تأثیر قارچ کش های مختلف در کنترل بیماری زنگ جارویی زرشک بی دانه در استان خراسان جنوبی

محورهای موضوعی : آفات گیاهی

محمد رضا میرزائی ¹ (استادیار پژوهش بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،)
هادی محمودی ² (محقق بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند،)
همایون کاظمی ³ (مربی پژوهش بخش تحقیقات بیماری های گیاهی ، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران)
علی آذری نصرآباد ⁴ (استادیار پژوهش، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان جنوبی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بیرجند، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/10/05 تاریخ پذیرش : 1402/10/05 تاریخ انتشار : 1402/06/01

کلید واژه: بیماری, قارچ‌کش, Berberis vulgaris,

چکیده مقاله :

استان خراسان جنوبی بزرگ ترین تولید کننده زرشک بی دانه (.Berberis vulgaris L) در ایران و دنیا است. تولید و کیفیت این محصول تحت تأثیر بیماری های ناشی از بیمارگر های زنده و غیر زنده قرار می گیرد. زنگ جاروئی زرشـک، با عامل Puccinia arrhenatheri، از مهم ترین بیماری های این درختچه در استان خراسان جنوبی است. آزمایشی دو ساله به منظور بررسی تأثیر چند قارچ کش در کنترل بیماری زنگ جارویی شامل فالکن (تبوکونازول + تریادیمنول + اسپیروکسامین) با دوزهای 0/6 و 1 در هزار، فولیکور 1 و 1/5 در هزار، آمیستاراکسترا (آزوکسی استروبین + سیپروکونازول) 0/75 و 1/2 در هزار و تیلت با دوز 0/5 و 1 در هزار در دو مکان در خراسان جنوبی، طی سالهای 1397و 1398، در زمان بروز علایم بیماری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. بر اساس یافته های این پژوهش، تفاوت معنی داری بین تیمارهای مختلف و دوزهای قارچ کش ها نسبت به تیمار شاهد در کنترل بیماری وجود داشت. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب، یک نوبت کاربرد قارچ کش فولیکور به نسبت های 1 و 1/5 در هزار در زمان بروز علایم به عنوان مؤثرترین قارچ کش در کنترل بیماری تعیین شد. بالاترین میزان شدت بیماری مربوط به تیمار شاهد و اثر تیمارهای قارچ کش در کاهش شدت بیماری به ترتیب شامل فولیکور با دوز 1 در هزار، فولیکور (به میزان 1/5 در هزار)، فالکن (به میزان 0/6 در هزار)، آمیستاراکسترا (به میزان 1/5 در هزار)، آمیستاراکسترا (به میزان 0/75در هزار)، فالکن (به میزان 1 در هزار)، تیلت (به میزان 0/5 در هزار) بود. بنابراین بر اساس نتایج حاصل از مطالعه حاضر و آزمایش های مزرعه ای، کاربرد فولیکور (1 در هزار) یا فالکن (0/6 در هزار) در زمان بروز علایم به منظور کنترل مؤثر علیه بیماری و کاربرد تناوبی این دو قارچ کش با یکدیگر یا با تیلت (1 در هزار) جهت جلوگیری از بروز مقاومت نسبت به بیمارگر توصیه می شود. ضمن این که کاربرد فولیکور به نسبت های 1 و 1/5 در هزار و آمیستاراکسترا با دوز 0/75در هزار، در زمان بروز علایم، نیز به عنوان موثرترین تیمارها در کاهش تعداد جاروک تعیین شدند.

چکیده انگلیسی:

South Khorasan province of Iran is the largest producer of common barberry (Berberis vulgaris L.) in the world. The production and quality of common barberry shrub are affected by broad range of abiotic and biotic causal agents. Witches' broom rust caused by Puccinia arrhenatheri is one of the most important diseases of common barberry shrubs in South Khorasan province. A two years' field experiment carried out to study the control of barberry witches' broom rust using the Falcon (Tebuconazole + Spiroxamine + Triadimenol) at concentrations 0.6 and 1 ml L-1, Folicur 1 and 1.5 ml L-1, Amistar Xtra (Azoxystrobin + Cyproconazole) 0.75 and 1.2 ml L-1 and Tilt 0.5 and 1 ml L-1 at two locations of South Khorasan during 2018-2019 at the time of disease symptoms initiation as randomized complete block design. There was significant difference in witches' broom rust severity scores between the different fungicides and rates of application and control treatment. The results of combined analysis of variance showed that one-time application of Folicur at concentrations 1 and 1.5 ml L-1 were determined as the most effective in controlling the disease at the time of disease appearance, followed by Folicur 1 ml L-1, 1.5 ml L-1, Falcon 0.6 ml L-1, Amistar Xtra 1.5 ml L-1, Amistar Xtra 0.75 ml L-1, Falcon 1 ml L-1, Tilt 1 and 0.5 ml L-1. The highest and lowest disease severity were obtained in control and Folicur (1 ml L-1) treatments, respectively. Based on our findings retrieved from results of this study and field trials, Folicur at concentrations 1 ml L-1 and Falcon at concentrations 0.6 ml L-1 at the time of disease symptoms initiation to achieve efficient control and application of rotation of them to mitigate fungicide resistance development are recommended. Application of treatments including Folicur at concentrations 1 and 1.5 ml L-1 and Amistar Xtra at concentrations 0.75 ml L-1 were also significantly effective in decreasing the number of witches' brooms.