نظریه، به اجمال و در مقایسه با مدل توافقی، مدل دموکراسی انجمنی نیز معرفی خواهد شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - بررسی عناصر تشکیل دهنده حوزه عمومی‌در اندیشه هابرماس
  مهدی بوستانی کمال پولادی
  PSQ-1706-1147
  نظریه حوزه عمومی‌هابرماس هسته اصلی فلسفه اجتماعی او به شمار می‌رود. هابرماس برای توصیف مدل نظری خود از سه حوزه کمک گرفته و آن را با انواع شناخت، رسانه و علم مخصوص به هر یک پیوند می‌دهد. این مقاله از نقطه عزیمت هابرماس یعنی حوزه عمومی‌شروع کرده و پس از بررسی و تحلیل سه ح چکیده کامل

  نظریه حوزه عمومی‌هابرماس هسته اصلی فلسفه اجتماعی او به شمار می‌رود. هابرماس برای توصیف مدل نظری خود از سه حوزه کمک گرفته و آن را با انواع شناخت، رسانه و علم مخصوص به هر یک پیوند می‌دهد. این مقاله از نقطه عزیمت هابرماس یعنی حوزه عمومی‌شروع کرده و پس از بررسی و تحلیل سه حوزه کرامت انسانی، گفتگو و عقلانیت، که عناصر تشکیل دهنده حوزه عمومی‌هابرماس را شکل می‌دهد، مفاهیمی ‌از قبیل جهان زیست و سیستم و کنش ارتباطی و وضعیت کلامی‌ایده آل را در زمره زیر مجموعه سه حوزه یاد شده توضیح می‌دهد و در نهایت مدلی پویا از حوزه عمومی‌ارائه می‌دهد. به نظر هابرماس گفتگو، عقلانیت و کرامت انسانی باعث شکل گیری منطقی در عرصه تعاملات حوزه عمومی می شود. به طور کلی حوزه عمومی در جایی تشکیل می شود که سه ویژگی که در بالا ذکر شد وجود داشته باشد. حوزه عمومی عرصه فکر، گفتگو، استدلال و زبان است. حوزه عمومی نمودی است از اصول رابطه متقابل و مباحثه انتقادی و فضایی است برای تفاهم از طریق مباحثه عمومی و همچنین فضایی است برای برابری، عقلانیت و درک متقابل، استدلال مبتنی بر تبادل گفتاری. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - جهانی شدن وتاثیرات سیاسی آن در ایران
  داریوش پیری نوشین میرزایی جگرلویی
  دراین مقاله مفهوم جهانی شدن و دیدگاه نظریه پردازان مختلف مورد بررسی قرارمی گیرد. جهت مطالعه ابعاد مختلف جهانی شدن تلاش شده از یک سو ازطریق پرسشنامه ومصاحبه شناخت وفهم دانشجویان را نسبت به جهانی شدن وبعد سیاسی آن ارزیابی گردد، از سوی دیگر محقق تلاش کرده تا تاثیرات سیاسی چکیده کامل

  دراین مقاله مفهوم جهانی شدن و دیدگاه نظریه پردازان مختلف مورد بررسی قرارمی گیرد. جهت مطالعه ابعاد مختلف جهانی شدن تلاش شده از یک سو ازطریق پرسشنامه ومصاحبه شناخت وفهم دانشجویان را نسبت به جهانی شدن وبعد سیاسی آن ارزیابی گردد، از سوی دیگر محقق تلاش کرده تا تاثیرات سیاسی جهانی شدن برروی زندگی، دانش درباره سمبل های جهانی، محصولات جهانی ونمادهای های جهانی وفهم مفاهیم پایه جهانی شدن درمیان دانشجویان مورد بررسی قرار دهد. جهانی شدن به عنوان یک نیروی اصلی در قرن 21 تاثیرات اساسی برجنبه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه ایران برجای گذاشته است. تاثیرات سیاسی جهانی شدن در ایران بویژه در میان دانشجویان بعنوان نمونه ای از جامعه ایران بیشتر در حوزه امور روزمره زندگی، ایجاد شخصیت های جهانی، گسترش سمبل های و نهاد های جهانی نمود پیدا کرده است. گرایش نسبت جامعه جهانی و افزایش آگاهی درباره حقوق سیاسی و اجتماعی از دیگرتاثیرات جهانی شدن در ایران بوده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - سیاست‌های آبه نومیکس و توسعه در ژاپن
  احسان یاری رحیم بایزیدی
  توسعه و رشد اقتصادی از جایگاه مهمی در ادبیات اقتصاد سیاسی جهان برخوردار است و به لحاظ اهمیتی که این بحث در سیاست و اقتصاد کشورهای مختلف و خصوصاً جهان در حال توسعه دارد، به دغدغه اصلی بسیاری از کشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه در سطوح مختلف سیاست‌گذاری تبدیل شده ا چکیده کامل

  توسعه و رشد اقتصادی از جایگاه مهمی در ادبیات اقتصاد سیاسی جهان برخوردار است و به لحاظ اهمیتی که این بحث در سیاست و اقتصاد کشورهای مختلف و خصوصاً جهان در حال توسعه دارد، به دغدغه اصلی بسیاری از کشورها چه توسعه یافته و چه در حال توسعه در سطوح مختلف سیاست‌گذاری تبدیل شده است. ژاپن کشوری است که روند توسعه سریع آن خصوصا پس از پایان جنگ جهانی دوم، آن را تبدیل به الگویی موفق از توسعه در سراسر جهان کرد. این روند از اوایل دهه 1990 میلادی متوقف شد و در این دوره اقتصاد ژاپن با رکودی نسبی مواجه شده است. در همین دهه رقبای منطقه ای ژاپن از قبیل چین و کره جنوبی رشد سریعی را تجربه کرده و موازنه قدرت در شرق آسیا را به نفع خود تغییر دادند. این تحولات، رکود اقتصادی ژاپن را به چالشی ملی برای این کشور تبدیل کرد. در این نوشتار قصد داریم ضمن تاکید بر فرهنگ توسعه گرای جامعه ژاپن به عنوان عامل اصلی توسعه در این کشور، با روش توصیفی تحلیلی به علل رکود و ضعف این کشور در چند دهه اخیر بپردازیم. استدلال این مقاله آن است که تحولات روی داده در سطح سیاست‌گذاری و روی کار آمدن شینزو آبه و ارائه برنامه اقتصادی وی تحت عنوان آبه‌نومیکس، با نادیده گرفتن فرهنگ توسعه گرای این کشور و تاکید بر روی سیاست‌گذاری‌های اقتصادی با آثار کوتاه مدت، با وجود آثار مثبت کوتاه مدت بر اقتصاد این کشور، موفق نخواهد بود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - واکاوی عناصر تشکیل دولت در اسطوره‌های هویت‌ساز ایران باستان
  الهام حسین خانی سیدجواد امام جمعه زاده
  اسطوره‌ها دارای حقایقی هستند که در پشت بزرگ‌نمایی‌ها و غلو آنها پنهان شده است. آنها با روایت چگونگی پیدایش، دانسته‌ها و... با نقل و نمایش، افراد را برای زندگی آماده کرده، جامعه‌پذیر نموده، ثبات و نظم اجتماعی و سیاسی را فراهم کرده، برای فرد و جامعه هویت ساخته و بسیاری کا چکیده کامل

  اسطوره‌ها دارای حقایقی هستند که در پشت بزرگ‌نمایی‌ها و غلو آنها پنهان شده است. آنها با روایت چگونگی پیدایش، دانسته‌ها و... با نقل و نمایش، افراد را برای زندگی آماده کرده، جامعه‌پذیر نموده، ثبات و نظم اجتماعی و سیاسی را فراهم کرده، برای فرد و جامعه هویت ساخته و بسیاری کارکردهای این‌گونه دیگر دارند. سرزمین‌ها و اقوام کهن که در طول تاریخ تداوم یافته‌اند، دارای اسطوره‌هایی هستند که هویت آنها را در میان مردمان جهان تعیین کرده و به آنها غیریت می‌بخشند. ایران، از جمله سرزمین‌های کهنی است که دارای اسطوره‌هایی با قوام و حماسه‌هایی ملی است که هر دوره تاریخی باززایی شده‌اند. از این رو این مقاله در تلاش است تا با واکاوی عناصر تشکیل دولت در هویت ایرانی، دلایل و چگونگی تداوم وجود و بقای ایران در طول تاریخ را نشان دهد. پرسش اصلی مقاله آن است که چه عناصر هویت‌سازی برای تشکیل دولت در اساطیر و فرهنگ ایران باستان می‌توان یافت؟ روش بررسی این پرسش نیز تاریخی- توصیفی است و یافته مقاله نشان می‌دهد که می‌توان مجموعه متناظری از عناصر تشکیل دولت را همچون وجود سرزمین، جمعیت، حکومت و حاکمیت در اسطوره‌های ایران باستان یافت. البته این توجه نیز در مقاله وجود دارد که تاریخ ایران باستان به‌گونه‌ای غیرواقعی مدرن نشان داده نشود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - تحول نظام عمومی دولت و اقتدارات وی در فرآیند جهانی شدن با تاکید بر نظام حقوقی دولت جمهوری اسلامی ایران
  فرامرز عطریان محمد مهدی غمامی
  با ورود به قرن بیست و یکم، نظام عمومی دولت‌های ملی که حاصل معاهده وستفالی بودند به مرور دچار تحول شده و اقتدارات انحصاری خود را به نفع نظم جهانیِ در حال ایجاد و ارزش‌های بشری واگذار می‌کنند. دولت – ملت با شاخص‌های قرن هفدهم هم اکنون در عناصر خود به نسبت‌های متفاوت چکیده کامل

  با ورود به قرن بیست و یکم، نظام عمومی دولت‌های ملی که حاصل معاهده وستفالی بودند به مرور دچار تحول شده و اقتدارات انحصاری خود را به نفع نظم جهانیِ در حال ایجاد و ارزش‌های بشری واگذار می‌کنند. دولت – ملت با شاخص‌های قرن هفدهم هم اکنون در عناصر خود به نسبت‌های متفاوت دستخوش تغییراتی از حیث یکتایی شده است. این تغییرات دولت‌ها را از تصمیم‌گیران انحصاری داخلی و نظام بین‌الملل به تابعانی از حقوق بین الملل در کنار سایر کنشگران بین المللی تبدیل کرده است. این تابعیت ناشی از متغیرهایی است که گاه تمامیت یک دولت – ملت را مورد بازنگری قرار داده و وی را در اعمال نظم مورد نظرش با سوالات و محدودیت‌هایی علی الخصوص بایسته های حقوق بشری و صلح عمومی مواجه کرده‌اند. این تحولات در ساخت دولت بر اساس پروسه‌ای که از آن به جهانی شدن نام برده می‌شود قابل تحلیل و مطالعه است. با این وجود این پروسه بر مبنای نظریاتی که جریان جهانی شدن و ارتباط آن را با ساخت دولت تحلیل و توضیح داده و همچنین اقدام به ساماندهی می‌کنند خود یک فرآیند است که از آن با عنوان نظریات جهانی‌شدن دولت یاد شده و در این مقاله نگارندگان با تحلیل حقوقی به این سوال پاسخ خواهند داد که در فرآیند جهانی شدن، چه الزامات ساختی بر دولت تحمیل شده و چگونه می توان با شناسایی چالشهای موجود، از فرصتهای موجود بهره برد؟. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - اختلافات آبی در آسیای مرکزی : ماهیت ، مبانی و مدلهای همکاری و حل و فصل
  فرزاد پیلتن
  آب از اهمیت ویژهای در منطقه آسیای مرکزی برخوردار است. کشورهای این منطقه به دلیل واقع شدن این منطقه، در نواحی خشک و نیمه خشک مناطق کشاورزی جهان قرار دارند. تنش بر سر آب، آسیای مرکزی را فراگرفته و کشورها را از حرکت به سوی همکاری با یکدیگر باز می دارد. این کشورها به دنبال چکیده کامل

  آب از اهمیت ویژهای در منطقه آسیای مرکزی برخوردار است. کشورهای این منطقه به دلیل واقع شدن این منطقه، در نواحی خشک و نیمه خشک مناطق کشاورزی جهان قرار دارند. تنش بر سر آب، آسیای مرکزی را فراگرفته و کشورها را از حرکت به سوی همکاری با یکدیگر باز می دارد. این کشورها به دنبال تضمین مسائل مرتبط با آب هستند. دغدغه های توسعه اقتصادی، نیاز به کنترل تنش های قومی، شورش اجتماعی و نیاز به مدیریت آسیب های زیست محیطی و رشد جمعیت، آنان را بیش از پیش به این امر ترغیب میکند. ایجاد چنین تضمین هایی، دورنمای سیاست مبتنی بر تأمین آب را در منطقه به وجود آورده که این شرایط طبعاً ظرفیت های بالقوه ایجاد همکاری برای استفاده از منابع آبی را از بین می برد. اگرچه به نظر میرسد تلاشها و تجربیات همکاری در زمینه آب و حل مشکلات میان کشورهای آسیای مرکزی در این خصوص بر مبنای نظریه نهادگرایی نئو لیبرال قابل تبیین باشد، اما با توجه به موفق نبودن این ترتیبات در حل مشکلات و ایجاد بسترهای مناسب همکاری میان این کشورها، میتوان با استناد به مبانی مطرح شده توسط نظریه سازه انگاری راه حل های مناسب تری را از جمله مدیریت جامع منابع مشترک برای ایجاد همکاری پیشنهاد داد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - مروری بر ساختار اجتماعی و اقتصادی ایران عصر قاجار
  شاهین پهنادایان
  چکیده : نیروهای تولیدی ،‌ابزارتولید و شیوة تولید ومناسبات ارضی ونوع مالکیت و قشر بندی اجتماعی ایران تقریباً از قرن سوم هجری تا قرن سیزدهم یکسان و شبیه به هم بوده است ودر واقع بافت وساخت وترکیب بندی اجتماعی و اقتصادی ایران در اوایل عصر قاجار تفاوت خاصی با ادوار پیشین ندا چکیده کامل

  چکیده : نیروهای تولیدی ،‌ابزارتولید و شیوة تولید ومناسبات ارضی ونوع مالکیت و قشر بندی اجتماعی ایران تقریباً از قرن سوم هجری تا قرن سیزدهم یکسان و شبیه به هم بوده است ودر واقع بافت وساخت وترکیب بندی اجتماعی و اقتصادی ایران در اوایل عصر قاجار تفاوت خاصی با ادوار پیشین نداشت . زیرا جامعه صرف نظر از قشر بندی عادی حرفه ای ،‌مرکب از دو گروه مشخص بود : قشر ممتاز وحاکم در صدر و قشر فرودست و غیر حاکم . ‌آنچه در واقعیت جامعه ایران در زمینه های مذکور می گذشت ،‌تفاوت فراوانی با نسخه ومدل فرنگی آن داشت و خود به خود پرسش هایی درباب این همه تفاوت( توسعه دراروپا و انحطاط درایران )مطرح می شود. امروز بحث از توسعه یافتگی و یا عقب ماندگی و آشفتگی اقتصادی واجتماعی در ایران به شکلی جدی رواج دارد ،‌ومسلم است که ریشه هایی از معظلات اقتصادی و اجتماعی امروز به گذشته های نه چندان دور می رسد ، در این مقاله به پرسش اساسی یعنی ساختار اجتماعی واقتصادی ایران عصر قاجار (جامعه ای گذرا از سنت های گذشته به سوی زندگی نوین ) پرداخته می شود تا شاید بتوان با بررسی ساختار اجتماعی و اقتصادی عصر قاجار زمینة فراهم آورنده تا ریشه های نا به سامانی ها روزگار کنونی را تبیین وتوصیف کرد . کلید واژگان : قاجار ، ترکیب بندی اجتماعی ، اقتصاد ،قشربندی،قشر ممتاز . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - تأثیر عوامل اقتصادی بر رفتار انتخاباتی رأی‌دهندگان در انتخابات مجلس شورای اسلامی (حوزه انتخابیه ایلام)
  نصرت اله حیدری ابوالقاسم طاهری علیرضا ازغندی احمد ساعی
  رفتار انتخاباتی از مسائل اساسی در حوزه جامعه شناسی است. به عبارتی، رفتار انتخاباتی کنشی اجتماعی است که نمی‌توان آن را بیرون از بافت و ساخت اجتماعی و اقتصادی تحلیل کرد. از عوامل تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی میتوان به تأثیر اقتصادی اشاره کرد. در واکاوی رفتار انتخاباتی می‌ چکیده کامل

  رفتار انتخاباتی از مسائل اساسی در حوزه جامعه شناسی است. به عبارتی، رفتار انتخاباتی کنشی اجتماعی است که نمی‌توان آن را بیرون از بافت و ساخت اجتماعی و اقتصادی تحلیل کرد. از عوامل تأثیرگذار در رفتار انتخاباتی میتوان به تأثیر اقتصادی اشاره کرد. در واکاوی رفتار انتخاباتی می‌توان به انتخاب عقلانی افراد رأی‌دهنده در فرآیند رأی‌دهی اشاره نمود؛ یعنی افراد به منافع اقتصادی حاصل از رأی‌دهی می‌اندیشند. به عبارتی، ایده اصلی نظریه انتخاب عقلانی بر دو چیز تأکید دارد: یکی منافع و دیگری هزینه. در این‌جا رأی‌دهنده فردی است عقلانی که می‌کوشد کوتاه‌ترین و کم‌هزینه‌ترین راه را برای تأمین منافع خود برگزیند. از متغیرهای اساسی اقتصادی در فرآیند رأی‌دهی می‌توان به فقر، بیکاری، گرانی، تورم و ... اشاره کرد. روش تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و از طریق ابزار پرسشنامه انجام شده است. جامعه آماری مورد مطالعه حوزه انتخابیه ایلام است. تعداد 400 نفر از افراد 18 سال به بالا به عنوان معرف به شیوه تصادفی انتخاب شدند. از اعتبار صوری برای روایی و آلفا کرونباخ برای پایایی ابزار تحقیق استفاده شده است و از روش آماری لجستیک به بررسی فرضیات پرداخته شده است. یافته ها و نتیجه گیری بر اساس دستاوردهای پژوهش، تأثیر فقر اقتصادی را مورد تأیید قرار داده است، اما اثرگذاری عوامل بیکاری و تورم تأیید نشده است. شاید علت این امر تأکیدی بود که مخاطبان به زعم خود بر فقر اقتصادی داشته‌اند. پرونده مقاله