پیامدها و آثار ژئواکونومیکی ناشی از توسعه بندر گوادر و بندر چابهار بر یکدیگر

محورهای موضوعی : علوم سیاسی

امیدعلی اسدی ¹ , علی اکبر امینی ² , منصور تاجری ³

1 - دانشجوی دکترای علوم سیاسی، دانشگاه آزاد، واحد زاهدان،
2 - دکترای علوم سیاسی، استادیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد، واحد تهران مرکز
3 - دکترای علوم سیاسی، استادیار مطالعات سیاسی خاورمیانه دانشگاه آزاد، واحد زاهدان

تاریخ دریافت : 1397/12/12 تاریخ پذیرش : 1397/12/20 تاریخ انتشار : 1397/10/01

کلید واژه: بندر, راه, ژئواکونومیک, بندر چابهار, گوادر, پروژه کمربند,

چکیده مقاله :

از مجموع 3 کریدور حمل‌ونقل جهانی که کارشناسان سازمان ملل برای حمل‌ونقل جهان میان خاور دور با سایر نقاط دنیا پیش‌بینی کرده‌اند، 2 کریدور از ایران می‌گذرد و بندر چابهار یکی از چهارراه‌های اصلی کریدور جنوبی تجارت جهانی محسوب می‌شود. این بندر به علت موقعیت استراتژیک خود و دستیابی به آب‌های آزاد بین‌المللی، جایگاه ویژه‌ای در مبادلات بین ایران و سایر نقاط منطقه دارد. اما اصلی‌ترین رقیب یا به واقع همتای بندر چابهار، بندر گوادر پاکستان در منتهی الیه جنوب غربی پاکستان در ساحل خلیج گوادر در دریای عمان می‌باشد. بندر گوادر در متن رقابت‌های هند و پاکستان ارزش استراتژیکی چشمگیری یافته است. چین به عنوان قدرت نو ظهور جهانی با سرمایه‌گذاری در نقاط استراتژیک، نظیر گوادر می خواهد زمینه‌های ارتباط خشکی با اروپا و بهره برداری از کریدور شمال –جنوب را فراهم نماید تا بتواند به برتری خود در عرصه اقتصاد جهانی ادامه دهد. با سرمایه‌گذاری چین در بندر گوادر، به احتمال زیاد بازی جدید حول اقتصاد و تجارت در منطقه شکل خواهد گرفت که پیامدهایی را بر منطقه از جمله بر بندر چابهار ایران بهمراه خواهد داشت. با عنایت به این موضوع این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی به بررسی ویژگی‌های ژئواکونومیکی بنادر چابهار و گوادر می‌پردازد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد باتوجه به ویژگی جغرافیایی و کاربردی مناطق، توسعه سریعتر چابهار به معنای تضعیف گوادر نیست ولی توسعه سریع‌تر گوادر به معنای تضعیف و حتی نابودی چابهار است.

چکیده انگلیسی:

Of the 3 international transport corridors, which UN experts predict for transportation between the Far East and the other points of the world, 2 corridors pass through Iran, and the Chabahar port is one of the main crossroads of the south corridor of world trade. Due to its strategic position and access to international free waters, Chabahar has a special place in exchanges between Iran and elsewhere. But the main competitor, or indeed, the neighboring port of Chabahar, is the Gwadar port of Pakistan, at the tip of the southwest of Pakistan on the Gulf Coast Gulf in the Oman Sea. Gwadar port found significant strategic value in India-Pakistan competition. China, as a global emerging power, is investing in strategic spheres, such as Gwadar, in order to connect Europe and exploit the North-South Corridor, So that it can continue to excel in the global economy. With the investment of China, at the port of Gwadar, most likely based on the economy and trade in the region, a new game will take shape, which will have implications for the region, including the Chabahar port of Iran. Considering this issue, this research deals with the descriptive-analytical method and library and documentary studies to study the geo-economical characteristics of the Chabahar and Gwadar ports. The research findings show, given the geographic and functional characteristics of the regions, the development of Chabahar is not going to weaken Gwadar, but faster development of Gwadar means weakening and even destroying Chabahar.