روابط ایران و روسیه و چشم انداز همکاری منطقه ای در اوراسیا
محورهای موضوعی : علوم سیاسی- روابط بین المللاحمد رضائی 1 , اسماعیل شفیعی 2 * , محمد علی بصیری 3
1 - علوم سیاسی،دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرضا، ایران
2 - عضو هیات علمی/مدرس
3 - گروه علوم سیاسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: ایران, روسیه, منطقه گرایی, اوراسیای بزرگ ,
چکیده مقاله :
ﭘﺲ از ﻓﺮوﭘﺎﺷﯽ ﺷﻮروی و از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻦ ﻧﻈﺎم دوﻗﻄﺒﯽ، روﻧﺪ همکاری های منطقه ای ﺑﺮای ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎزﻫﺎ و اﻫﺪاف ﮔﺮوه ﻫﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ گسترش یافت. در ﻋﺮﺻﻪ ﻋﻤﻞ، ﺷﻤﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻨﻄﻘﻪ ای در اﯾﻦ دوره ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. روسیه به دنبال ایجاد مرکزیت خود به عنوان یک نظم ساز، در سیستم کلان منطقه ای اوراسیا است. روابط روسیه و ایران در زمینه اوراسیا، نشان‌دهنده تداوم سیاست خارجی روسیه برای حفظ روابط با همسایه قدرتمند جنوبی خود، ایران است.راهبرد سیاست خارجی ایران توسعه روابط و همکاری با کشورهای منطقه اوراسیا است. هدف از نگارش این مقاله شناسایی و تحلیل ماهیت همکاری های منطقه ای ایران در اوراسیا، درچارچوب روابط با روسیه و اعضای این اتحادیه است. این مقاله بدنبال پاسخ به این سئوال است که روابط ایران وروسیه دراوراسیای بزرگ چه تاثیری درهمکاری منطقه ای و ارتقاء جایگاه ایران دارد؟یافته های تحقیق نشان می دهد که همکاری های منطقه ای ایران در اوراسیا زمینه توسعه روابط با کشورهای عضو این اتحادیه را فراهم می کند و موجب دسترسی ایران به اهداف استراتژیک در منطقه اوراسیا می گردد.این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی تحلیلی به بررسی موضوع فوق پرداخته است.
After the collapse of the Soviet Union and the disappearance of the bipolar system, the process of regional cooperation was strengthened to meet the needs and goals of various geographical groups and regions. In practice, a significant number of regional economic organizations were formed during this period. Russian-Iranian relations in the Eurasian dimension demonstrate the continuation of Russia's foreign policy towards Iran on maintaining relations with its influential southern neighbor. Iran's foreign policy strategy aims to develop cooperative relations among the countries of the Eurasian region. The purpose of this article is to identify and analyze the possible types and forms of Iran's regional cooperation in Eurasia, within the framework of relations with Russia and the Union's foreign partners. This article seeks to answer the question of what impact do Iran-Russia relations in Greater Eurasia have on regional cooperation and the promotion of Iran's position? The research findings show that Iran can develop relations with member states in Greater Eurasia regional cooperation. Iran's capacity to achieve strategic, economic, political and security goals in the Eurasian macro-regional system can also be created. This article examines the above issue using library resources and a descriptive-analytical method.
امیدی،علی(1388)منطقه گرایی در آسیا:نگا‌هی به سا‌زما‌نها‌ی آسه آن،سا‌رک و اکو،تهران:وزارت امورخارجه.
بهمن،شعیب؛(1393)«نقش امریکا در همگرایی و واگرایی ایران و روسیه»، نشریه مطالعات راهبردی جهان اسلام،سال پانزدهم شماره2،پیاپی 58،تابستان،صص170-143.
دهقانی فیروزآبادی،سید جلال (1396)اصول و مبانی روابط بین الملل(2)،تهران:سمت.
شن، جیرو(1391) «چین و اوپک؛منطقه‌ای شدن از منظر داخلی چین» (منطقه گرایی نو و آینده امنیت و توسعه،مجموعه کتاب‌های منطقه گرایی نو) بیوردن هتنه،آندراش اینوتای،اوزوآلدوسونگل(ترجمه:علیرضا طیب)،(چاپ اول)،وزارت امورخارجه.
علویان،مرتضی؛حسن نيارمی،ليلا(1398)«نواوراسياگرایی و سياست خارجی روسيه نسبت به ایران»،مطالعات اوراسياي مركزي،دورة،21شمارة،1پایيزوزمستان،صص419-434.
قوام،عبدالعلی(1393)روابط بین الملل نظریه ها و رویکردها،تهران:سمت.
کولایی،الهه(1401)سیاست و حکومت در آسیای مرکزی،تهران:سمت.
لیک،دیویدای؛مورگان،پاتریک ام(1392)نظم منطقه ای امنیت سازی در جهانی نوین،(ترجمه:جلال دهقانی فیروزآبادی)،(چاپ دوم)، تهران:مطالعات راهبردی.
مشیرزاده، حمیرا(1391)تحول در نظریه های روابط بین الملل، تهران:سمت.
هتنه،بیوردن(1391)«جهانی شدن ومنطقه گرایی نو؛دومین دگرگونی بزرگ»(مجموعه کتاب‌های منطقه گرایی نو)بیوردن هتنه،آندراش اینوتای،اوزوآلدوسونگل(ترجمه:علیرضا طیب)،(چاپ اول)،وزارت امورخارجه.
Barbieri, G. (2019)Regionalism, globalism and complexity:a stimulus towards global IR? Third World Thematics: ATWQ Journal,4(6), 424–441. https://doi.org/10.1080/23802014.2019.1685406.
Brzezinski,Z.(1997) The grand chessboard. Harvard International Review,20(1).
Charlius,Pierre(2024),International Cooperation in International Relations, https://www.researchgate.net/publication/381155341_International_Cooperation_in_International_Relations.
Dai, X., Snidal,D.,& Sampson, M. (2017).International Cooperation Theory and International Institutions. Oxford Research Encyclopedia of International Studies. Retrieved 10Oct.2024,from https://oxfordre.com/internationalstudies/view/10.1093/acrefore/9780190846626.001.0001/acrefore-9780190846626-e-93.
Dinar,A.,&Wolf,A.(1997).Economic and Political Considerations in Regional Cooperation Models. Agricultural and Resource Economics Review, 26(1), 7–22. doi:10.1017/S1068280500000794
Grajewsk,Nicole(2020)Russia and Iran in Greater Eurasia,INSIGHTS,July,2020
https://mei.nus.edu.sg/wp-content/uploads/2020/07/INSIGHTS_July-2020.pdf
Hettne Björn&Fredrik Söderbaum,(1998),The New Regionalism Approach Article, See discussions,stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/259714035 · October 1998
Karami,J.(2022).Iran-Russia Relations: New Opportunities and Existing Problems. In Quaestio Rossica. Vol. 10, № 4. P. 1258–1273. DOI 10.15826/qr.2022.4.727
Karaganov,S.(2018).The new Cold War and the emerging Greater Eurasia.Journal of Eurasian Studies, 9(2), 85-93. https://doi.org/10.1016/j.euras.2018.07.002
Krickovic Andrej& Igor Pellicciari,(2021),From “Greater Europe” to “Greater Eurasia”: Status concerns and the evolution of Russia’s approach to alignment and regional integration View all authors and affiliations Volume 12, Issue 1 March 15, 2021 https://doi.org/10.1177/1879366521998808
Lewis,D.G.(2018).Geopolitical Imaginaries in Russian Foreign Policy:The Evolution of ‘Greater Eurasia.’ Europe-Asia Studies, 70(10), 1612–1637.https://doi.org/10.1080/09668136.2018.1515348
Mesbahi,Mohiaddin,(2010)“Eurasia between Russia, Turkey, and Iran”, in Key Players and Regional Dynamics in Eurasia: The Return of the ‘Great Game, ed Maria Raquel Freire and Roger E Kanet (London: Palgrave Macmillan UK, 2010).
Robert Keohane,(1985),Achieving Cooperation Under Anarchy:Strategies and Institutions Article in World Politics·October 1985 Princeton University 138 PUBLICATIONS 35,431 CITATIONS DOI:10.2307/2010357 CITATIONS 1,228 READS 6,487 2
Saraswat,Deepika(2018),Iran's Look to the East Policy 2.0: Reconciling Foreign Policy Independence and Economic Smagin,Nikita,(2021)EAEU–Iran Trade and Its Prospects April 6,2021 RIAC :: EAEU–Iran Trade and Its Prospects(russiancouncil.ru)https://russiancouncil.ru/en/analytics-and-comments/analytics/eaeu-iran-trade-and-its-prospects/
Vladimir Putin,(2016),spoke at the plenary session of the St Petersburg International Economic Forum. June 17, 2016 News ∙ President ∙ Events ∙ President of Russia (kremlin.ru) http://en.kremlin.ru/events/president/news/52178
ZelenevaI.V.,Dr.Sci,(2022),History,Cand.Sci.(Political Science), professor of the Department of World Politics, Saint Petersburg State University (Saint Petersburg, Russian Federation).
Яшкова Татьяна Алексеевна(2018).Становление и развитие современного Евразийского пространства. Коммуникология,6(2),85-93.
Мешкова Татьяна Анатольевна, Изотов Владимир Сергеевич, Демидкина Ольга Вячеславовна,&Кофнер Юрий Кристофер(2019).Еаэс в меняющемся геополитичеcком контексте: приоритеты международного сотрудничества. Вестник Российского университета дружбы народов. Серия: Политология, 21 (1), 7-33.
Лапенко Марина Владимировна(2018).Развитие евразийской интеграции: движение от "евразийской тройки" к континентальному Евразийскому партнерству. Постсоветские исследования,1(8),746-755. doi:10.24411/2618-7426-2018-00079
Лапенко Марина Владимировна(2016).Внешний контур ЕАЭС:потенциал расширения и поиск оптимальных механизмов взаимодействия. Известия Саратовского университета. Новая серия. Серия История. Международные отношения,16 (1),71-76.
Косов Юрий Васильевич,& Фролов Владимир Евгеньевич(2015).О перспективах расширения Евразийского экономического союза. Управленческое консультирование, (11 (83)), 59-65.
Цинсун Вань(2017).Евразийский регионализм в западной теории международных отношений. Взгляд из Китая. Научно-аналитический журнал Обозреватель - Observer, (6 (329)), 47-55.
Белов Владимир Иванович(2024),РОССИЯ И ИРАН НА ПУТИ К СТРАТЕГИЧЕСКОМУ ПАРТНЕРСТВУ. Научные труды Вольного экономического общества России,248(4),263-277.doi: 10.38197/2072-2060-2024-248-4-63-277
Скриба Андрей Сергеевич(2024).Столкновение фрагментов? Влияние фрагментации мирового порядка на возрождение блокового соперничества. Актуальные проблемы Европы,(1)(121),42-64. doi:10.31249/ape/2024.01.03
Орлова Ольга Геннадьевна(2020),Императивы экономической интеграции стран Евразийского экономического союза.Вестник Волгоградского государственного университета.Экономика,22(1),183-191 DOI: https://doi.Org/10.15688/ek.jvolsu.2020.1.16
Драганов А.А., & Самохина Г.В. (2016). Специфика российско-иранских отношений в контексте современной геополитической ситуации в мире. Общество: политика, экономика, право, (3), 43-45.
Зеленева Ирина Владимировна (2022).СОТРУДНИЧЕСТВО ИРАНА И ЕАЭС: ПРОБЛЕМЫ И ПЕРСПЕКТИВЫ.Вестник Томского государственного университета.Философия. Социология. Политология,(67),140-148.doi:10.17223/1998863Х/67/13
Расулинежад Эхсан Абдолрасул, & Орлова Ольга Геннадьевна (2020). ТОРГОВО-ЭКОНОМИЧЕСКАЯ ИНТЕГРАЦИЯ ЕВРАЗИЙСКОГО ЭКОНОМИЧЕСКОГО СОЮЗА И ИСЛАМСКОЙ РЕСПУБЛИКИ ИРАН КАК НАПРАВЛЕНИЕ МЕЖДУНАРОДНОЙ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ ЕАЭС. Московский экономический журнал, (10), 172-194. doi: 10.24411/2413-046X-2020-10699
Мехдиев Эльнур Таджаддинович(2017).Состояние и перспективы отношений Ирана со странами Центральной Азии и Закавказья.Международные отношения,(4),1-15.DOI: 10.7256/2454-0641.2017.4.23235