نهادهای بین المللی و تعهدات هسته ای ایران

محورهای موضوعی : حقوق بین‌الملل

مهدی توکلی ¹ (گروه حقوق، واحدقشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران)
ابو محمد عسگرخانی ² (گروه حقوق، واحدقشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران، دانشیار دانشگاه تهران، تهران، ایران)
سهراب صلاحی ³ (گروه حقوق، واحدقشم، دانشگاه آزاد اسلامی، قشم، ایران، استادیار گروه حقوق، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1399/03/26 تاریخ پذیرش : 1399/08/07 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تحریم, شورای امنیت, صلح و امنیت بین المللی, انرژی هسته ای, آژانس بین المللی انرژی اتمی,

چکیده مقاله :

وجود رژیم منع گسترش سلاح های هسته ای در جهان دولتها را بر آن داشت تا حقوق هسته ای خود را در قالبی معین پیگیری نمایند تا تضمینی باشد بر حفظ صلح و امنیت بین المللی و به علاوه منافع ملی هر دولت در خصوص حقوق هسته ای نیز تامین گردد. بر این اساس حقوق و تعهدات هسته ای ایران نیز تحت اسناد موجد حقوق هسته ای و اسناد محدود کننده آن شکل گرفت. در این میان به دنبال اختلافاتی که میان ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی رخ داد، ایران تحت تحریم های مختلف، قرار گرفت و البته دو نهاد بین المللی یعنی شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی نقش تعیین کننده ای را ایفاء نمودند. بر این مبناء به دنبال بررسی این امر هستیم که آیا اقدامات این دو نهاد بین المللی در ارتباط با پرونده هسته ای ایران در قلمرو حقوق بین الملل بوده است؟ در بررسی اقدامات شورای امنیت و آژانس بین المللی انرژی اتمی در برخورد با پرونده اتمی ایران ملاحظه می گردد که نه تنها ملاحظات فنی و تخصصی ملاک برخورد نبوده بلکه ملاحظات سیاسی موجب امنیتی شدن پرونده ایران و اعمال فشار حداکثری برای تعطیلی صنعت هسته ای و محدود کردن صنعت موشکی ایران بوده است. همچنین اقدامات آژانس مطابق اساسنامه خود نبوده و شورای امنیت نیز بدون توجه به گزارش های آژانس، موضوع هسته ای ایران را تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی اعلام نموده تا موجبی برای اعمال تحریم علیه ایران باشد.

چکیده انگلیسی:

The existence of a non-proliferation regime in the world has led governments to pursue their nuclear rights in a certain way to ensure the maintenance of international peace and security, as well as the national interests of each state regarding nuclear rights. To be. Accordingly, Iran's nuclear rights and obligations were also formed under the documents that constitute nuclear rights and its restrictive documents. In the meantime, following the disputes between Iran and the International Atomic Energy Agency, Iran went through ups and downs under various sanctions, and of course, two international bodies, namely the Security Council and the International Atomic Energy Agency, played a role. They played a role. On this basis, we seek to examine whether the actions of these two international organizations in relation to the Iranian nuclear issue have been in the realm of international law? Examining the actions of the Security Council and the International Atomic Energy Agency in dealing with Iran's nuclear case, it is observed that not only technical and professional considerations are not the criterion, but also political considerations have led to the security of Iran's case and maximum pressure to shut down the nuclear industry. It has been Iran's missile industry. Also, the actions of the IAEA are not in accordance with its statutes, and the Security Council, regardless of the IAEA reports, declares the Iranian nuclear issue a threat to international peace and security.