دیپلماسی شبکه‌ای به مثابه دیپلماسی آینده: نقش تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای در دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران

محورهای موضوعی : مسائل ایران

سیدحامد عاملی ¹ (دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه علوم ارتباطات، ایران، تهران)
زهرا (رها) خرازی آذر ² (عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه علوم ارتباطات، ایران، تهران)
افسانه مظفری ³ (استادیار عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، گروه علوم ارتباطات، ایران، تهران)

تاریخ دریافت : 1394/09/11 تاریخ پذیرش : 1394/12/10 تاریخ انتشار : 1395/02/15

کلید واژه: دیپلماسی, دیپلماسی رسانه‌ای, شبکه‌های اجتماعی, تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای,

چکیده مقاله :

این مقاله تلاش دارد نقش دیپلماسی شبکه‌ای را به‌عنوان مدلی برای دیپلماسی در جهان آینده مورد بررسی قرار دهد. دیپلماسی شبکه‌ای مبتنی بر تکنولوژی‌های نوین رسانه‌ای و به‌طور مشخص‌تر شبکه‌های اجتماعی به‌نظر می‌رسد نقش اساسی و محوری در عرصه دیپلماسی جهان آینده خواهند داشت و تعیین جایگاه و تبیین آن الگویی برای بهره‌گیری دستگاه‌های دیپلماسی از این مدل و رسانه‌های اجتماعی را ارائه می‌دهد. آنچه که امروزه از روند حرکت های جهانی قابل فهم است، ارتقاء جایگاه دیپلماسی در سیاست جهانی است و به نظر می‌رسد در آینده، دیپلماسی از جایگاه والاتری نیز برخوردار خواهد شد. اگرچه این دیپلماسی بسیار پیچیده تر از آن چیزی است که در گذشته وجود داشته است. اکثر دولت‌های امروزی نیز فاقد یک استراتژی مناسب برای بهره‌برداری و سازگاری با واقعیات جهانی جدید می‌باشند. آنچه که جهان جدید را متفاوت از گذشته می‌سازد چیزی نیست جز تحول بنیادین در عرصه ارتباطات و اطلاعات که ماهیت بسیاری از مفاهیم از جمله قدرت را تغییر داده است. امروزه اطلاعات پیشاپیش قدرت حرکت می‌کند و این تحول بیانگر وضعیتی شبیه یک رقابت تسلیحاتی در حوزه اطلاعات است. امری که تغییرات سریع فناوری‌های ارتباطی را موجب می‌شود و پرداختن به ماهیت این فناوری‌ها و ارائه تعریف و ساختاری نوین برای مفاهیم اساسی و تاثیرگذار در سرنوشت بشری را ضروری می‌سازد. از جمله این مفاهیم، دیپلماسی است که لازم است آن را در زیرمجموعه تغییرات ماهیت مفهوم کلان‌تری به نام قدرت به مطالعه نشست. در این مجموعه با کشف الگوهای ذهنی موجود در این موضوع با روش کیو تست و تجزیه و تحلیل این الگوها در نهایت دکترین دیپلماسی شبکه‌ای با تعریف و ساختاری جدید به عنوان الگویی برای دیپلماسی رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد گردیده است.

چکیده انگلیسی:

This dissertation tries to study the role of new media technologies-especially social networks- in the field of International diplomacy. After determining the position of new media, it offers a model for I.R. of Iran's diplomacy to utilize these social media. What is now we understand from global trend is elevating the status of diplomacy in international politics, and it seems that in the future, its status will be higher as well. However, this diplomacy is much more complicated than what existed in the past, and most of today's governments don't have any strategy to exploit and adapt to the new global realities.What makes it different from the past is nothing less than a fundamental transformation in the field of communication and information, which has changed the nature of many concepts especially POWER. Today, information moves ahead of power and this evolution like an arms race in the field of information, causes rapid changes in communication technology and necessitate the study of nature of these technologies and offers a new definition and structure for basic concepts that influenced human destiny.Among these concepts, is Diplomacy, that should be studied under the changing nature of a marco concept; that is, POWER. In this collection the researcher has tried to discover the mental models aboult the nature of future diplomacy and has analyzed these patterns. Finally, the researcher has suggested the Networking Diplomacy as a doctrine with a new definition and structure as an efficient model for I.R.of Iran's diplomacy.

منابع و مأخذ:

منابع فارسی

- آلادپوش، علی و علیرضا توتونچیان (1372)، دیپلمات و دیپلماسی، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.

- رهبری، مهدی (1385)، «معرفت و قدرت: هویت یگانه و یا چندگانگی هویتی»، پژوهشنامه حقوق و علوم سیاسی، شماره ۳، تابستان، صص 98-73.

- فوکو، میشل (1370)، قدرت انضباطی و تابعیت، در استیون لوکس، قدرت فرانشانی یا نشر شیطانی، ترجمه فرهنگ رجایی، تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

- کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ترجمه احد علیقلیان و افشین خاکباز، طرح نو، جلد اول.

- نقیب‌السادات، علیرضا (1391)، روش‌های تحقیق در ارتباطات، جلد دوم، تهران، انتشارات نشر علم.

- وایزمن جفری و پارلین کر (1392)، دیپلماسی در عصر جهانی شدن: از تئوری تا عمل، ترجمه عباس کاردان، تهران: انتشارات موسسه ابرابر معاصر.

English Source

- Kelley, J.R. (2010), "The New Diplomacy: Evolution of a Revolution?", Diplomacy & Statercrat, 21(2).

- Lee, D. and D. Hudson (2004), "The Old and New Significance of Polical Economy in Diplomacy", Review of Internatinals Tudies, 30 (3).

- Sharp, E. (2011), "Siplomats, Diplomacy, Diplomatic studies, and the Tuture of International Relations and International Studil", International Studies Revier, 13(4): 695-98.

- Wisemans G. (2010), "Polateralism Diplomacy's third Dmension", Public Diplomacy Magazine, Summer.