تاثیر عصاره هیدروالکلی گیاهان نعناع‌فلفلی، اکالیپتوس و سیر بر فعالیت نماتود مولد زخم ریشه چای (Pratylenchus loosi) در شرایط آزمایشگاهی
محورهای موضوعی : آفات گیاهیعلی سراجی 1 , نیلوفر محفوظی 2 , صنم صفائی چائی‌کار 3 , ابوالفضل یحیوی‌آزاد 4
1 - استادیار پژوهشی بیماری‌شناسی گیاهی، پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، گیلان، ایران.
2 - دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد بیماری‌شناسی گیاهی، گروه گیاه‌پزشکی، مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی دیلمان، لاهیجان، گیلان، ایران
3 - استادیاراصلاح نباتات، پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، گیلان، ایران.
4 - کارشناسی‌ارشد بیماری‌شناسی گیاهی دانشگاه رازی کرمانشاه و مدرس گروه گیاه‌پزشکی مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی دیلمان، لاهیجان،گیلان، ایران
کلید واژه: عصاره‌های گیاهی, چای, Pratylenchus loosi, درصد کنترل کنندگی جمعیت,
چکیده مقاله :
در این تحقیق، اثر بازدارندگی عصاره‌های آبی، اتانولی و متانولی سه گیاه دارویی نعناع‌فلفلی Mentha piperita L.، اکالیپتوس Eucalyptus camaldulensis و سیر Allium sativum بر درصد مرگ و میر تمام مراحل لاروی و بالغین نماتود مولد زخم ریشه چای (Pratylenchus loosi)، در پژوهشکده چای کشور مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب فاکتوریل بر پایه طرح آماری کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. پنج سطح غلظت های مختلف از هر یک از عصاره های گیاهی نعناع‌فلفلی (صفر، ۵۰۰، ۱۰۰۰، ۱۵۰۰ و ۲۰۰۰ پی‌پی‌ام)، اکالیپتوس (صفر، ۵۰۰، ۱۱۰۰، ۲۳۰۰ و ۴۰۰۰ پی‌پی‌ام) و سیر (صفر، ۵۰، ۱۲۵، ۲۵۰ و ۵۰۰ پی‌پی‌ام) به عنوان فاکتور اول و فاکتور دوم شامل چهار بازه زمانی ۲۴، ۴۸، ۷۲ و ۹۶ ساعت در نظر گرفته شدند. نتایج حاصل از تأثیر تیمارهای مختلف روی مرگ و میر سن‌‌های مختلف لاروی و بالغین نماتود مولد زخم ریشه چای نشان داد که بین غلظت ها و بازه های زمانی تفاوت بسیار معنی‌داری در سطح احتمال یک درصد وجود دارد. بر اساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین اثرات متقابل غلظت × بازه زمانی، هر یک از عصاره ها تأثیر قابل توجهی را در مرگ و میر لاروها و بالغین نشان دادند و نتایج حاکی از کارآیی بالای متابولیت های ثانویه موجود در عصاره های گیاهان مذکور در جهت غیر فعال سازی نماتود مولد زخم ریشه چای بود. بیشترین درصد مرگ و میر لارو ها و بالغین نماتود با استفاده از 500 پی پی ام عصاره سیر پس از گذشت 96 ساعت به ترتیب با 90/93 و 92/90 درصد مشاهده گردید.
In this research, the inhibitory effect of aqueous, ethanolic and methanolic extracts of three medicinal plants including Mentha piperita L., Eucalyptus camaldulensis and Allium sativum on the mortality rate of juveniles and adults of Pratylenchus loosi were studied at the Tea Research Center (HSRI, AREEO) of the country. The experiment was carried out as a two level factorial experiments in a completely randomized design with three replications. The first factor was the different concentrations of mint, Eucalyptusand garlic extracts in 5 levels (0, 500, 1000, 1500 and 2000 ppm for mint; 0, 500, 1100, 2300 and 4000 ppm for Eucalyptus and 0, 50, 125, 250 and 500 ppm for garlic) and the second factor included four intervals of 24, 48, 72 and 96 hours. The results analysis of variance showed that there were significant differences between concentrations and time intervals at 1% probability level. Based on the results, the mean comparison of the interactions of concentration × time interval, each of the aqueous, ethanolic and methanolic extracts of mint, Eucalyptusand garlic showed a significant effect on the mortality of larvae and adults, and the results indicated the efficacy of the secondary metabolites in the extracts of these plants on the control of tea root-lesion nematode. The highest mortality rate of juveniles and adults was observed using 500 ppm garlic extract after 96 hours with 93.9 and 90.92%, respectively.
_||_