بررسی کنترل بیولوژیک بیمار‌گر Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum با استفاده از جدایه‌های مختلف قارچ آنتاگونیست Trichoderma harzianum و فعال شدن مکانیسم‌های دفاعی گیاه خیار

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

کاوه جوانشیرجاوید ¹ (دپارتمان گیاهی دانشکده علوم کشاورزی، خاک و سیستم های کشاورزی، دانشگاه ایلینوی جنوبی، ایلینوی، ایالات متحده آمریکا)
حمیدرضا علیزاده ² (گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران)
جلال غلام‌نژاد ³ (استادیار، دانشکده کشاورزی و منابع‌طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/06/03 تاریخ پذیرش : 1400/06/03 تاریخ انتشار : 1399/12/01

کلید واژه: خیار, Trichoderma, مقاومت القایی, بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه,

چکیده مقاله :

بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار با عاملFusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum یکی از بیماری‌های خسارت‌زا و مهم در گلخانه‌های خیار در ایران می‌باشد. قارچ‌کش‌های شیمیایی توانایی کنترل قابل قبول این بیمار گر را ندارند، همچنین بخاطر هزینه‌های اقتصادی آنها و اثر سوء روی محیط زیست، در سال‌های اخیر استفاده از عوامل بیو کنترل در مبارزه با بیماری‌های گیاهی مورد توجه قرار گرفته است. استرین های قارچ آنتاگونیستTrichodermaبه عنوان عامل مؤثر بیوکنترل در مقابل طیف وسیعی از بیمارگر های قارچی مطرح می باشند. در این مطالعه اثر جدایه‌های Trichoderma بر قارچ عامل بیماری پوسیدگی ریشه و ساقه خیار بررسی شده است. تعداد سه جدایه Trichoderma (T11و T6 وT9 ) از کلکسیون قارچ شناسی گروه گیاه پزشکی دانشگاه تهران دریافت گردید. میانگین فعالیت آنزیم پراکسیداز (POX) به عنوان مارکر مقاومت القایی، با استفاده از اسپکتوفتومتر اندازه گیری شد. همچنین تأثیر جدایه های Trichoderma در کنترل بیماری در شرایط گلخانه به روش خیساندن خاک با سوسپانسیون اسپور قارچ آنتاگونیست و بیمارگر بررسی گردید. هر سه جدایۀ T11و T6 و T9 تأثیر قابل قبولی بر بازداری از رشدFusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum نشان دادند. در جدایه های T11و T9 به ترتیب 51/85% و 03/81% بازدارندگی از رشد میسلیومی استرین F42 دیده شد. فعالیت آنزیم پراکسیداز طی هفت روز بعد از مایه زنی بررسی شد. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز در روز چهارم و در جدایه T11 مشاهده شد. بر اساس نتایج بدست آمده در این تحقیق می‌توان نتیجه گرفت جدایهT11 (T. harizianum T11) بیشترین تأثیر را در بین جدایه‌های Trichoderma در القاء مقاومت داشته است.

چکیده انگلیسی:

Root and stem rot of cucumber with Fusarium oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum is one of the most harmful diseases in cucumber greenhouses in Iran. Chemical fungicides do not have the acceptable ability to control this pathogen. Also, due to their economic costs and adverse effects on the environment, the use of biocontrol agents in the control plant diseases has been considered in recent years. Trichoderma antagonist isolates has been shown to be an effective biocontrol agent against a wide range of fungal pathogens. In this study, the effect of Trichoderma isolates on root rot and cucumber rot fungi was investigated. Three Trichoderma isolates were obtained from the mycology collection of the Department of Plant Protection, University of Tehran. Mean peroxidase activity (POX) as a marker of induced resistance was measured using a spectrophotometer. Also, the effect of Trichoderma isolates on disease control in greenhouse conditions was determined by soaking the soil with spore suspension of antagonist and fungal pathogen. All three Trichoderma isolates T11, T6 and T9 have an acceptable effect on growth inhibition of F. oxysporum f. sp. radicis-cucumerinum. T11 and T9 isolates showed 85.51% and 81.03% inhibition of mycelial growth of F42 strain, respectively. Peroxidase activity was assessed within seven days after inoculation. The highest peroxidase activity was observed on the fourth day in T11 isolate. Based on the results obtained in this study, it can be concluded that T11 isolate (T. harizianum T11) had the greatest effect among Trichoderma isolates in inducing resistance.