بررسی اثربخشی درمان خوددلسوزی شناختی بر فرسودگی والدینی، نگرش به زمان و خودآگاهی هیجانی در مادران کودکان دارای عقب ماندگی ذهنی در شهر تهران
پروانه صفدریان
1
(
وزارت آموزش و پرورش
)
فرزانه احمدی
2
(
استاد گروه علوم انسانی،دانشکده روانشناسی ومشاوره موسسه آموزش عالی ادیبان
)
محمدرضا رسولی نژآد
3
(
دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران.
)
عاطفه میراحمدی
4
(
دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران.
)
کلید واژه: فرسودگی والدینی, فرزندپروری ذهنآگاهانه, شایستگی هیجانی, خودبیان گری هیجانی ,
چکیده مقاله :
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان خوددلسوزی شناختی بر فرسودگی والدینی، نگرش به زمان و خودآگاهی هیجانی در مادران کودکان دارای عقب ماندگی ذهنی در شهر تهران به انجام رسید. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، از نوع نیمهآزمایشی مبتنی بر طرح پیشآزمون- پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل مادران کودکان با عقبماندگی ذهنی در منطقه 1و 6 شهر تهران بود. حجم نمونه برابر با 40 نفر بود که به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شد. به منظور گردآوری دادهها از پرسشنامههای پرسشنامه فرسودگی والدینی رزکام، بیراندا و میکلایج (2018)، نگرش به زمان میللو و وورل (2010) و خوداگاهی هیجانی گرنت، فرانکلین و لانگفورد (2002) استفاده شد. یافتههای پژوهش نشان داد که در سطح 001/0، خوددلسوزی شناختی بر فرسودگی والدینی، نگرش به زمان و خودآگاهی هیجانی در مادران کودکان دارای عقب ماندگی ذهنی در شهر تهران اثربخشی معنادار دارد.
چکیده انگلیسی :
The present study aimed to investigate the effectiveness of cognitive self-compassion therapy on parental burnout, time attitude, and emotional self-awareness in mothers of children with mental retardation in Tehran. This study was applied in terms of purpose and method, and was a quasi-experimental study based on a pre-test-post-test design with a control group. The statistical population of the present study included mothers of children with mental retardation in districts 1 and 6 of Tehran. The sample size was 40 people, who were randomly divided into two experimental and control groups. In order to collect data, the Parental Burnout Questionnaire by Rosecom, Biranda, and Miklage (2018), Time Attitude by Millo and Worrall (2010), and Emotional Self-Awareness by Grant, Franklin, and Langford (2002) were used. The research findings showed that at the 0.001 level, cognitive self-compassion has a significant effect on parental burnout, attitude towards time, and emotional self-awareness in mothers of children with mental retardation in Tehran.
امام¬جمعه¬زاده، وجیهه، و منشئی، غلامرضا. (1401). اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر فرسودگی والدگری و شفقت به خود در مادران دارای کودک مبتلا به اختلال نقص‌توجه/ بیش‌فعالی. فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، 17(68)، 43-52.
رستم¬پور برنجستانکی، محدثه، عباسی، قدرت¬اله، و میرزائیان, بهرام. (1399). اثربخشی درمان مبتنی بر شفقت بر بهبود انعطاف‌پذیری روانشناختی و کاهش خودانتقادی در مادران دارای کودکان کم‌توان ذهنی. مجله مشاوره کاربردی, 10(2)، 1-18.
زاهدی، مریم. (1397). تأثیر مداخله مبتنی بر شفقت بر خوش‌بینی و تاب‌آوری زوجین دچار تعارض، آسیب‌شناسی، مشاوره و غنی‌سازی خانواده، ۴ (۲)،۱۲۳-۱۳۸.
شمس، زهره، مشکاتی، زهره، و مدنیان، لطیفه. (1400). اثربخشی آموزش شفقت به خود بر استرس والدینی مادران دارای کودکان کم بینا. مجله علوم و تحقیقات توانبخشی، 8(4)، 176-181.
شیرمحمدی، زهرا، افتخار سعدی، زهرا، و طالب زاده شوشتری، مرضیه. (1400). ارتباط بین شفقت به خود و بهزیستی تحصیلی با نقش میانجی استرس تحصیلی ادراک شده و خوش بینی تحصیلی در دانشجویان دختر. مجله بهداشت مدرسه، 8(2)، 101-109.
علوی، خدیجه. (1400). نقش ایمنی اجتماعی و شفقت به خود در مشکلات سلامت روان: یک مدل مبتنی بردر نظریه سیستم های تنظیم هیجان گیلبرت، مجله عمل در روانشناسی بالینی، 9(3)، 237-246.
فداكارسوقه، ريحانه، عباسي، سهيلا، خالق¬دوست محمدي، طاهره، و عطركار روشن، زهرا. (1393). مشکلات خانواده¬هاي داراي کودک عقب¬مانده ذهني تحت پوشش مراکز بهزيستي، 24(73)، 24-47.
گلستانی¬بخت، طاهره، بابایی، انسیه، کریمی، معراج، و احمدی، عباس. (1401). رابطه شفقت¬به‌خود و خوش‌بینی در دانش‌آموزان: نقش واسطه‌ای سازگاری اجتماعی، پژوهش های روانشناسی اجتماعی، 12(45)، 65-84.
محمدی¬سنگاچین، علیرضا، حسین¬خانزاده، عباسعلی، کوشا، مریم، ناصح، اشکان، و روشن¬دل¬، محبوبه. (1401). اثربخشی درمان خودشفقت‌ورزی بر افسردگی، اضطراب و تنیدگی مادران کودکان با اختلال نارسایی توجه/فزون‌کنشی. پژوهش نامه روانشناسی مثبت، 8(1)، 93-112.
مهنا، سعید، و طالع¬پسند، سیاوش. (1395). رابطه بین حمایت¬های محیطی و خودآگاهی هیجانی با درگیری تحصیلی با نقش میانجی بهزیستی تحصیلی. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 6 (4)، 31-42.
Alabdulaziz, H., Alquwez, N., Almazan, J. U., Albougami, A., Alshammari, F., Cruz, H. P. (2020). The Self-Compassion Scale Arabic version for baccalaureate nursing students: A validation study. Nurse Education Today, 89, 1- 6.
Al-Refae, M., Al-Refae, A., Munroe, M., Sardella, N. A., & Ferrari, M. (2021). A self-compassion and mindfulness-based cognitive mobile intervention (Serene) for depression, anxiety, and stress. promoting adaptive emotional regulation and wisdom, Frontiers in Psychology, 12, 648087.
Andretta, J. R., Worrell, F. C., & Mello, Z. R. (2014). Predicting educational outcomes and psychological well-being in adolescents using time attitude profiles. Psychology in the Schools, 51(5), 434-451.
Azizi, M., Sepehri, S., & Demehri, F. (2021). Effect of acceptance and commitment therapy combined with compassion-focused therapy on behavioral problems and mother-child interactions in children with hearing impairment. Auditory and Vestibular Research, 30(4), 256-263.
Bajali, R. M. H. (2019). The impact of Emotional Self Awareness (ESA) and Personal Growth Initiative (PGI) on goal attainment in final year bachelor students, school of human sciences and technology (Doctoral dissertation. Thesis Work Submitted to Instituto de Empresa University).
Barrett, L. F. (2017). The theory of constructed emotion: An active inference account of interoception and categorization. Social Cognitive and Affective Neuroscience Journal, 12(1), 1–23.
Carden, J., Jones, R. J., & Passmore, J. (2022). Defining self-awareness in the context of adult development: A systematic literature review. Journal of Management Education, 46(1), 140-177.
Chan, K. K. S., Lee, J. C. K., Yu, E. K. W., Chan, A. W., Leung, A. N. M., Cheung, R. Y., ... & Tse, C. Y. (2022). The impact of compassion from others and self-compassion on psychological distress, flourishing, and meaning in life among university students. Mindfulness Journal, 13(6), 1490-1498.
Dou, D., Shek, D. T., & Kwok, K. H. R. (2020). Perceived paternal and maternal parenting attributes among Chinese adolescents: A meta-analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(23), 41-87.
Findling, Y., Barnoy, S., & Itzhaki, M. (2022). Burden of treatment, emotion work and parental burnout of mothers to children with or without special needs: A pilot study. Current Psychology Journal, 1-13.
Froiland, J. M. (2018). Promoting gratitude and positive feelings about learning among young adults. Journal of Adult Development, 25, 251-258.
Froiland, J. M., Worrell, F. C., Olenchak, F. R., & Kowalski, M. J. (2021). Positive and negative time attitudes, intrinsic motivation, behavioral engagement and substance use among urban adolescents. Addiction research & theory, 29 (4), 347-357.
Gerber, Z., Davidovics, Z., & Anaki, D. (2021). The relationship between self-compassion, concern for others, and parental burnout in child’s chronic care management. Mindfulness, 12, 2920-2928.
Ghanavati, M., & Safarzadeh, S. (2020). Study of the Effectiveness of Brain Exercise Training and Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy (ISDTP) on Emotional Self-Awareness of Mothers with Mentally Retarded Children in Ahvaz. Journal of Educational Psychology-Propositus y Representations, 8 (4), 12-23.
Gona, J. K., Newton, C. R., Rimba, K. K., Mapenzi, R., Kihara, M., Vijver, F. V., & Abubakar, A. (2016). Challenges and coping strategies of parents of children with autism on the Kenyan coast. Rural and remote health, 16(2), 17-35.
Hazarika, M., Das, S., & Choudhury, S, Parents’ attitude towards children and adolescents with intellectual developmental disorder. International journal of child development and mental health, 5(1), 2017, pp.11.
Henter, R., & Nastasa, L. E. (2021). Parents' Emotion Management for Personal Well-Being When Challenged by Their Online Work and Their Children's Online School. Frontiers in Psychology, 4529, 12-24.
Islam, M. S., Rahman, M. M., Rashid, M. H. A., Abedhan, M. F., Prodhan, M. S., Bashar, M. A., & Uddin, M. N. (2019). Parent’s attitude towards their mentally retarded children: A descriptive, cross-sectional. comparative and analytical study.
Kalpidi, T. (2021). The Challenges Faced by Preschool Children with Mental Disabilities in Their School Integration. Views of Preschool Teachers. Open Access Library Journal, 8 (1), 1-30.
Keel, C., & Pidgeon, A. (2017). Mediating role of self-compassion, emotional regulation on the relationship between, and Psychological Distress. Journal of Basic and Applied Research in Biomedicine, 3(3), 107-113.
Kotera, Y., & Van Gordon, W. (2021). Effects of self-compassion training on work-related well-being: A systematic review. Frontiers in psychology, 12, 630-798.
Kulbaş, E., & Ozabacı, N. (2022). The Effects of the Positive Psychology-Based Online Group Counselling Program on Mothers Having Children with Intellectual Disabilities. Journal of Happiness Studies, 23(5), 1817-1845.
Linardon, J. (2020). Can acceptance, mindfulness, and self-compassion be learned by smartphone apps? A systematic and meta-analytic review of randomized controlled trials. Behavior Therapy Journal, 51(4), 646-658.
Malchan, A. F., & Diana, R. R. (2022). Parental Burnout and Self-Compassion of Mothers with Elementary-Aged Children During the Covid-19 Pandemic. In Annual International Conference on Social Science and Humanities (AICOSH 2022). Atlantis Press, 181-189.
Manshadi, Z. D., Fathi, E., Manshadi, M. A. D., & Keyvanmanesh, N. (2023). Mentalization and Self-compassion as Protective Factors for Parental Burnout among Parents with Disabled Children.
Mello, Z. R., & Worrell, F. C. (2015). The past, the present, and the future: A conceptual model of time perspective in adolescence, In Time perspective theory; Review, research and application: Essays in honor of Philip G, Zimbardo Cham: Springer International Publishing, 115-129.
Min, L., Jianchao, N., & Mengyuan, L. (2022). The influence of self-compassion on mental health of postgraduates: Mediating role of help-seeking behavior. Frontiers in Psychology, 13, 115- 190.
Mohammadi, F., & ShoaaKazemi, M. (2022). The relationship between emotional intelligence and parental stress management during the Covid-19 pandemic. Brain and Behavior, 12(8), 26-92.
Neff, K. D. (2016). The self-compassion scale is a valid and theoretically coherent measure of self-compassion. Mindfulness, 7 (1), 264-274.
Neff, K. D. (2020). Commentary on Muris and Otgaar (2020): Let the empirical evidence speak on the Self-Compassion Scale. Mindfulness, 11(8), 1900-1909.
Sadziak, A., Wilinski, W., & Wieczorek, M. (2019). Parental burnout as a health determinant in mothers raising disabled children. Baltic Journal of Health and Physical Activity, 11 (3), 8–22.
Sekhar, S. F., & Clement, P. (2021). Burnout among Parents of Children with Special Needs: A Study Based on the mothers' and Children's Background. International Journal of Creative Research Thoughts (IJCRT), 9 (11), 2-19.
Shams, Z., Meshkati, Z., & Madanian, L. (2021). Effectiveness of Self-compassion Training on Parenting Stress of Mothers with Visually Impaired Children. Journal of Rehabilitation Sciences & Research, 8(4), 1-12.
Shapira, L. B., & Mongrain, M. (2010). The benefits of self-compassion and optimism exercises for individuals vulnerable to depression. Journal of Positive Psychology, 5(5), 377–389
Tak, N. K., Mahawer, B. K., Sushil, C. S., & Sanadhya, R. (2018). Prevalence of psychiatric morbidity among parents of children with intellectual disability. Industrial Psychiatry Journal, 27(2), 197-220.
Talwar, V., Castellanos, M., & Bosacki, S. (2022). Self-compassion, social cognition, and self-affect in adolescence: A longitudinal study. Self and Identity, 1-19.
Tejada, G. C., Blasco, B. A., & Alsinet, C. (2021). Feeling positive towards time: How time attitude profiles are related to mental health in adolescents. Journal of Adolescence, 89, 84-94.
Vinayak, S., & Dhanoa, S. (2017). Relationship of parental burnout with parental stress and personality among parents of neonates with hyperbilirubinemia. International Journal of Indian Psychology, 4(2), 102-111.
Worrell, F. C., & Andretta, J. R. (2019). Time attitude profiles in American adolescents: Educational and psychological correlates. Research in Human Development Journal, 16(2), 102-118.