تحول مفهوم شهروندی در فرایند جهانی شدن
محورهای موضوعی : توسعه
بهروز دیلم‌صالحی
1
(عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، گروه علوم سیاسی، ایران، چالوس)
کلید واژه: جهانی شدن, دولت, حقوق شهروندی, شهروندی ملی, شهروندی جهانی,
چکیده مقاله :
جهانی شدن با هدف قرار دادن نهاد شهروندی که به مثابه گرانیگاه زیست ملی به شمار می آید، موجب جابجایی این گرانیگاه شده به طوری که در قرن 21 زیست نوینی به نام زیست جهانشمول در حال ظهور است. زیست جهانشمول، زیستی است که در پر توان تنها تعهدات ومسوولیت ها و حقوق ملی و سرزمینی ارزش پیدا نمی کنند، بلکه انسان به این درجه از آگاهی ارتقا می یابد که در برابر ارزش ها و آموزه های انسانی که فراملی بوده، مسوولیت جهانی نیز دارد. در پژوهش حاضر این فرضیه به آزمون گذاشته شده است که با جهانی شدن در پرتو انقلاب اطلاعات، آگاهی و مسوولیت بشری از مرزهای ملی عبور کرده و با ارزش های مشترک جامعه جهانی پیوند می یابد. از این رو مفهوم شهروندی ملی قرن بیستمی در آینده ثابت نمانده بلکه ساحت نوینی از شهروندی در قرن 21 در حال ظهور است به نام شهروند فرا ملی یا جهانی.
Aiming at citizenship organ, as a bio-national center of gravity, globalization results in displacement of such “center of gravity” such a way that a bio-innovation called “bio-globalization” is appearing in 21st century. “Bio-globalization” is a type of life in which not only national and home-made commitments, responsibilities, and rights are considered valuable but also humans achieve a level of knowledge based on that they are responsible globally for meta-national values and human instructions. In the present research, this hypothesis is tested: globalization causes a situation in which human knowledge and responsibility are treated meta-nationally because of information revolution and finally such knowledge and responsibility are linked to common social values. According to this, the concept of national citizenship in 21st century will not be fixed in future; on the other hand, a novel aspect of citizenship is appearing in 21st century called “meta-national or global citizenship”.
منابع فارسی
- اخوان زنجانی، داریوش (1381)، جهانی شدن و سیاست خارجی، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
- تارور، شاشی (1382)، آیا حقوق بشر جهانشمول است، ترجمه علی‌محمد طباطبایی، تهران: روزنه.
- تاموشات، کریستین (1386)، حقوق بشر، ترجمه حسین شریفی ترازکوهی، تهران: بنیاد حقوقی میزان.
- رابرتسون، رونالد (1380)، جهانی‌شدن: تئوری‌های اجتماعی و فرهنگ جهانی، ترجمه کمال پولادی، تهران: نشر ثالث با همکاری مرکز بین‌المللی گفتوگوی تمدن‌ها.
- رجایی، فرهنگ (1380)، پدیده جهانی‌شدن، ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران: نشر آذر.
- ساروخانی، باقر (1371)، جامعهشناسی ارتباطات، تهران: انتشارات اطلاعات.
- سلیمی، حسین (1384)، نظریههای گوناگون درباره جهانی شدن، تهران: نشر سمت.
- سوئیزی ، پل و دیگران (1380)، جهانی شدن با کدام هدف ،ترجمه ناصر زرافشان، تهران: نشر آگاه.
- قوام، عبدالعلی (1382)، جهانی شدن و جهان سوم، تهران: انشارات دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.
- عبدالعلی قوام (1380)، «موقعیت دولت و شهروندان در عصر جهانی شدن»، فصلنامه سیاست خارجی شماره 59.
- کاستلز، استفن و الیستر دیویدسون (1382)، مهاجرت و شهروندی، جهانی شدن و سیاست تعلق، ترجمه فرامرز تقیلو، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- کاظمی, علی‌اصغر (1375)، جهانی شدن, فرهنگ و سیاست، جلد اول، تهران: نشر مرکز.
- گنو، ژان ماری (1380)، آینده آزادی: چالشهای جهانی شدن دموکراسی، ترجمه عبدالحسین نیکگهر، تهران: انتشارات وزارت خارجه.
- گل محمدی، احمد (1381)، جهانی شدن فرهنگ و هویت، تهران: نشر نی.
- گولد، جولویس و ویلیام کولب (1384)، فرهنگ علوم اجتماعی، تهران: نشر مازیار.
- گلشن پژوه، محمود رضا (1388)، حقوق بشر در جهان: روندها، موردها و واکنشها، تهران: حوزه معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی.
- گیدنز آنتونی (1379)، جهان رها شده: گفتارهایی درباره یک‌پارچگی جهان، ترجمه علی اصغر سعیدی و یوسف حاجی عبدالوهاب، تهران: انتشارات علم و ادب.
- معینی علمداری، جهانگیر (1381)، «جهانی شدن به مثابه لحظهای از یک تمدن جدید»، مجموعه مقالات فرهنگ در عصر جهانی شدن: چالشها و فرصتها، تهران: روزنه.
- نش، کیت (1382)، جامعهشناسی سیاسی معاصر: جهانی شدن، سیاست، قدرت، ترجمه محمد تقی دلفروز، تهران: انتشارات کویر، چاپ دوم.
- هانتینگتون، ساموئل (1381)، موج سوم دموکراسی، ترجمه احمد شهسا، چاپ اول، تهران: انتشارات روزنه.
English Source
- Borren, Silvia (2001), Global Citizenship: Possibilities and Limitation, at:
- Brahm, Eric (2005), Globalization, at: http://www.beyondinteratability.org
- Brunelli, Christian (2001), Community and Citizenship in an Era of Globalization, Tuft University European Center, Talloires.
- Brysk, Allison (2002), Globalization and Human Rights, Los Angles, University of California Press.
- Carfagna, Angelo (2003), Answering Globalization with Global Learning, FDU Magazine, Summer Version.
- Cardoso, Fernando H (2000), Challenges to Citizenship in the Era of Globalization, Foreign Policy, No. 119.
- Demqine, Jack (2002), Globalization and Citizenship, International Studies in Socielogy of Education, Vol.12, No.2.
- Gans, Judith (2005), Citizenship in the Context of Globalization, Udall Center for Studies in Public Policy.
- Falk, Richard (1994), The Making of Global Citizenship, in: Cindition of Citizenship, edited by Bart Van Steenberger, London, Sage Publishing.
- Johnson, Lioyd Albert (2004), A Toolbox for Humanity: More Than 9000 Years of Thought, New York, Trafford Publishing
- Eikelenboom, Katinka Francisca (2006), Global citizenship: from a Cosmopolitan Elite to an Inclusive Global Society, British Journal of Socielogy, Vol. 57, Issue 1.
- Lagos, Taso (2001), Global Citizenship: Toward definition, at:
- Kamau, Musheer (2005), The World Citizen in the Contex of State Soverienty, Undergraduate Journal of Baylor University, Vol. 1, NO. 3.
- Kellner, Douglas (1998), Globalization and the Postmodern Turn, London, York House Topographic LTD.
- Kuisma, Mikko (2008), “Rights or Privileges? The Challenge of Globalization to the Values of Citizenship”, Citizen Studies, Vol. 12, No. 6.
- May, Elizabeth (2002), Citizenship and Globalization, Vancouver, Langara College Press.
- No.dding, Nel (2005), Introduction Global Citizenship: Promises and Problems, in: No. dding, Nel, Educating Citizens for Global Awarness, New ork, Teachers College Press.
- Nemetz, Patricia L, and Sandra L Christensen (1996), “The Challenge of Cultural Diversity: Harnessing a Diversity of Views to Understand Multiculturalism”, ACAD Manage Review, No. 21.
- Painter, Joe (2003), “Empire and Citizenship”, ACME (An International E-Journal for Critical Geographies), Vol. 2, NO. 2.
- Peterson, P.V (1997), Political/Cultuall Identity: Citizens and Nations in a Global Era, London, SagePub.
- Sassen, Saskia (1996), Losing Control: Sovereignty in an Age of Globalization, New York, Columbia University Press.
- Shaw, Mae and Lan Martin, (2000), Community Work, Citizenship ad Democracy: Remaking the Connections, Oxford, Oxfords University Press.
- Shfir, Gregerson (2004), Citizenship and Human Rights in an Era of Globalization, SanDiego, University of Colifirnia SanDiego Press.
- Smith, Peter (2005), Globalization, Citizenship and TechNo.logy, New York, International Studies Association Press.
- Tully, James (2005), Two Meaning of Global Citizenship: Modern and Divers, Victora, University of Victoria Press.
- Tully, James (2000), “Democracy, Freedom and Imperialism: Debating James Tully’s Public Philosophy in a New Key”, European University Institute Workshop, Villa SchifaNo.ia, Florence, 21–22, at: http://www.eui.eu.
- Tully, M. (2011), Ushahidi and the Kenyan blogosphere: Alternative online media in the 2007 post-election crisis in Kenya, In B. A. Musa & J. K. Domatob (Eds), Communication, culture, and human rights in Africa, Lanham, MD: University Press of America.
- T, Prop; Oomen (1997), Citizenship, Nationality and Ethnicity in the Context of Globalization, New Delhi, Jawaherlal Nehro University Press.
- Urry, John (1999), Globalization and Citizenship, Journal of World System Research, Vol. 2.
- Vijapu, Abdulrahim P (2009), The Concept of Human Rights: National and International Perspective, International Politics, Vol. 2, No. IV.
- Walters, Gregory (1995), Introduction: Human Rights in Theory and Practice, at: http://ustpaul.ca/upload-files/EthicsCenter/HumanRightsTheory&....pdf
- Zhu. Qian, (2005), Good global citizen ship – what does it Mean?, National University of Singapore.
- Ocamp, José Antonio (2005), Globalization, Development and Democracy: Items and Issues, Social Science Research Council, Vol. 5, No. 3.