مشروعیت جامعه‌شناختی جمهوری اسلامی ایران در چارچوب سیاست هویت
محورهای موضوعی : مسائل ایران
بهرنگ طاهری
1
(دانشجوی دکترای علوم سیاسی(گرایش مسائل ایران)، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمد توحیدفام
2
(دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم سیاسی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
سیدمصطفی ابطحی
3
(استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
کلید واژه: غرب, مشروعیت سیاسی, مشروعیت‌یابی, مشروعیت جامعه‌شناختی, سیاست هویت,
چکیده مقاله :
سیاست هویت، با محوریت غیریت‌سازی از غرب و ایالات متحده، یکی از مهمترین منابع جامعه‌شناختی مشروعیت در جمهوری اسلامی ایران است. این سیاست نه صرفاً حاصل ابتکار سیاسی این نظام، بلکه محصول یک روند تاریخی است که با مشروعیت‌زدایی از رژیم پهلوی آغاز شد و با تأسیس نظام جمهوری اسلامی تداوم یافت. در این مقاله، زمینه تاریخی شکل‌گیری سیاست هویت مبتنی بر تضاد با غرب مورد واکاوی قرار گرفته و این پرسش مطرح می‌شود که مشروعیت سیاسی در جمهوری اسلامی چگونه با آن بستر تاریخی پیوند خورده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که در چارچوب سیاست هویت، نظام اسلامی علائق ایدئولوژیک خود را با تجربه تاریخی جامعه ایران در ارتباط با مداخلات آمرانه خارجی پیوند زده و سیاستی مشروعیت‌بخش آفریده که فراتر از دلایل فقهی، فلسفی و حقوقی، قابلیت جذب طیف‌های وسیعی از جامعه را داشته است. این نتیجه، نافی برخی نظرات درباره مشروعیت‌سازی یک‌سویه از جانب نظام‌های آرمان‌گرای ایدئولوژیک است. پژوهش با رویکرد کیفی و تاریخی، به روش توصیفی‌تحلیلی و با بهره‌گیری از مدل تحلیلی دیوید بیتام در موضوع مشروعیت سیاسی، انجام گرفته است.
Identity Policy, with a focus on antagonism toward the West and the United States, is one of the most important sociological sources of legitimacy in the Islamic Republic of Iran. This policy is not only the result of the political management of this system, but also is the product of a historical process that began with the delegitimization of the Pahlavi regime, followed by the establishment of the Islamic Republic. This article examines the historical context of the formation of Identity Policy based on conflict with the west and its impact on creating political legitimacy in the Islamic Republic. Findings of the research indicate that within the framework of Identity Policy, the Islamic system has aligned its ideological interests with the historical experiences of the Iranian society in relation to foreign authoritarian interventions, then created a legitimizing policy that, beyond jurisprudential, philosophical and legal reasons, has been able to attract a wide range of society. This result negates some comments about one-sided legitimization by ideological systems. The research is conducted with a qualitative and historical approach, by using David Beetham's analytical model of political legitimacy.
_||_