مطالعه تطبیقی عملکرد ایران و ترکیه در شبکه کریدورهای جدید اوراسیایی
محورهای موضوعی : روابط بین الملل
1 - دانشیار گروه روابط بین الملل، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
کلید واژه: ایران, ترکیه, روسیه, کریدورهای ترانزیتی, اوراسیا,
چکیده مقاله :
اوراسیا که از چند زیرسیستم بزرگ منطقه‌ای تشکیل شده به دلیل موقعیت ژئواکونومیکی منحصر به فرد از شبکه پیچیده‌ای از کریدورهای ترانزیتی تشکیل شده است. تا فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی این شبکه با یک منطق متمرکز در مسکو شکل گرفت و توسعه یافت و اساسا از زمان فروپاشی شوروی وارد یک دوره گذار شد. توسعه ارتباطات بیرونی با مناطق پیرامونی مهم‌ترین جهت‌گیری این گذار بوده است. ایران و ترکیه به عنوان دو کشور با نقش پل در این فرایند از اهمیت مضاعفی برخوردارند. این نقش به ویژه از زمان آغاز جنگ اوکراین که با تحریم روسیه یک بن‌بست بزرگ ژئواکونومیکی در شبکه کریدورهای اوراسیایی پدید آورده است، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. در این شرایط پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سوال است که عملکرد ایران و ترکیه در در شبکه کریدورهای جدید اوراسیایی چگونه بوده است؟. فرضیه‌ای که در پاسخ به این سوال مطرح می‌شود آن است که ترکیه با وجود محدودیت‌های جغرافیایی بیشتر به دلیل جهت‌های استراتژیک تجارت خارجی کشورهای اوراسیا عملکرد موثرتری در این زمینه اجرا کرده است. چارچوب تئوریک این مقاله با استفاده از مفهوم‌سازی ژئواکونومی آغاز شده و در بررسی عملکرد ایران و ترکیه و به ویژه تحلیل و ارزیابی ماهیت تعاملات دو کشور در اوراسیا از نظریه موازنه منافع استفاده کرده است. این مقاله بر اساس روش پژوهش تطبیقی با رویرد تلفیقی انجام گرفته است.
Eurasia, which consists of several large regional subsystems, is formed by a complex network of transit corridors due to its unique geo-economic situation. Until the collapse of the Soviet Union, this network was formed and developed with a centralized logic in Moscow, and basically entered a period of transition since the collapse of the USSR. The development of external communication with the surrounding areas has been the most important direction of this transition. Iran and Turkey as two countries with the role of bridge in this process are significantly important. This role has received more attention especially since the start of the Ukraine war, which has created a major geo-economic deadlock in the Eurasian corridor network with Russia's sanctions. In this situation, the current research seeks to answer the question, "How has Iran and Turkey performed in the network of new Eurasian corridors?". The hypothesis that is raised in response to this question is that Turkey has performed more effectively in this field despite its geographical limitations due to the strategic directions of foreign trade of Eurasian countries. The theoretical framework of this article started with the conceptualization of geo-economics and used the theory of balance of interests in the analysis of the performance of Iran and Turkey and especially the analysis and evaluation of the nature of the interactions between the two countries in Eurasia. This article is based on comparative research method with integrated approach.