مطالعه کارایی برخی اسانس‌های گیاهی و کیتوزان در کنترل Rhizoctionia solani عامل بیماری سوختگی غلاف برنج
محورهای موضوعی : آفات گیاهیصبا سوهانگر 1 , وحید زرین نیا 2 , سعید محمد‌زاده نمین 3
1 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین-پیشوا، دانشکده کشاورزی، گروه بیماری‌شناسی گیاهی، ورامین، ایران
2 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی، تهران، ایران
3 - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ورامین-پیشوا، دانشکده کشاورزی، گروه حشره شناسی کشاورزی، ورامین، ایران
کلید واژه: اسانس, زیره سبز, کنترل بیولوژیک, دارچین, کیتوزان, نعناع, سوختگی غلاف برنج, Rhizoctionia solani,
چکیده مقاله :
امروزه استفاده از ترکیبات طبیعی گیاهان برای کنترل بیماری ها، به دلیل مزایایی که بر ترکیبات شیمیایی دارند، مورد توجه و تحقیق قرار گرفته است. استفاده از اسانس های گیاهی به دلیل داشتن خواص دارویی، ضد قارچی، ضد باکتریایی و آنتی اکسیدانی متـابولیت های ثانـویه در کنـترل عوامل بـیماری زا رو به پیشرفت است. در این پژوهش تأثـیـر کارایـی سه اسـانس گیاهـی شامل اسـانس زیره سـبـز (Cuminum cyminum)، دارچـین (Cinnamomum zeylanicum) و نعناع (Mentha sp.) و محلول کیتوزان در پیشگیری و در مان بیماری سوختگی غلاف برنج ناشی از قارچRhizoctionia solaniدر آزمایشات درون شیشه و درون زیوه مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با 500 تیمار و 3 تکرار انجام گرفت. تیمار های مورد بررسی در این پژوهش شامل سه فاکتور اسانس هر کدام در پنج سطح غلظت (100، 200، 400، 600، 800، 1000 میلی گرم در لیتر) و فاکتور کیتوزان در دو سطح غلظت 800 و 1000 میلی گرم در لیتر و همچنین دو شاهد شامل شاهد مثبت (محیط کشت PDA همراه با سم تیلت) و شاهد منفی (محیط کشت سیب زمینی-دکستروز- آگار فاقد اسانس)، هر تیمار دارای سه تکرار و هر تکرار نیز خود شامل سه ظرف پتری (برای تمام تیمار ها و کنترل های مثبت و منفی) بود. به منظور بررسی نحوه تاثیر تیمار های مختلف روی رشد قارچ R. solani پس از اختلاط اسانس ها با محیط کشت، قطر پرگنه رشد یافته بصورت روزانه تا زمان پر شدن کامل ظرف پتری شاهد مورد بررسی قرار گرفت. درصد بازدارندگی غلظت های مختلف اسانس ها با بهره گیری از فرمول ابوت تعیین شد. همچنین حداقل غلظت بازدارندگی کامل اسانس ها (MIC)و حداقل غلظت قارچ کشی اسانس ها (MFC)نیز محاسبه شد. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد که در آن هر اسانس به عنوان یک فاکتور و غلظت های مختلف اسانس ها، سطوح مختلف هر فاکتور در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد اسانس های دارچین و زیره بازدارندگی 100 درصدی از رشد قارچ R. solaniرادر غلظت های ppm 200 داشتند. همچنین اسانس نعناع و کیتوزان بازدارندگی 100 درصدی در غلظت های 600 و 1000 را از خودشان نشان دادند. علاوه بر این سه عصاره دارچین، زیره و نعناع با درصد بازدارندگی به ترتیب 67/81، 50/82 و 33/83 نتایج یکسانی را نشان دادند، کیتوزان نیز با 50 درصد بازدارندگی کم ترین میزان بازدارندگی از رشد قارچ بیماری زا را بر روی گیاه نشان داد.
The use of natural compounds for disease control and prevention has been considered because of the benefits. Using herbal essences has been developed due to having medicinal properties, antifungal, antibacterial and antioxidant secondary metabolites in the control of pathogens. In this study, the performance of three plant essential oils Cumin (Cuminum cyminum), cinnamon (Cinnamomum zeylanicum) and peppermint (Mentha sp.) and soluble chitosan in the prevention and treatment of rice sheath blight caused by the fungus Rhizoctionia solani in vitro and in Ziveh, were studied. This experiment was done in a completely randomized design with 500 treatments and 3 replications. Treatments consisted of three factors essential oils, each in five different concentrations (100, 200, 400, 600, 800, 1000 ppm) and the Factor chitosan in two concentrations 800 and 1000 milligram per liter and also two control included a positive control (culture medium along with tilt PDA) and negative control (dextrose agar medium potatoes without oil). Each treatment consists of three replicates each also includes three petri dish (for all treatments and positive and negative controls), respectively. Inhibition of different concentrations was determined using the Abbott formula. The full minimum inhibitory concentration of essential oils (MIC) and minimum fungicidal concentration of essential oils (MFC) was also calculated. The factorial experiment was considered in a completely randomized design with three replications in which every essence as a factor and different concentrations of essential oils, different levels of each factor. The results showed that essential oils of cinnamon and cumin inhibited 100% of the growth of R. solani were in effect concentrations ppm 200. The essential oil and chitosan 100% inhibition at concentrations of 600 and 1000 were one of their own. In addition to these three extracts of cinnamon, cumin and mint with a percentage of inhibition, respectively, 67/81, 50/82 and 33/83 showed similar results, with 50% inhibition chitosan least inhibition of pathogenic fungi on plant show.
_||_