پیشران‌های توسعۀ تحزّب در جمهوری اسلامی ایران
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی تحقیقات سیاسی و بین المللی
محمد آرین منش
1
(دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش مسائل ایران، گروه علوم سیاسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران)
حاکم قاسمی
2
(دانشیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.)
قربانعلی قربان‌زاده سوار
3
(استادیار علوم سیاسی، گروه علوم سیاسی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران)
کلید واژه: جمهوری اسلامی ایران, احزاب سیاسی, آیندهپژوهی, پیشران توسعه تحزب, پرسشنامه اثرات متقابل,
چکیده مقاله :
احزاب سیاسی در ایران، حامل ویژگی‌های سیاسی-اجتماعی و پیشینۀ تاریخی می‌باشند که در هم‌افزایی ناخواسته، به‌جای تبدیل‌شدن به عاملی برای توسعه، مانعِ محقق‌شدنِ آن بوده‌اند. اگرچه دربارۀ ویژگی‌ها و موانع نظام حزبی در ایران، پژوهشهای نظری زیادی صورت گرفته است؛ اما دربارۀ پیشران‌های توسعه بر اساسِ متغیرهای مختلف در ساخت‌های چهارگانه؛ شامل نقش عاملیت دولت، جامعه، گروههای اجتماعی و احزاب سیاسی، تاکنون مطالعه‌ای انجام نشده است. با توجه به این فقدان، پرسش اساسی این نوشتار این است که پیشران‌های توسعۀ احزاب سیاسی در جمهوری چیست؟ فرضیه به‌دست‌امده در این پژوهش این است که مهم‌ترین پیشران‌ها، تقویت ساختار دموکراتیک قدرت و آزادی‌های سیاسی، تقویت گفتمان تحزب، تقویت سرمایه اجتماعی، توسعه نهادهای جامعه مدنی، استقلال احزاب، توسعه فرهنگ مشارکت و کار جمعی، تسهیل گردش نخبگان سیاسی، قانونمندی و شفافیت ساختار احزاب و نظارت بر آن‌ها می‌باشد. چارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش، آیندهپژوهی است که با استفاده از روش‌های کتابخانه‌ای، پرسشنامه و استفاده از نرم‌افزار میک‌مک داده‌های به‌دست‌امده تجزیه و تحلیل شده است.کشف و توصیف پیشران‌های توسعه احزاب، مهم‌ترین یافته این پژوهش است.
Political parties in Iran are carriers of socio-political characteristics and historical background, which, in an unwanted combination, have hindered its realization. Although there have been many theoretical studies about the characteristics and obstacles of the party system in Iran, none has been done so far about development drivers based on different variables in the four constructions. Given this lack, the basic question of this article is: What are the driving forces behind the development of political parties in the Islamic republic of Iran? The hypothesis obtained in this research is that the most important drivers are strengthening the democratic structure of power and political freedoms, strengthening party discourse, strengthening social capital, developing civil society institutions, party independence, developing a culture of participation and collective work, and facilitating the circulation of political elites, The structure of parties and their supervision. The prospective research framework used in this research is based on library methods, questionnaires and the use of Micmac software. The most important finding of this research is the discovery and description of the drivers of party development.
Godet, M. (1991). From anticipation to action, Paris: UNESCO publishing .
Godet, M. (2008). Strategic foresight, Paris Lipsor Working paper.
Alam, A. (2000). Fundamentals of political science, Tehran: Ney. [In Persian]
_||_-اتحادیه، منصوره و دیگران )1378(. »عوامل عدم رشد تحزب در ایران«، فصلنامه یاد، شماره .79
-تبریز نیا، حسین )1377(. برخی علل ناپایداری احزاب سیاسی در ایران، تهران: نشر سیاوش.