اثربخشی آموزش راه حل مدار بر کاهش تکانشگری، تاب آوری و بهزیستی اجتماعی مادران دانش آموزان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش منطقه 3 شهر تهران
محورهای موضوعی : روانشناسی مثبت نگر اسلامی
پروانه صفدریان
1
*
,
فرزانه احمدی
2
1 - دانشگاه فرهنگیان شهید بهشتی تهران، رسمی آموزش و پرورش
2 - استاد گروه علوم انسانی،دانشکده روانشناسی ومشاوره موسسه آموزش عالی ادیبان
کلید واژه: آموزش راه حل مدار, تکانشگری, تاب آوری و بهزیستی اجتماعی مادران.,
چکیده مقاله :
هدف از انجام این پژوهش اثربخشی آموزش راه حل مدار بر کاهش تکانشگری، تاب آوری و بهزیستی اجتماعی مادران دانش آموزان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش منطقه 3 شهر تهران بود. روش پژوهش حاضر شبه آزمايشي با طرح پيش آزمون و پس آزمون به همراه گروه كنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر كليه مادران دانش آموزان مقطع ابتدایی آموزش و پرورش منطقه 3 شهر تهران در سال تحصیلی 1403-1402 می باشند. روش نمونه گیری این به صورت خوشه ای بود. افراد نمونه به پرسشنامه های تکانشگری، تاب آوری و بهزیستی اجتماعی پاسخ دادند سپس به صورت تصادفی در دو گروه 30 نفر (15 نفر آزمایش و 15 نفر کنترل) قرار داده شد. براي تایید یا رد فرضيه هاي تحقيق، آزمون تحلیل کوواریانس به کارگرفته شد. محاسبات انجام شده در دو بخش آمار توصيفی و تجزیه و تحليل آمار استنباطی ارائه گردید. نتایج تحلیل واریانس نشان داد که بین میانگین متغیر تکانشگری بین گروه کنترل و گروه آزمایش (۱۹۶/2۲۷= F و 00۰/0 =P) تفاوت معنی دار وجود دارد، همچنین در میانگین متغیر تاب آوری بین گروه کنترل و گروه آزمایش (۴۶۱/۲۱۰= F و 00۰/0 =P) تفاوت معنی دار وجود دارد. و در میانگین متغیر بهزیستی اجتماعی بین گروه کنترل و گروه آزمایش (۷۰۲/۲۱۷= F و 00/0 =P) تفاوت معنی دار وجود دارد
The purpose of this study was to investigate the effectiveness of solution-oriented education on reducing impulsivity, resilience, and social well-being of mothers of elementary school students in Tehran's 3rd district. The method of the present study was a quasi-experimental design with a pre-test and post-test design with a control group. The statistical population of the present study was all mothers of elementary school students in Tehran's 3rd district in the academic year 1402-1403. The sampling method was cluster sampling. The sample individuals responded to impulsivity, resilience, and social well-being questionnaires and were then randomly placed in two groups of 30 (15 experimental and 15 control). To confirm or reject the research hypotheses, the analysis of covariance test was used. The calculations performed were presented in two sections: descriptive statistics and inferential statistics analysis. The results of the analysis of variance showed that there was a significant difference between the mean of the impulsivity variable between the control group and the experimental group (F=227.196 & P=0.000), there was also a significant difference in the mean of the resilience variable between the control group and the experimental group (F=210.461 & P=0.000). And there was a significant difference in the mean of the social well-being variable between the control group and the experimental group (F=217.702 & P=0.00).
اختیاری، حامد، صفایی، هومن، اسماعیلی جاوید، غلامرضا، عاطف وحید، محمدکاظم، عدالتی، هانیه، و مکری، آذرخش. (1387). روایی و پایایی نسخه های فارسی پرسشنامه های آیزنک، بارت، دیکمن و زاکرمن در تعیین رفتارهای مخاطره-جویانه و تکانشگری. مجله روان پزشکی و روانشناسی بالینی ایران، 3(1)، 326- 336.
اعتمادی، احمد، گیتی پسند، زهرا، و مرادی، میترا. (1402). اثر بخشی درمان گروهی راهحل مدار بر کاهش تعارضات مادر- دختر در مادران. فصلنامه مشاوره و روان درمانی خانواده، 3(4)، 565-590.
بهبهانی، مریم.، ذوالفقاری، مریم، و حبی، محمدباقر. (1399). اثربخشی زوج درمانی راه حل محور بر بهبود الگوهای ارتباطی و کنترل عاطفی زوج های آشفته. فصلنامه خانواده درمانی کاربردی، 1(4)، 37-18.
حیدری، غلامحسین، و غنایی، زیبا. (1387). هنجاریابی پرسشنامه بهزیستی اجتماعی. اندیشه و رفتار در روانشناسی بالینی (اندیشه و رفتار)، 2(7)، 31-40.
رستمی، مهدی، سعادتی، نادره، و یوسفی، زهرا. (1397). بررسی و مقایسه آموزش زوج درمانی هیجان مدار و راهحل مدار بر کاهش ترس از صمیمیت و افزایش رضایت جنسی زوجین. دوفصلنامه مشاوره کاربردی، 8(2)، 22-1.
متصدی زرندی، رضوان، و متصدی زرندی، رویا. (1402). مقایسه پرخاشگری کودکان مادران شاغل دولتی شاغل آزاد و خانه دار. پژوهشنامه مطالعات راهبردی در علوم انسانی و اسلامی، 4(51)، 137-146.
محمدي، مسعود. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر تاب‌آوري در افراد در معرض خطر سوء مصرف مواد. رسالۀ دکتري روانشناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران.
منتصرالدوله، نسترن، صادقی نژاد، صغری، قربان پور، احمد، سرگورابی، فرزانه، و فرجی، زکیه. (1402). اثربخشی آموزش تئوری انتخاب بر پرخاشگری مادران دانش آموزان. ماهنامه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 6(58)، 78-89.
نجاری، مسعود، جدیدی، هوشنگ، مرادی، امید، کریمی، کیومرث. (1400). مدل‌یابی علّی سازگاری اجتماعی براساس هوش هیجانی، تاب‌آوری و تفکر انتقادی در میان دانش‌آموزان پسر دوره دوم متوسطه. مجله مطالعات ناتوانی، ۱۱(5)، ۱۴۹-۱۴۹.
نعمتی، شهروز، مهدی‌پور مارالانی، فرناز. (1395). مدل‌یابی ساختاری سبک‌های دل‌بستگی به خدا، تاب‌آوری و سلامت‌روانی در والدین دارای کودکان نارسایی‌های رشدی و ذهنی. فصلنامۀ افراد استثنایی، 6(22)، 40-26.
Artelaris, P.(2017). Geographies of crisis in Greece: A social well-being approach. Geoforum, 84 (3), 59-69.
Ayyash-Abdo, H., Sanchez-Ruiz, M.-J., & Barbari, M. L. (2016). Resiliency predicts academic performance of Lebanese adolescents over demographic variables and hope. Learning and Individual Differences, 48(4), 9–16. https://doi.org/10.1016/j.lindif.2016.04.005.
Banwal, S., & Siddiqui, Z. U. (2022). Effect of Pranayama on premenstrual syndrome in the present scenario. International Journal of Health Sciences, 2(2), 5987-5999.
Barrett, L. F. (2004). Feelings or Words? Understanding the Content in Self-Report Ratings of Experienced Emotion. Journal of Personality and Social Psychology, 87(2), 266–281. https://doi.org/10.1037/0022-3514.87.2.266
Beyebach, M. (2014). Change factors in solution-focused brief therapy: A review of the Salamanca studies. Journal of Systemic Therapies, 33(1), 62–77.
Chacko, V., Thomas, E., & Joseph, J. (2022). Maternal Perspectives on Parenting Adolescents: Insights from Kerala – India. International Journal of Indian Psychȯlogy, 11(3), 3429-2349. https://doi.org/10.25215/1103.301.
Connor, K,M., & Davidson, J.R.T (2003). Development of a New Resilience Scale: The Connor- Davidson Resilience Scale (CD-RISC). Journal of Depression and Anxiety, 18(2), 76- 82.
Coventry, P. (2022). Occupational health and safety receptivity towards clinical innovations that can benefit workplace mental health programs: anxiety and hypnotherapy trends. International journal of environmental research and public health, 19(13), 7735-7743.
Dameron, M. L. (2016). Person-centered counseling and solution-focused brief therapy: An integrative model for school counselors. Journal of School Counseling, 14(10), 1– 28.
De Sahzer, S., Dolan, Y.M., Korman, H., Trepper, T.S., McCollum, E.E., & Berg, I.K. (2006). more than miracles: The state of the art of solution focused therapy. New York: Haworth Press.
Deng, W., Liang, Q.Z., & Fan, P.H.(2019). Complements or substitutes? Configurational effects of entrepreneurial activities and institutional frameworks on social well-being. Journal of Business Research, 96(4),194-205.
Franklin, C., Bolton, K. W., & Guz, S. (2019). Solution-focused brief family therapy. In B. H. Fiese, M. Celano, K. Deater-Deckard, E. N. Jouriles, & M. A. Whisman (Eds.), APA handbooks in psychology®. APA handbook of contemporary family psychology: Family therapy and training (p. 139–153). American Psychological Association.
Huan, C., Park, S., & Kang, J.(2021). Panic Buying: Modeling What Drives it and How it Deteriorates Emotional Well-being. Family & Consumer Sciences, 50(2), 150-164.
Itriyeva, K.(2022). Premenstrual syndrome and premenstrual dysphoric disorder in adolescents. Current Problems in Pediatric and Adolescent Health Care, 6(1),101-187.
Keyes, C.L.M. (1998). Social well-being. Social Psychology Quarterly, 61(4), 121- 140.
Killgore, W. D. S., Cloonan, S. A., Taylor, E. C., & Dailey, N. S. (2020). Loneliness: A signature mental health concern in the era of COVID-19. Psychiatry research, 290(6), 1131-1117. https://doi.org/10.1016/j.psychres.2020.113117.
Ko, S-H., Han, K., Lee, Y-h., Noh, J., Park, C-Y., Kim, D-J.(2018). Past and current status of adult type 2 diabetes mellitus management in Korea: a national health insurance service database analysis. Diabetes & metabolism journal, 42(2), 93-100.
Lee, J. E., Sudom, K. A., & Zamorski, M. A. (2023). Longitudinal analysis of psychological resilience and mental health in Canadian military personnel returning from overseas deployment. Journal of Occupational Health Psychology, 18(3), 37 – 327.
Lee, S. Y., Tung, H. H., Peng, L. N., Chen, L. K., Hsu, C. I., & Huang, Y. L. (2020). Resilience among older cardiovascular disease patients with probable sarcopenia. Archives of Gerontology and Geriatrics, 86(4), 1039-1049. https://doi.org/10.1016/j.archger.2019.103939.
Lertxundi, N., Molinuevo, A., Valvi, D., Gorostiaga, A., Balluerka, N., Shivappa, N., ... & Ibarluzea, J. (2022). Dietary inflammatory index of mothers during pregnancy and attention deficit-hyperactivity disorder symptoms in the child at preschool age: A prospective investigation in the INMA and RHEA cohorts. European Child & Adolescent Psychiatry, 31(4), 615-624.
Makukh, K., Horodnycha, O., & Nepyivoda, O. (2022). The management of premenstrual syndrome: results of a questionnaire survey of women in Lviv pharmacies, Ukraine. ScienceRise: Pharmaceutical Science. 3(37):27-33.
Markin, K. V., Temniy, A. V., & Dnov, K.V. (2022). Efficacy of hypnotherapy in the treatment of irritable bowel syndrome. A systematic review with meta-analysis. Neurology Bulletin, 54(2), 44-55.
McCubbin, M. A., & McCubbin, H. I. (2022). Resiliency in families: A conceptual model of family adjustment and adaptation in response to stress and crises. In: H. I. McCubbin, A. I. Thompson, & M. A. McCubbin. Family assessment: Resiliency, coping and adaptation: Inventories for research and practice. (pp. 1-64). Madison: University of Wisconsin System.
Mylant, M., Ide, B., Cuevas, E., & Meehan, M. (2002). Adolescent children of alcoholics: Vulnerable or resilient? Journal of the American Psychiatric Nurses Association, 8(2), 57–64.
Nappi, R.E., Cucinella, L., Bosoni, D., Righi, A., Battista, F., Molinaro, P., Stincardini, G., Piccinino, M., Rossini, R., & Tiranini, L.(2022). Premenstrual Syndrome and Premenstrual Dysphoric Disorder as Centrally Based Disorders. Endocrines, 16, 3(1),127-38.
Ni, M.Y., Yao, X.I., Cheung, F., Wu, J.T., Schooling, C.M., & Pang, H.(2020). Determinants of physical, mental and social well-being: a longitudinal environment-wide association study. International Journal of Epidemiology, 49(2), 380-399.
Patterson, J. M. (2022). Understanding family resilience. Journal of Clinical Psychology, 58(3), 233-246.
Samani, S., Jokar, B., & Sahragard, N. (2006) Resiliency, mental health and life satisfaction. Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, 3(3), 290-295.(Persian).
Sharpley, CF., Bitsika, V., Jesulola, E., Fitzpatrick, K., & Agnew, L. (2022). The association between aspects of Psychological Resilience and subtypes of Depression: Implications for focussed clinical treatment models. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 2(3), 1-12.
Singer, G. H., Maul, C., Wang, M., & Ethridge, B. L. (2021). Resilience in families of children with disabilities: Risk and protective factors. InJ. M. Kauffman, D. P. Hallahan. In Handbook of special education (pp. 654-667). New York: Rutledge.
Zahediasl, M., & Pelhvari, A.(2014). Social Development & Welfare Planning, 6(19), 72-107.