حادثه هسته‌ای نیروگاه فوکوشیما: تعامل و تقابل حقوق بین‌الملل محیط زیست و حقوق بین‌الملل هسته‌ای

محورهای موضوعی : روابط بین الملل

حجت سلیمی ترکمانی ¹

1 - استادیارگروه حقوق، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1398/06/19 تاریخ پذیرش : 1398/06/19 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: توسعه پایدار, حقوق بین‌الملل محیط زیست, حقوق بین‌الملل هسته‌ای, رژیم ایمنی هسته‌ای,

چکیده مقاله :

انرژی هسته‌ای امروزه جایگاه قابل توجهی در تامین انرژی در سطح بین‌المللی دارد. با وجود این احتمال وقوع حوادث هسته‌ای به دلیل ناکارامدی سیستم ایمنی هسته‌ای و تاثیرات زیست محیطی منفی آن، یکی از چالشهای اساسی پیش روی توسعه انرژی هسته‌ای است. مساله اساسی این است که آیا حقوق بین الملل هسته ای با حقوق بین الملل محیط زیست در زمینه ایمنی هسته ای هم راستا است؟ بررسی مفاد اسناد بین‌المللی موجود در حقوق بین‌الملل هسته‌ای حاکی از توجه کافی رژیم ایمنی هسته‌ای به اصول و قواعد حقوق بین‌الملل محیط زیست است. با وجود این، وقوع حادثه هسته‌ای فوکوشیما در سال 2011 در ژاپن علیرغم توسعه سیستم ایمنی هسته‌ای، حاکی از این واقعیت است که به لحاظ عملی تا به امروز حقوق بین‌الملل محیط زیست و حقوق بین‌الملل هسته‌ای در تضمین نیل به پایداری زیست محیطی کاملاً همسو نمی باشند. عملیاتی نمودن اصول زیست محیطی مندرج در حقوق انرژی هسته‌ای و انتقال تکنولوژی هسته‌ای می‌تواند گام مطلوبی در کاهش آثار زیست محیطی ناشی از حوادث هسته‌ای باشد.

چکیده انگلیسی:

Although nowadays, nuclear energy has significant role in energy secure at international level, the risk of nuclear accidents due to inefficient nuclear safety and its negative environmental impact is one of the major challenges facing the development of nuclear energy. The main issue is this weather international nuclear law is compatible with international environment law in the context of safety regime? and what mechanisms observe on respect of fundamental environment norms in nuclear activities? Assessing Provisions of international documents on nuclear energy implies attention of nuclear safety regime to the principles of international environmental law. However, in spite of promotion of nuclear safety regime, occurrence of nuclear accident in Fukushima power plant in 2011 in Japan showed that by now international environmental law and international nuclear energy law are not factually compatible in approaching to sustainable development. Actualizing of environmental principals included in international nuclear law and technology transferring from developed countries to developing counties based on article 4 of NPT could be positive step in declining of negative environmental effects of probable nuclear accidents.

منابع و مأخذ:

منابع:

1. بهربر، سجاد، سیما رستایش و کامران سپانلو، آموخته های مدیریتی حادثه فوکوشیما دایچی ژاپن در مدیریت ریسک نیروگاه های هسته ای جهان.


2. داراب پور، مهراب و  رؤیا زارع نعمتی،(1390)، «تعهدات دولت ها در پیشگیری و جبران خسارت ناشی از حوادث اتمی»،مجله حقوقی بین المللی، سال بیست و هشتم، شماره 44.


3. رضایی پیش رباط، صالح، (1392)، «تأملی بر جنبه های قانونی ایمنی تأسیسات هسته ای در ایران»، مجله سنجش و ایمنی پرتو، جلد 1، شمارة 2،


4. رضائی، علی،«درسهائی از بحران اتمی فوکوشیما»،(1394)، نخستین همایش ملی صنایع نفت وگاز با رویکرد بالادستی، تهران.


5. رکرک، بهروز، امیر موافقی، نورالدین محمدزاده و نعیم الدین متاجی کجوری،(1394)، «مقایسۀ ساختار نظارتی و روش های نیل به ایمنی در صنایع هسته ای و هوایی»، مجله سنجش و ایمنی پرتو، جلد 3، شمارة 3.


6. عاملی زمانی، شقایق(1385)، «وضعیت مقابله با شرایط اضطراری بعد از حادثه هسته ایTMI »، سازمان انرژی اتمی.


7. مجلس شورای ملی ژاپن،(1395)، گزارش رسمی کمیسیون مستقل بررسی حادثه هسته ای فوکوشیما، ترجمه: مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری.


8. Adenauer, konard (2011), Foundation and  The Global Round Table, The Global Round Table Limits To Sustainability, Values, Responsibility Dedicated to the memory of Professor Ferenc Mádl.


9. Barker, James A., (2008), The global energy market: comprehensive strategies to meet geopolitical and financial risks, Institute for public policy, Rice University.


10. Bertero, Anthony (2011), the Tohoku Disaster and the Nuclear Incident at Fukushima: Comparative Review, Historical Analysis and Assessment of the Japanese Nuclear Regime, International Law Research Seminar.


11. Buck, Eugene H. and Harold F. Upton, (2012), Effects of Radiation from Fukushima Dai-Ichi on the U.S. Marine Environment, Congressional Research Service.


12. Buongiorno J. and others, (2011), Technical Lessons Learned from the Fukushima-Daichii Accident and Possible Corrective Actions for the Nuclear Industry: An Initial valuation, Systems Enhanced Performance Program, Massachusetts Institute of Technology.


13. Davies, Lincoln L., (2011), Beyond Fukushima: Disasters, Nuclear Energy, and Energy Law, Brigham Young University Law Review.


14. El-Hinnawi, Essam E.(2012), Review of The environmental Impact of Nuclear Energy, IAEA Bulletin,Vol.20, No.2.


15. International Physicians for the Prevention of Nuclear War,(2011), the Fukushima Nuclear Disaster, Medicine & Global Survival.
    
    
    1. Kuan, Lee, (2011) ,A Policy Brief, Challenges Facing Asia, second thoughts about nuclear power, Yew School of Public Policy, NUS.
    
    

10. Mandula, Jiri, (2009), Nuclear Power: Status and Trends, IAEA.

11. Netzer, Nina and Jochen Steinhilber,(2011),The end of nuclear energy? International perspectives after Fukushima, (EDS.).

12. Omoto, Akira, (2003), Nuclear Energy and Sustainable Development, International Atomic Energy Agency.

13. Pelzer, Norbert, (2006), Learning the hard way: Did the lesson taught by the Chernobyl nuclear accident contribute to improving nuclear law, in: A joint report by the OECD nuclear energy agency and the international atomic energy agency, International nuclear law in the post-Chernobyl period.

14. Rautenbach, Johan and others, (2006), overview of the international legal framework governing the safe and peaceful uses of nuclear energy- some practical steps, in: A joint report by the OECD nuclear energy agency and the international atomic energy agency, International nuclear law in the post-Chernobyl period.

15. Rosen, Med. Alex, (2012), Effects of the Fukushima nuclear meltdowns on environment and health, University Clinic Düsseldorf, Department of General Pediatrics, March 9^th.

16. Schiermeier, Quirin, (2011),»Radiation Release Will Hit Marine Life,«Nature, vol. 472.

17. Suzuki, Tatsujiro, (2011), The Fukushima Nuclear Accident: Lessons learned (so far) and possible implications, Dorothy Hodgkin Lecture the 59th Pugwash Conference on Science and World Affairs, Berlin, July 3.

18. Tonhauser, Wolfram and Odette jankowitsch-Prevor, (2006) , the joint convention on the safety of spent fuel management and on the safety of radioactive waste management, in: A joint report by the OECD nuclear energy agency and the international atomic energy agency, International nuclear law in the post-Chernobyl period

19. Vancko, Ellen, (2011),The Impact of Fukushima on the US Nuclear Power Industry Nuclear Energy and Climate Change Project Manager Union of Concerned Scientists.

20. Walt ,Rechtsan  and Berthold Moser,( 2006)The IAEA conventions’ on early notification of a nuclear accident and on assistance in the case of a nuclear accident or radiological emergency, in: A joint report by the OECD nuclear energy agency and the international atomic energy agency, International nuclear law in the post-Chernobyl period

 

Documents

1. Code of Conduct On The Safety Of Research Reactors, 2004, (IAEA/Codeoc/Rr/2006) In cache


2. Convention On Assistance In The Case Of A Nuclear Accident Or Radiological Emergency, 1986 (INFCIRC/336)


3. Convention On Early Notification Of A Nuclear Accident, 1986 (INFCIRC/335)


4. Convention On Nuclear Safety, 1994 (INFCIRC/449)


5. European Commission, Nuclear Safety: Commission moves ahead, Press Release, 26


6. I.C.J, Case Concerning the Gabcikovo-Nagymaros Project (Hung. v. Slovak.), 1997.


7. I.C.J, Pulp Mills on the River Uruguay (Argentina v. Uruguay), 2006.


8. IAEA, Effective Nuclear Regulatory Systems: Facing Safety and Security Challenges, Proceedings of an International Conference, Moscow, 27 February – 3 March, 2006.


9. IAEA, Fundamental Safety Principles Safety Fundamentals, IAEA Safety Standards Series No. Sf-1, Fundamental Safety Principles Safety Fundamentals, Vienna, 2006.


10. IAEA, Nuclear Power Reactors in the World, Reference Data Series No. 2, 2017 Edition.


11. IAEA, Regulations for the Safe Transport of Radioactive Material, No. Ts-R-1(2009 Edition)


12. Joint Convention on the Safety of Spent Fuel Management and On the Safety of Radioactive Waste Management, 1997.


13. November 2008.


14. Nuclear energy agency, OECD International nuclear law, history, evolution and outlook, 10^Th anniversary of the international school of nuclear law, 2010.


15. Nuclear Energy Agency, OECD, Annual Report 2017.

Nuclear Energy Agency, OECD, Nuclear Energy in a Sustainable Development Perspective, 2000